Persuitnodiging
21 augustus 2007
Opening Academisch Jaar 2007-2008 in het teken van onderwijsinnovatie
Universiteit Maastricht: Leading in Learning
'Leading in Learning' is het thema van de opening van het academisch jaar 2007-2008 van de Universiteit Maastricht. Op 3 september staan alle activiteiten - een symposium, diverse voorprogramma's en de academische zitting - in het teken van onderwijsinnovatie en talentontwikkeling. Collegevoorzitter Jo Ritzen schetst in zijn openingsrede de ingrijpende gevolgen van de demografische ontwikkelingen voor het Hoger Onderwijs wereldwijd. Het is noodzakelijk om te blijven leiden in leren om die ontwikkelingen het hoofd te bieden. Hoofdspreker is de Canadese professor Adele Diamond, een van 's werelds meest vooraanstaande wetenschappers op het terrein van de neurowetenschappelijke basis van leren. Zij is ook nauw betrokken bij het symposium 'Hersenen, leren en onderwijsinnovatie' dat aan het officiële middagprogramma voorafgaat. Tijdens dit symposium wordt gesproken over wetenschappelijke inzichten met mogelijkheid voor toepassing in het onderwijs. Jo Ritzen zal op het symposium het officiële startsein voor de Teachers Academy geven.
In zijn rede 'Leading in Learning: Staying ahead of the perfect storm' voorspelt collegevoorzitter Jo Ritzen dramatische wereldwijde verschuivingen in het hoger onderwijs als gevolg van de demografische ontwikkelingen. In de ontwikkelde landen neemt het aantal jongeren niet toe, terwijl het aandeel van jongeren uit minderheidsgroepen steeds groter wordt. Daardoor zal de deelname aan het Hoger Onderwijs afnemen, terwijl de vraag naar hoogopgeleiden vanuit de arbeidsmarkt alleen maar groter wordt. Daar tegenover staat dat in de ontwikkelingslanden het aantal jongeren in de leeftijd van 18 tot 24 jaar juist groeit. Internationale studentmobiliteit zal in de toekomst niet meer vanzelfsprekend eenrichtingsverkeer zijn, van rijke naar arme landen. Ritzen waarschuwt voor een verschuiving van de kennisintensieve sector naar de ontwikkelingslanden die met een inhaalslag bezig zijn. Om deze 'Perfect Storm' het hoofd te kunnen bieden, zijn volgens Ritzen maatregelen nodig: verhoging van de participatie in het Hoger Onderwijs, sturing van de internationale studentenmigratie ('brain circulation' in plaats van 'brain drain') en innovatie op basis van overheidsbeleid dat het mogelijk maakt voor universiteiten om ingrijpende hervormingen door te voeren. Het is juist deze innovatie die het mogelijk maakt om te blijven leiden in leren.
Het thema Leading in Learning verwijst ook naar de expertise die de Universiteit Maastricht in huis heeft op het gebied van onderwijswetenschap en neurocognitie. Dit thema staat centraal in het symposium 'Hersenen, leren en onderwijsinnovatie', georganiseerd door prof.dr. Jelle Jolles, oprichter van het onderzoeks- en expertisecentrum Brein & Leren. Met het symposium beoogt hij de dialoog te bevorderen tussen professionals uit de onderwijspraktijk en de wetenschappelijke kennis uit verschillende wetenschapshoeken: onderwijswetenschap, cognitieve psychologie en neuropsychologie. Het wetenschappelijk onderzoek naar hersenprocessen heeft de afgelopen decennia grote vooruitgang geboekt. De nieuwe inzichten hebben een grote potentie voor onderwijsinnovatie. De bevinding dat hogere cognitieve functies zich doorontwikkelen tot de vroege volwassenheid betekent bijvoorbeeld dat de adolescent meer structuur, inspiratie en steun nodig heeft dan nu gewoonlijk in het onderwijs wordt geboden. Ook kunnen efficiëntere leerstrategieën en oplossingsstijlen ontwikkeld worden.
Met de Teachers Academy wil de Universiteit Maastricht, samen met haar partners uit het voortgezet en hoger beroepsonderwijs, de academisering en professionalisering van het onderwijs ter hand nemen. De Teachers Academy biedt een samenhangend geheel van programma's op vier verschillende vlakken. Samen met de Stichting Limburgs Voortgezet Onderwijs (LVO) stelt de UM een onderwijsaanbod samen voor vakinhoudelijke bijscholing van docenten. Daarnaast worden door het bovengenoemde expertisecentrum Brein & Leren een aantal praktische modules ontwikkeld, gebaseerd op inzichten over cognitieve en psychologische ontwikkeling en leerprocessen. Deze worden 'evidence-based' geëvalueerd en toegepast op de onderwijspraktijk. De universiteit komt bovendien tegemoet aan de maatschappelijke vraag naar verdere academisering van beroepsgroepen door promotietrajecten aan te bieden voor hbo-docenten (en op termijn ook voor vwo-docenten). Tenslotte werd in het schooljaar 2006-2007 samen met de directie van Stichting LVO een succesvolle managementtraining geïntroduceerd voor de directieleden van LVO-scholengemeenschappen. Dit programma wordt verder uitgebouwd.
Wegens groot succes bij de introductie vorig jaar worden ook dit jaar voorprogramma's voor genodigden voorafgaand aan de academische zitting georganiseerd. Ambassadeurs van landen binnen en buiten Europa, bedrijven uit de regio, schoolkrantredacties uit het hele land en partners van hoogleraren kunnen allemaal rekenen op een persoonlijke ontvangst op één van de vele UM-locaties. Andere hoogtepunten in het programma zijn de uitreiking van de Studentenprijs 2007 en het Hustinx Stipendium 2007 en de traditionele vertolking van een nieuw arrangement van het officiële volkslied van de Europese Unie. De ode 'An die Freude' van Beethoven wordt dit jaar uitgevoerd door Kyoko Yonemoto (viool) en Anastasia Safonova (piano).
Noot voor de pers:
Op de website Opening Academisch Jaar vindt u nadere informatie over het programma:
Universiteit Maastricht