Universiteit Twente

Satellietbeelden zijn de tijd van de mooie plaatjes voorbij

Oratie prof. Alfred Stein, stochastische beeldanalyse

Het verloop van een bosbrand voorspellen uit satellietbeelden: dat vergt, naast een goede waarneming, ook een creatieve manier van omgaan met onzekerheden. Juist in een tijd waarin het gaat over vage concepten zoals `global change' liggen er kansen te over voor de stochastiek in het begrijpen, en niet louter waarnemen, van beelden. Dit stelt prof. Alfred Stein in zijn intreerede als hoogleraar Stochastische Beeldanalyse aan de Universiteit Twente. Stein is ook verbonden aan het ITC in Enschede.

Als er elk kwartier een satellietbeeld binnenkomt met een opname van een gebied waar bosbranden woeden, is het verloop van de brand toch eenvoudig te voorspellen. Dat is tenminste de eerste indruk. En dat kan ook wel, betoogt Stein, maar die hoge snelheid van opeenvolgende beelden gaat wel ten koste van de ruimtelijke resolutie. Want als een enkele pixel staat voor een oppervlak van 9 vierkante kilometer, wat kun je dan nog zeggen? Een goed voorspellend model houdt rekening met de onzekerheid: het is beelden begrijpen in plaats van alleen waarnemen. Die stochastische beeldanalyse, gekoppeld aan de dynamiek in de tijd kenmerken Stein's vakgebied.

Epidemiologie

Diezelfde onzekerheid zit in allerlei begrippen die we dagelijks als vanzelfsprekend hanteren: een `verontreinigde' rivier, vanaf welke plaats is die weer `schoon'? Als je op een heel klein oppervlak gedetailleerde metingen doet, wat zegt dit over het geheel? Zo beschrijft Stein ook onderzoek naar het voorkomen van de zwerenziekte buruli ulcer in Ghana, waarbij verbanden worden gelegd met het drinkwater maar ook met de aanwezigheid van een mijn in de buurt. Alleen door goed om te gaan met onzekerheden zijn de sterfte-oorzaken te koppelen aan deze omgevingsfactoren.

Verstandig

Omgaan met onzekerheden kan met een fuzzy benadering, die het voordeel heeft van de taal van alledag en ook aansluit bij toch al vage concepten, zoals milieu-indicatoren. De stochastische benadering is beter gefundeerd en eenvoudiger. Uiteindelijk leidt verstandig gebruik van beelden ook tot betere besluitvorming, aldus Stein: ook bestuurders moeten die onzekerheden incalculeren als zij bijvoorbeeld risicokaarten opstellen voor gebieden.

Prof. Stein is naast hoogleraar Stochastisch Beeldanalyse aan de UT, ook hoofd van het Department of Earth Observation Science aan het International Institute for Geo-information science and Earth Observation (ITC) in Enschede.

Noot voor de pers

Prof.dr.ir Alfred Stein houdt zijn intreerede `Geef me de ruimte' op 20 september om 16h00 in de Vrijhof op de campus van de Universiteit Twente.

De redetekst is op aanvraag beschikbaar

Contactpersoon voor de pers: Wiebe van der Veen, tel (053)4894244

Top
Laatst gewijzigd op 20-09-2007 14:40:32 door Webmaster