Beantwoording vragen van het lid Pechtold over het lespakket 'Vrede en veiligheid' (met speciale focus op Afghanistan) (http://www.minbuza.nl:80/nl/actueel/brievenparlement,2007/09/Beantwoording-vragen-van-het-lid-Pechtold-over-het.html) 17-09-2007 |
Samenvatting:
Inhoud:
Graag bieden wij u hierbij, mede namens de minister van Defensie en
de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, de antwoorden aan op de
schriftelijke vragen gesteld door het lid Pechtold over het lespakket 'Vrede en
veiligheid' (met speciale focus op Afghanistan). Deze vragen werden ingezonden
op 21 augustus 2007 met kenmerk 2060723460.
De minister van Buitenlandse Zaken,
Drs. M.J.M. Verhagen
De minister voor Ontwikkelingssamenwerking,
Drs. A.G. Koenders
Antwoorden van de heer Verhagen, minister van Buitenlandse Zaken en
de heer Koenders, minister voor Ontwikkelingssamenwerking, mede namens de heer
Van Middelkoop, minister van Defensie en de heer Plasterk, minister van
Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, op vragen van het lid Pechtold (D66) over het
lespakket over de missie in Afghanistan.
Vraag 1
Heeft u kennisgenomen van het bericht over het lespakket over
Afghanistan1(#ftn1)?
Antwoord
Ja.
Vraag 2
Deelt u de opvatting dat het ongebruikelijk is dat ministeries hun eigen
lespakketten gaan samenstellen om beleid aan de man te brengen?
Antwoord
In ons onderwijsbestel legt de overheid de kerndoelen en examenprogramma's
van het voortgezet onderwijs vast. Deze kerndoelen en examenprogramma's omvatten
per vak (of leergebied) alles wat een leerling moet kennen en kunnen om een
diploma voortgezet onderwijs te halen. De Onderwijsinspectie ziet toe op de
naleving hiervan. De scholen zijn echter vrij om te bepalen met welke
lesmaterialen en leermiddelen ze werken. Het kabinet betracht dan ook
terughoudendheid in het aanbieden van lespakketten aan scholen.
In bepaalde gevallen gaat de overheid over tot het aanbieden van
lespakketten. Dit gebeurt bijvoorbeeld als scholen hier specifiek om vragen
(zoals in het geval van de voorstelling 'breekbaar nieuws') of op verzoek van de
Kamer, zoals dat het geval was bij het lespakket over de invoering van de Euro.
Het uitgangspunt is en blijft hierbij dat scholen niet verplicht zijn om
gebruik te maken van het aangeboden lesmateriaal. Scholen blijven autonoom in
hun keuze voor leermiddelen. Om die reden heeft het kabinet het lespakket '
Vrede en veiligheid' op internet geplaatst en niet ongevraagd aan alle scholen
voor voortgezet onderwijs toegezonden.
De overheid stelt hoge eisen aan zichzelf met betrekking tot de inhoud van
deze lespakketten. Een politiek breed gedeeld en over langere tijd consistent
gebleken beleid, zoals bijvoorbeeld emancipatie, gezond eten en
ontwikkelingssamenwerking, leent zich eerder voor een lespakket dan een
omstreden onderwerp dat in het brandpunt staat van de politieke actualiteit en
waarvan de uitkomst ongewis is. Bij de laatstgenoemde categorie dienen context,
tegenspraak en nuances uitgebreid aan de orde te komen.
Het is de stellige overtuiging van het kabinet dat het onderhavige lespakket,
dat ontwikkeld is naar aanleiding van vragen van verschillende scholen voor
voortgezet onderwijs om nadere informatie, aan deze normen voldoet.
Vraag 3
Kunt u uw beslissing dit lespakket te laten ontwikkelen inzichtelijk maken?
Impliceert een lespakket met dit onderwerp dat u op dit punt wat uit te leggen
heeft?
Antwoord
Het thema 'vrede, veiligheid en ontwikkeling' neemt een belangrijke plaats in
in het Nederlands buitenlands beleid. In het kader hiervan is met financiële
ondersteuning door het Nederlands Centrum voor Duurzame Ontwikkeling (NCDO) het
multimediale project voor scholieren 'Breekbaar Nieuws' opgestart. De
voorstelling 'Breekbaar Nieuws' over Afghanistan trekt sinds mei dit jaar langs
middelbare scholen en andere instellingen. Doel van de voorstelling is
Nederlandse jongeren inzicht te geven in de context van de situatie in
Afghanistan.
Diverse scholen gaven aan de voorstelling gepaard te willen laten gaan met
een themaweek over 'Afghanistan'. De regering heeft vervolgens besloten een
lespakket te (laten) ontwikkelen. Dit lespakket richt zich op het thema 'vrede,
veiligheid en ontwikkeling', met een focus op Afghanistan gezien de huidige
Nederlandse betrokkenheid bij dit land.
De regering is verplicht de Nederlandse bevolking te allen tijde over het
gevoerde beleid te informeren. Zo ook in dit geval. Zij richt zich op het
communiceren van de beleidsinhoudelijke boodschap. Naar haar mening gebeurt dit
op een informatieve, relevante en objectieve wijze.
Vraag 4
Deelt u de mening dat het lespakket met name inzake Uruzgan een te eenzijdig
beeld geeft van de situatie ter plekke2(#ftn2)? Neemt u
de berichtgeving over aanhoudend geweld en aanslagen niet
serieus3(#ftn3)? Deelt u de mening dat deze houding
funest kan zijn voor de moraal van de Nederlandse troepen ter plaatse?
Antwoord
Het lesmateriaal geeft inzicht in velerlei aspecten van het brede thema '
vrede, veiligheid en ontwikkeling'. Het geeft inzicht in het zogenaamde geï
ntegreerde beleid van ontwikkelingssamenwerking, defensie en diplomatie; beleid
dat de grondslag vormt voor de Nederlandse deelname aan ondermeer de NAVO missie
ISAF alsmede voor de betrekkingen van Nederland met Afghanistan.
Dit komt ook duidelijk aan de orde in het lespakket: 'wederopbouw waar
mogelijk, vechten wanneer nodig'.
Daarbij moet in ogenschouw genomen worden dat het lespakket gezien moet
worden in samenhang met het project 'Breekbaar Nieuws'. Dit project geeft
scholieren op indringende wijze inzicht in onderwerpen als geweld en aanslagen
als onderdeel van het conflict in Afghanistan.
De regering werpt de suggestie dat zij de berichtgeving over geweld en
aanslagen niet serieus neemt, verre van zich. Dat geldt ook voor de suggestie
dat de regering niet voldoende aandacht heeft voor het moreel van de Nederlandse
troepen ter plaatse.
Vraag 5
Hoe moet de passage in het lespakket over het kritisch beoordelen van
nieuwsvoorzieningen gelezen worden? Deelt u de mening dat dit op zijn minst de
schijn met zich mee brengt dat u ontevreden bent over de wijze waarop de media
verslag doen van de situatie in Afghanistan in het algemeen en van Uruzgan in
het bijzonder?
Antwoord
Bedoelde passage had tot doel om de leerlingen zich ervan bewust te maken dat
het bij een dergelijk gevoelig onderwerp, waar vele verschillende meningen een
rol spelen, verstandig is om bij elke vorm en bron van informatie over het
onderwerp, of deze nu van de overheid afkomstig is, van parlement, publiek,
media of buitenlandse (internet) bronnen, zich af te vragen hoe de boodschap
zich verhoudt tot de boodschapper. Zoals in het coalitie-akkoord staat, is het
van belang dat kinderen, ouders, docenten en anderen kritisch leren omgaan met
media-uitingen. Daarom is het kabinet bezig een netwerkorganisatie mediawijsheid
te doen oprichten, in overleg met organisaties die zich daar nu al mee bezig
houden. Docenten en leerlingen worden middels de bijbehorende
docentenhandleiding dan ook gestimuleerd actief op zoek te gaan naar overige
informatie over het land, de missie en de actualiteit om zodoende hun eigen
mening te vormen.
Het is geenszins de bedoeling de indruk te geven dat de overheid ontevreden
zou zijn over de wijze waarop de media verslag doen van de situatie in
Afghanistan in het algemeen en van Uruzgan in het bijzonder. Van dergelijke
oordelen over de inhoud van de media wil de regering zich verre houden.
Vraag 6
Deelt u het inzicht dat de politiek zich verre moet houden van het zich
mengen in de wijze waarop de media over bepaalde zaken berichten, maar de plicht
heeft in het door de overheid uitgegeven educatie- en informatiemateriaal zo
objectief mogelijk de stand van zaken weer te geven? Bent u bereid het lespakket
zodanig aan te passen dat leerlingen duidelijk wordt dat er vanaf het begin van
de missie in Uruzgan (politieke en journalistieke) onenigheid is geweest over de
term 'wederopbouwmissie', dat er inderdaad nog weinig sprake is van wederopbouw
en dat er dagelijks burgers en soldaten omkomen door geweld?
Antwoord
Ja. Vrijheid van meningsuiting en onafhankelijkheid van de Nederlandse pers
is een groot goed. Los daarvan heeft de overheid de plicht haar burgers te
informeren over haar beleid. Daar deze communicatie toegankelijk, begrijpelijk
en passend dient te zijn, heeft zij in casu besloten het lespakket te laten
ontwikkelen door een bureau dat gespecialiseerd is in het ontwikkelen van
educatief materiaal op het gebied van ontwikkelingssamenwerking en buitenlands
beleid.
Aanpassing van het lespakket wordt niet noodzakelijk geacht.
1(http://www.minbuza.nl:80#): www.volkskrant.nl, 17 augustus 2007
2(http://www.minbuza.nl:80#): http://www.minbuza.nl/nl/themas,
humanitaire-hulp/Afghanistan/Lespakket-Vrede-en-Veiligheid.html
3(http://www.minbuza.nl:80#): Ter illustratie een selectie van de krantenartikelen van de afgelopen
week: Afghanistan, zijn we erin geluisd?, Dag 14 augustus 2007, Taliban richten
zich in Uruzgan op bondgenoten Nederlanders, Volkskrant 13 augustus 2007, Charge
of the Lightbrigade , NRC Handelsblad 15 augustus 2007, Nederlanders gebruiken
wapens in Uruzgan, Trouw 16 augustus 2007.
---
Ministerie van Buitenlandse Zaken