Wekelijkse nieuwsbrief van de Disciplinegroep Public Health van het Julius Centrum, Utrecht
VWS STEMT IN MET ONDERZOEKSPROGRAMMA SPOEDZORG
In juli heeft VWS aan ZonMw opdracht gegeven om een onderzoeksprogramma over spoedzorg te starten met ingang van januari 2008. Het Ministerie wil een programma dat een meer op wetenschappelijk bewijs gebaseerde (grootschalige) invoering van (regionale) organisatorische en kwalitatieve verbeteringen mogelijk maakt. De verbeteringen in de acute zorgketen betreffen zowel toegang, behandeling als vervoer. ZonMw schrijft de komende periode een programmavoorstel. Op 14 september licht ZonMw directeur drs. Henk Smid het programma toe tijdens het zevende nationale congres over Recente Ontwikkelingen in de Spoedzorg. Hij doet dat samen met AGIS RVB lid Diana Monissen. Dat gebeurt aan het einde van een congres, als alle innovaties en initiatieven van de afgelopen twaalf maanden de revue hebben gepasseerd in plenaire lezingen, workshops en netwerkbijeenkomsten. Wil je van Henk Smid zelf horen wat voor een spoedzorgprogramma ZonMw voorbereidt? Wil je in één dag op de hoogte raken van alle nieuwe inhoudelijke, financiële en beleidsontwikkelingen? Surf dan naar www.integratedcare.nl en klik door naar de pagina spoedzorg. Daar tref je aan de voorstudie Spoedzorg die heeft geleid tot de genoemde toekenning van VWS aan ZonMw en het programma van het congres op 14.9. Aanmelden voor dit congres kun je ook doen door een mail te sturen aan Coördinator Nascholing Volksgezondheid Margriet Hageman op g.m.c.hageman@umcutrecht.nl
KANKERPATIËNT BESCHRIJFT ORGANISATORISCHE DOOLHOF IN DE ZORG
Knopen tellen, lotgevallen en tips van een patiënt, dat is de titel van een boek dat organisatie adviseur en ernstig zieke kankerpatiënt Henk Kuijer heeft geschreven. Het is een geestig en berustend geschreven dagboek over jarenlange contacten van Henk en zijn partner met de oncologische zorg. Regelmatig vergelijkt hij die patiëntenzorg met werkprocessen in het bedrijfsleven. Die laatste analyseren is zijn vak. Ondergetekende las een preprint van het boek. Juist omdat het zo onderkoeld is geschreven en geen klaagverhaal vormt, heeft het boek diepe indruk op mij gemaakt. Bosch en Suykerbuyk trainingscentrum hebben het uitgegeven onder ISBN nr. 9789079122011. De verwachting is dat Henk Kuijer binnenkort overlijdt. Journalisten en studenten die hem willen interviewen, stuurt een mail naar a.j.p.schrijvers@umcutrecht.nl. Ik stuur die dan door. Henk wil gehoord en gelezen worden en tot het bittere eind bijdragen aan verbetering van de gezondheidszorg.
STUDENTEN IN VIER JAAR OPGELEID TOT ARTS
Op vrijdag 24 augustus ontvingen acht Utrechtse studenten hun artsenbul na vier jaar studie bij de SUMMA: de Selective Utrecht Medical MAster. Zij hadden allen al een andere studie achter de rug, variërend van conservatorium en communicatiewenschappen tot paramedische vooropleidingen. Hun gemiddelde instroomleeftijd bedroeg 22 jaar. Zij werden in 2003 niet ingeloot, maar geselecteerd uit een ruim aanbod van aanmeldingen. De medische opleiding die zij volgden leek op het gewone Utrechtse curriculum, maar was intensiever en kleinschaliger: de groepsgrootte bij onderwijs bedroeg vaak zeven personen. Ondergetekende was secretaris van de commissie die de bullen op 24.8 uitreikte. Wat opviel dat de acht studenten (allen vrouw) ook nog vele maatschappelijke activiteiten ernaast deden. Wel was hun betrokkenheid tot het vak groot. Het achttal werd toegesproken door rector magnificus Willem Hendrik Gispen, aanstaande medische decaan Jan Kimpen en de inspirerende SUMMA directeur prof. Gerda Croisset. Vanaf nu studeren jaarlijks tientallen Utrechtse studenten bij de SUMMA opleiding.
UMC UTRECHT EVALUEERT VROEGE SIGNALERING KINDERPROBLEMEN
ZonMw heeft aan het UMC Utrecht twee subsidies verstrekt om van vroegtijdig gedragsproblemen en kindermishandeling te signaleren. De eerste ontvingen Julius onderzoeker dr. Henk van Stel en ondergetekende voor een Randomized Community Trial onder 4400 Zeeuwse peuters van 18 maanden oud. Bekeken wordt welke vragenlijst het beste gedragsproblemen opspoort en in welke setting (1. jeugdverpleegkundige gaat op huisbezoek, 2. ouder- en kind komen op CB bureau 3. Ouders vullen thuis vragenlijst in). Dit onderzoek heet: Met IJken meer Bereiken. De tweede subsidie ontving Wilhelmina Kinder Ziekenhuis (WKZ) kinderarts Elise van der Putte. Zij evalueert vroegtijdige opsporing van kindermishandeling op Utrechtse SEH's door middel van het bekende, maar nog nooit gevalideerde SPUTOVAMO protocol. Wil je meer informatie over het Zeeuwse onderzoek? Mail dan naar promovendus en CB verpleegkundige Ingrid Staal op i.i.e.staal@zeelandnet.nl of naar h.vanstel@umcutrecht.nl Je kunt ook surfen naar www.integratedcare.nl doorklikken op de pagina Inventgroep en dan ga je naar het onderzoek Met IJken meer Bereiken.
ZORGVERZEKERINGSWET VERHOOGT INVLOED OVERHEID
In 2006 steeg de belasting- en premiedruk (bpd) van 37,9% in 2005 naar 39,1%. Populair gezegd is dit percentage het verschil tussen iemands bruto en netto-inkomen gedeeld door het bruto-inkomen. In de macro economie is de bpd een indicator voor de omvang van de overheidssector in een land. De invoering van de zorgverzekeringswet (Zvw) heeft de stijging veroorzaakt, omdat particuliere verzekeringspremies voortaan onder de bpd vallen. Zonder de invoering van de Zvw zou de bpd zelfs zijn gedaald, wat ook het streven van de diverse regeringen in de afgelopen jaren is geweest. De Amerikaan en oud WHO onderzoeker Savedoff beantwoordt in het augustus nummer van het vakblad Health Affairs de vraag via welke methoden een land kan vaststellen hoeveel geld het besteedt aan gezondheidszorg. Hij onderscheidt vier methoden: 1. vergelijken met andere landen. 2. het parlement beslist op basis van politieke processen van adviesorganen, massamedia en belangengroepen waaraan (extra-) geld in de gezondheidszorg wordt besteed, bijvoorbeeld aan preventie en eerstelijn. 3. de productiefunctie aanpak: hierbij stelt de regering gezondheidsdoelen vast, bijvoorbeeld een levensduurverlenging van x jaar. Gezondheidseconomen rekenen dan uit wat dat dan aan extra financiële inspanningen voor de samenleving betekent 4. de budget benadering. De besluitvorming over het totale gezondheidsbudget vindt plaats op basis van alleen macro economische overwegingen, bijvoorbeeld over de wenselijke hoogte van de belasting- en premiedruk. In Nederland is de vierde benadering dominant aanwezig. Savedoff pleit ervoor dat landen ook die andere drie methoden hanteren, al is de budget benadering de meest eenvoudige en best kwantificeerbaar. Ik ben het hem eens. Veel meer over de stijging van de bpd in 2006 vind je op http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/macro-economie/publicaties/artikelen/archief/2007/2007-07-17-overheid-art.htm De bibliografische gegevens van Savedoffs artikel zijn: Savedoff WD, What Should A Country Spend on Health Care? Health Affairs, (26), July/August 2007, p 962-969.
KETEN DBC BESTAAT VOOR VACUUMTHERAPIE IN VERPLEEGHUIS
De Westfriese Zorggroep De Omring en het Westfries Gasthuis hebben met ondersteuning van TRAFO (Stichting transmurale zorg Westfriesland, waarin het Westfriesgasthuis, De Omring en de Westfriese huisartsenorganisatie participeren) afspraken gemaakt over de verantwoordelijkheden en financiering van vacuümtherapie in het verpleeghuis (een waardevolle behandeling, wonden hebben grotere kans op genezing, waardoor de kwaliteit van leven toeneemt). Deze afspraken zijn voortgekomen uit het feit dat patiënten onnodig lang in het ziekenhuis verblijven en hiervoor een eigen bijdrage moeten betalen. Dit wordt veroorzaakt doordat het verpleeghuis vacuümtherapie niet kan financieren. Er is nu een soort KetenDBC ontworpen die financiering van de vacuümtherapie mogelijk maakt. De verantwoordelijkheden van de medisch specialist, verpleeghuisarts en wondverpleegkundige van het verpleeghuis en de afspraken betreffende registratie en declaratie van de vacuümtherapie in het verpleeghuis zijn in de procedure beschreven. Wil je meer weten over deze therapie en haar financiering. Verpleegkundige Annemarie de Hart weet er alles van en is bereikbaar op adehart@omring.nl. Ook kun je terecht bij internist Mirjam Eliël op meliel@omring.nl.
SPREKERS OVER CHRONISCHE ZORG GEVRAAGD VOOR CONGRES IN ZWEDEN
Op 6 en 7 maart 2008 vindt in Gothenburg het achtste congres plaats van het Internationale Netwerk voor Geïntegreerde Zorg. Aan de orde is de aansturing van zorgprogramma's voor chronische zieken. De programma's betreffen zowel samenwerking tussen eerste- en tweede lijn en tussen gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening. Tot 5 oktober kunnen sprekers zich aanmelden voor dit congres. Je doet dat door een abstract van je lezing op te sturen naar www.integratedcarenetwork.org/sweden2008 Geef je leiding aan een interessant samenwerkingsproject en wil je daarover verslag doen? Doe je onderzoek naar zo'n interessant samenwerkingsproject? Ben je beleidsmedewerker en stimuleer met tal van instrumenten de geïntegreerde zorg? Wil je kennisnemen van wat collega's uit andere Europese landen en uit Noord Amerika ontwikkelen? Stuur dan een abstract naar het genoemde webstekadres. En alle andere Nieuwsbrieflezers: reserveer de datums van 6 en 7 maart 2008. Het definitieve programma verschijnt eind november. Op hoofdlijnen staat het programma al aangekondigd op de genoemde website
ONDERZOEK NAAR MEERWAARDE PATIËNTENORGANISATIES DRAAIT OP VOLLE TOEREN
Gedurende deze zomer ondervragen acht Utrechtse, medische studenten betrokkenen van 42 a-select getrokken patiënten- en gehandicaptenorganisaties over de ervaren meerwaarde van hun organisatie. Per organisatie komen gemiddeld acht betrokkenen aan het woord. Voor de helft komen die uit de organisatie zelf voort. Tot die groep hoort bijvoorbeeld een voorzitter, een actief lid of een betaalde medewerker. De andere helft staat buiten de patiëntenorganisatie. Tot die groep behoren bijvoorbeeld een arts die op hetzelfde ziektebeeld expertise heeft als de betreffende organisatie. In die groep vallen ook vertegenwoordigers van farmaceutische industrieën en gemeenten. Minister Klink heeft de Stichting PGO-fonds dat Patiënten-, Gehandicapten- en Ouderenorganisaties overheidssubsidie verleent, een extra bedrag toegezegd van 10 mln Euro om de positie van de PGO organisaties te versterken. De hoop bij het PGO fonds is dat dit Julius onderzoek een nulmeting vormt voor de versterking die gaat komen. Wil je meer weten over dit onderzoek? Surf naar www.fondspgo.nl en klik door op het in april verschenen Deelrapport 1Feitenonderzoek naar de activiteiten en kenmerken van de p/g-organisaties. Je kunt ook een mail sturen naar Julius onderzoeker drs. Mascha Berk op M.B.Berk-3@umcutrecht.nl Meer informatie over het beleidsvoornemen van Minister Klink tref je aan op www.minvws.nl/nieuwsberichten/mc/2007/meer-geld-belangenorganisaties.asp
STAGIAIR GEZOCHT BIJ STUDIE ONDER KINDEREN MET ERNSTIGE AANDOENINGEN
Het Sylvia Toth Centrum diagnosticeert kinderen met onbegrepen, ernstige neurologische aandoeningen. Het stelt de diagnose in één dag en binnen een multidisciplinair team van artsen. Onbekend is wat de effecten op lange termijn zijn van deze diagnostiek voor de ouders. Werd de behandeling daarna totaal anders? Gingen zij hun kinderen anders opvoeden? Julius onderzoeker dr. Nathalie Urbanus wil deze en andere vragen beantwoorden. Zij zoekt een stagiair die gedurende tenminste zes weken haar assisteert bij het ontwikkelen van de vragenlijst. Studeer jij geneeskunde, verplegingswetenschappen, gezondheidswetenschappen of doe jij een vergelijkbare studie? Heb je belangstelling? Stuur een mail naar J.J.N.Urbanus@umcutrecht.nl Ook voor onze studies naar zorgprogramma's in de geestelijke gezondheidszorg en verslavingszorg zoeken wij stagiairs. Mail voor contact hierover met dr. Gerdien de Weert op g.h.deWeert@umcutrecht.nl
CURSUS GEZONDHEIDSRECHT START OP 8 JANUARI 2008
De cursus Capita Selecta Gezondheidsrecht voor artsen, verpleegkundigen andere niet juridisch geschoolden begint in 2008 op 8 januari. De cursus bestaat uit elf avonden en eindigt op 1 april. Zij vindt plaats op dinsdagavonden van 1830 -2100 uur met een onderbreking tijdens de voorjaarvakantie. Onderwerpen zijn in telegramstijl 1. WGBO 2. Klachtrecht 3. Priovacy 4. Beslissingen rond het levenseinde 5. BOPZ 6. Wilsonbekwaamheid 7. Tuchtrecht 8. Kwaliteitshandhaving 9.Civiele aansprakelijkheid 10. Zorgverzekeringswet en stelselherziening 11. open podium: een nader te bepalen actueel onderwerp tijdens de slotbijeenkomst . De afgelopen jaren behaalde de cursus onder leiding van mr Ivo Sindram zeer hoge cijfers voor inhoud en presentatie door docenten.
Vorig jaar hadden zich meer deelnemers aangemeld dan plaats was. Zij krijgen volgende week een uitnodiging om als eersten in te schrijven. De folder komt dezer dagen bij jullie in de bus en staat vanaf volgende week op www.integratedcare.nl/nascholing. Je kunt je ook nu al aanmelden door een mail te sturen aan Coördinator Nascholing Volksgezondheid Margriet Hageman op g.m.c.hageman@uymcutrecht.nl Maar de wachtlijst van vorig jaar gaat voor.
ROBOTICA EN CHRONISCHE ZIEKEN STAAN CENTRAAL OP 13 SEPTEMBER
Hoe kan robottechnologie ingezet worden in de omgeving van chronisch zieken, dementerende ouderen en andere cliëntgroepen? Welke re-activerende rol kan een robot hebben? Welke acceptatieproblemen spelen een rol? Deze en andere vragen komen aan de orde in ene workshop van de Interacademiale Werkgroep Zorgvernieuwing (IWZ). De bijeenkomst vindt plaats op de Hogeschool Leiden op donderdag 13 september, 1400 -1700 uur en is gratis toegankelijk. Sprekers zijn onder meer Marcel Heerink over de iCat, Joost Broekens over het robothondje en Jan Schuurman die kritisch reflecteert. De workshop sluit af met een plenaire discussie tussen sprekers en publiek. In verband met de beperkte ruimte is het aantal inschrijvingen beperkt. Wil je aan de workshop deelnemen, stuur dan e-mail aan d.delnoij@centrumklantervaringzorg.nl onder vermelding van "IWZ-workshop 13 september 2007". De workshop wordt georganiseerd door het bestuur van IWZ: Martien van Titsvan het IVA Tilburg, Henk Rosendal van de Hogeschool Leiden en Diana Delnoij, Centrum Klantervaring Zorg Utrecht.
BOEK OVER E-HEALTH VAN SORBI IS NA TE BESTELLEN
Frontiers in Stepped eCare, eHealth Methods in Behavioural and psychosomatic Medicine, dat is de titel van een recent verschenen monografie van een groep van zestien wetenschappers uit Nederland en Duitsland. Het staat onder redactie van de Utrechtse hoogleraar ehealth Marjolijn Sorbi. De PH.Nieuwsbrief van 15 juli (nr 266 zie ook het archief) bevatte een lovende boekbespreking. Daaraan ontbrak een besteladres. Dat volgt hier: Secretariaat Psychologie, UU Faculteit Sociale Wetenschappen, T.a.v. Mw. Corine Diepeveen
e: psysecr@fss.uu.nl Het boek kost E 24,95, excl. Verzendkosten
AFWEZIGHEID ROLTRAPPEN NAAR BENEDEN BEVORDERT LICHAAMSBEWEGING
Tijdens mijn vakantie in Italië viel mij op dat warenhuizen en stations, vaker dan in Nederland, geen roltrappen hebben naar beneden. Wel naar boven. Voor mensen met beperkingen of een kinderwagen zijn er liften naar boven en beneden. Uit onderzoek, onder meer van de VU hoogleraar public health Van Mechelen, blijkt dat de bebouwde omgeving grote invloed heeft op het bewegingsgedrag van mensen, bijvoorbeeld van treinpassagiers en winkelklanten. Filosoferend op een Toscaanse heuvel vroeg ik mij af of afwezigheid van roltrappen naar beneden ook in Nederland usance moet worden. Is dit een raar idee? Wie van de PH-Nieuwsbrieflezers reageert en helpt mij eventueel uit de droom?
VERANTWOORDING Hierbij ontving je de wekelijkse Nieuwsbrief van de Disciplinegroep Public Health. Wil je meer weten over een bericht? Neem dan contact op. Wil je delen van de nieuwsbrief verspreiden onder collega's, doe dat. Je collega's kunnen zich ook aanmelden voor rechtstreekse toezending. Je meldt je aan en af door een mail te sturen naar PH.Nieuwsbrief@planet.nl Bij afmelding of wijziging graag vermelden welke versie (bv 243.1, 243.2, etc) je ontving.
De nieuwsbrief is gericht aan een aantal relaties van de Disciplinegroep: collega's binnen en buiten het Julius Centrum, pao- en keuzeblok studenten, gastdocenten, stage-verleners aan co assistenten Sociale Geneeskunde, onderzoeksrelaties, subsidiënten en overigen die geïnteresseerd zijn in Utrechts Volksgezondheids onderwijs en in onderzoek naar zorginnovaties, ketenzorg en transmurale zorg. De Nieuwsbrief verschijnt wekelijks op zondag of maandag. Eerdere edities tref je aan vanaf nr 65 op de internetsite www.integratedcare.nl
Heb je belangstelling voor nieuws over ketenzorg en zorginnovaties in het buitenland? Surf dan naar de website van het international Network of integrated Care: www.intergratedcarenetwork.org Wil je wetenschappelijke artikelen lezen over deze onderwerpen? Lees dan het peer reviewed internettijdschrift International Journal of Integrated Care op www.ijic.org Dit is een gratis tijdschrift, dat online publiceert en is opgenomen in Pubmed. Ook submissions van concept artikelen zijn welkom.
Opsteller van deze nieuwsbrief is:
Guus Schrijvers
Hoogleraar Public health in het bijzonder Structuur en functioneren van de Gezondheidszorg en Eerstelijnsgeneeskunde
Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen
Universitair Medisch Centrum Utrecht
email: a.j.p.schrijvers@umcutrecht.nl
tel 030 250 9359