Persbericht van de Universiteit Utrecht
Faculteit Geesteswetenschappen
25 september 2007
Utrechtse oudtestamentica levert doorslaggevend bewijs
Historisch zegel blijkt van koningin Izebel
Oudtestamentica dr. Marjo Korpel van de Universiteit Utrecht heeft ontdekt dat een reeds in 1964 gevonden zegel uit de 9e eeuw v. Chr. het koninklijk zegel is van de bekende bijbelse koningin Izebel. Korpel toont dit aan de hand van de symbolen op het zegel aan.
In 1964 ontdekte de archeoloog Nachman Avigad in Israël een zegel waarin de naam 'yzbl' in het oud-Hebreeuws staat gegraveerd. In eerste instantie werd aangenomen dat het zegel toebehoorde aan koningin Izebel, de Fenicische vrouw van de Israëlitische koning Achab (9e eeuw v.Chr.). Maar omdat de schrijfwijze van de naam niet klopte en het naamzegel evengoed van een andere vrouw met dezelfde naam kon zijn geweest, was men niet zeker van de vroegere eigenaresse. Nieuw onderzoek van de Utrechtse oudtestamentica Marjo Korpel toont aan dat het zegel toch van de bekende koningin Izebel moet zijn geweest. Korpel kwam tot deze conclusie door het nauwkeuriger bestuderen van de symbolen die op het zegel staan afgebeeld.
Zegelkenmerken
Op het koninklijk zegel staan zowel symbolen die op een vrouw wijzen als symbolen die een koninklijke eigenaresse aanduiden. Het zegel is bovendien uitzonderlijk groot in vergelijking met de gangbare zegels die gewone burgers hadden. Ten aanzien van de naam toont Korpel door vergelijking met soortgelijke zegels aan dat op de bovenrand van het zegel twee weggebroken letters moeten hebben gestaan die Izebel als eigenaresse aanwijzen en leiden tot de correcte spelling van Izebels naam (in spiegelbeeld). Het zegel is opgenomen in de 'Israel Antiquities Authority Collection' van het Israel Museum te Jeruzalem, dat daarmee heeft aangegeven in te staan voor de echtheid van het object.
Koningin Izebel
Izebel was de Fenicische (dus buitenlandse, en daarmee volgens de bijbel ook heidense) vrouw van de Israëlitische koning Achab (9e eeuw v.Chr.). Koningin Izebel wordt in de bijbel getekend als een vrouw die op de achtergrond een enorme invloed uitoefende, ook op haar man (1 Koningen 21:25). Op slinkse wijze ziet ze kans alles in het land te regelen zoals zij dat wil, onder andere met gebruikmaking van het zegel van haar echtgenoot (1 Koningen 21:8), waarmee ze brieven schrijft in Achabs naam. Maar ze had dus ook een eigen zegel, waarmee zij onafhankelijk van Achab zaken kon regelen. Met Izebel loopt het uiteindelijk slecht af. De profeten van Israël beschuldigen haar van hoererij, moordzucht, afgoderij en toverkunsten. Ze wordt op een gruwelijke manier gedood. Ook in de moderne literatuur heeft Izebel tot de verbeelding gesproken. Zo schreef Guus Kuijer over haar de roman 'Izebel van Tyrus' (1988).
Bijschrift foto's
Het in 1964 ontdekte zegel. De Utrechtse oudtestamentica Marjo Korpel heeft aangetoond dat het toebehoorde aan koningin Izebel (9e eeuw v.Chr.). De inscriptie (l')yzbl betekent: behoort toe aan Izebel.
Meer informatie
Peter van der Wilt, persvoorlichter Universiteit Utrecht, (030) 253 3705, p.m.vanderwilt@uu.nl.
Universiteit Utrecht