Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

Speech tijdens het bezoek aan College Toelating Bestrijdingsmiddelen (CTB)

Toespraak | 24-09-2007

Speech door de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, G. Verburg, werkbezoek / naamswijziging CTB, 24 september 2007.

Dames en heren,

Helemaal zeker is het niet, maar zeer waarschijnlijk is de Amerikaanse econoom Theodore Levitt de eerste geweest die het begrip 'Globalisering' introduceerde. Dat was in 1983 in het tijdschrift Harvard Business Review.

Het begrip Globalisering is lastig uit te leggen. Op Google vind je minstens een paar honderd verschillende definities. Voor mij betekent Globalisering dat mensen wereldwijd steeds meer met elkaar in verbinding staan. Waardoor nieuws, politieke ideeën en natuurlijk handelswaar steeds makkelijker hun weg vinden over de wereldbol. Zeker als regels en beleid tussen landen zo op elkaar worden afgestemd dat bijvoorbeeld het voeren van handel makkelijker wordt. En u voelt misschien al waar ik naar toe wil, want die globalisering - dat opengooien van de markten - is in essentie de reden waarom ik hier sta. Ik leg dat uit.

Op 1 oktober a.s. wordt de 45-jaar oude Bestrijdingsmiddelenwet vervangen door de nieuwe Wet Gewasbeschermingsmiddelen en Biociden. Verder zal ook de naam ' College Toelating Bestrijdingsmiddelen' van het briefpapier gehaald worden. En vervangen worden door de nieuwe titel ' College Toelating Gewasbeschermingsmiddelen en Biociden'. Maar dat zal geen grote verrassing zijn.

De naam Gewasbeschermingsmiddelen en Biociden is gekozen omdat de Europese richtlijnen, die allebei door middel van deze wet worden geïmplementeerd, ook die naam hebben. En bovendien zijn we - als het gaat om de naam -, ook in lijn met de rest van Europa. Verder zijn - behalve dus de naam - ook onderdelen van de wet en de lagere regelgeving aangepast aan de huidige Europese richtlijnen. Dat betreft dan onderdelen die met name te maken hebben met het toelatingsproces.

Onze nieuwe Nederlandse wet sluit nu dus naadloos aan bij de Europese wetgeving op dit gebied. En daarmee ben ik weer aanbeland bij mijn verhaal over Globalisering. Het voeren van handel wordt makkelijker en de regels zijn voor iedereen gelijk. De nieuwe wet zorgt voor een ' level playing field' zoals we dat zo mooi in goed Nederlands zeggen. Behalve dat de nieuwe wet nu Europa-proof is, zijn ook de Nederlandse onderdelen flink gefacelift. Een 45-jaar oude wet kraakt en schuurt natuurlijk van alle kanten en is in bepaalde opzichten niet meer helemaal up-to-date.

De nieuwe wet is dan ook flink onder handen genomen. Zo is in de wet gekozen voor een doelgroepenbenadering. Dit houdt in dat de regels per doelgroep in hoofdstukken zijn ondergebracht. Er zijn dus hoofdstukken over de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden, maar ook hoofdstukken over handel en gebruik.

Verder is in de nieuwe wet het aantal AMVB's teruggebracht van 16 naar 1. En het aantal regelingen van maar liefst 27 naar 1. Ook is - voor zover mogelijk - in de nieuwe wet gesnoeid in de administratieve lasten. Bijvoorbeeld bij het aanvragen van het bewijs van vakbekwaamheid. En het vervangen van de grondontsmettingsvergunning. En waar het niet anders kan, zoals bij de administratieverplichting voor het gebruik bij boeren, mag gebruik worden gemaakt van bestaande administraties.

Verder maakt de nieuwe wet duidelijk onderscheid in middelen bestemd voor professioneel gebruik en middelen die geschikt zijn voor niet-professionele gebruikers. Zo moeten gebruikers van de eerste categorie-middelen van nu af aan over een bewijs van vakbekwaamheid beschikken. Alleen met dit bewijs mogen ze middelen kopen of gebruiken die uitsluitend geschikt zijn voor professioneel gebruik. Bovendien moet dat vanaf nu duidelijk op het etiket worden vermeld.

En tenslotte - en dat wil ik toch nog wel even noemen omdat het een heel nieuw element is in de wet - wordt u ook belast met het verlenen van de toelating van de dringend vereiste middelen waarvoor een landbouwkundig knelpunt is vastgesteld. En dat is een lastige, maar ook belangrijke nieuwe taak. En om te zorgen dat u die taak ook naar behoren kunt uitvoeren, ontvang ik van u graag het afgesproken advies met de afwegingen die we in uw ogen moeten maken bij het toelaten van de dringend vereiste middelen.

Dames en heren,

Na deze huishoudelijke mededeling wil ik graag de nieuwe wet even laten rusten. Want het voert te ver om dat hele document - en de daarop gebaseerde regelgeving - hier te ontleden. En dat kan ook nog niet, want nog niet alle lagere regelgeving is definitief vastgesteld.

Wat wel duidelijk is, is dat de handhaving van deze wet wordt vormgegeven volgens het concept van programmatisch handhaven. Wat zoveel wil zeggen als dat er afspraken zijn gemaakt om de aanpak van de controles op elkaar af te stemmen. En inmiddels is dan ook een handhavingsprogramma opgesteld met alle betrokken inspectiediensten en ministeries.

Deze nieuwe regelgeving is natuurlijk niet in een vacuüm geboren. Integendeel zelfs, het College is zeer nauw betrokken geweest bij het opstellen van de nieuwe regels. En dat moet ook wel, want als de regels niet uitvoerbaar zijn, dan ontstaan stagnaties in het toelatingsproces. En als we iets niet kunnen gebruiken in bestrijdingsmiddelen-land, dames en heren, dan zijn het verstoppingen. Want dit soort processen moeten ongehinderd doorgang vinden, 24 uur per dag. Immers, biociden zijn van groot belang voor de volksgezondheid. En gewasbeschermingsmiddelen voor de productiviteit in de landbouw.

Ik prijs me dan ook gelukkig met een College dat daarvoor kan zorgen. En dat bovendien - samen met alle medewerkers - de deskundigheid in huis heeft om al die toepassingen van gewasbeschermingsmiddelen en biociden veilig te maken voor mens, dier en milieu.

Tenslotte, dames en heren, wil ik u ook bedanken voor het vele werk dat u in de afgelopen zomermaanden heeft verricht. U bent, samen met de mensen van RIVM, TNO en PD, zeer intensief bezig geweest met de herbeoordeling van de van rechtswege toegelaten middelen. En voorlopig bent u nog niet af van dit soort klussen. Want de komende jaren zullen er nog genoeg veranderingen plaatsvinden. Met name de nieuwe Europese verordening die op termijn de gewasbeschermingsrichtlijn gaat vervangen, zal de nodige impact hebben op de werkwijze van het college. Wederzijdse erkenning, zonale beoordeling en maximale worksharing - om maar een paar termen te noemen uit de nieuwe verordening -, moeten dan hun beslag krijgen in het werk van het Ctgb. Voorlopig kunt u dus nog wel even vooruit.

Dames en heren, Met het verdwijnen van de 45-jaar oude Bestrijdingsmiddelenwet, zetten we ook een streep door zeven jaar CTB. Maar u kent het gezegde: de koning is dood, leve de koning. Het College heeft als verzelfstandigde dienst bewezen een goed en betrouwbare partner te zijn in de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden. En ik zie niet in waarom dat in de komende 45 jaar zal gaan veranderen. Ik wens u allen veel succes!