Gemeente Amersfoort

Persbericht

Afdeling Communicatie

nummer: 217

datum: 25 september 2007

Voorbereiding voor restauratie

Witte leeuwenbekje blijft behouden voor stadsmuur St. Annastraat

Het witte leeuwenbekje aan de stadsmuur aan de St. Annastraat blijft zoveel mogelijk behouden bij de restauratie van de muur. Voor zover bekend komt het plantje op slechts vier plaatsen in Nederland voor. Ter voorbereiding van de restauratie wordt de klimop aan de stadsmuur tussen de Coninckstraat en de Kamp verwijderd, maar voor de terugkeer van het bijzondere witte leeuwenbekje wordt gezorgd.

Vanaf 1 oktober wordt de klimop aan de stadsmuur, gelegen aan de St. Annastraat, tussen de Coninckstraat en de Kamp verwijderd. Dit is nodig voor de restauratie van de stadsmuur. Deze restauratie moet verder verval tegengaan en het behoud van de historische muurdelen waarborgen. Het is noodzakelijk om de overdadige begroeiing deels te verwijderen, enerzijds om inzicht te krijgen in de technische staat van de stadsmuur en anderzijds omdat de snelwoekerende klimopsoort hedera schadelijk is voor het verdedigingswerk van kalkmortel. De wortels drukken het metselwerk uit elkaar en de mortel verzandt, waardoor de stabiliteit verloren gaat. Door de hedera deels te verwijderen krijgt het witte leeuwenbekje meer ruimte om verder te ontwikkelen.

Ecologisch onderzoek

De stadsecoloog heeft inmiddels de beschermde en bijzondere muurvegetatie in kaart gebracht. Hierbij viel vooral het witte leeuwenbekje op. Er wordt, waar mogelijk, om het leeuwenbekje heen gewerkt. Mocht het nodig zijn, dan wordt het leeuwenbekje tijdelijk verplaatst. Nieuwe mortel wordt dan aangebracht zodat het plantje opnieuw kan wortelen.

Archeologisch onderzoek

Na verwijderen van de begroeiing worden de gebreken aan het metselwerk door het gemeentelijke bureau Monumentenzorg geïnventariseerd ten behoeve van de noodzakelijke restauratie. De gemeentelijke archeologen onderzoeken tegelijkertijd de aarden wal van de stadsmuur om zo inzicht te krijgen in de opbouw en toestand van de muur. De start van de restauratie is nog niet bekend en is mede afhankelijk van eventuele subsidie door het rijk. Na restauratie zal de muurbegroeiing beperkt blijven. De stadsmuur, met de toegankelijke weergang bovenlangs de zeven meter hoge muur, blijft een romantisch onderdeel van het Plantsoen Noord.

Geschiedenis van de stadsmuur

De stadsmuur aan de St. Annastraat is een gedeelte van de zogenaamde tweede ommuring van de stad. De eerste ommuring werd omstreeks 1300 gebouwd op de plaats van de tegenwoordige muurhuizen. Van deze stadsmuur bleef, behalve het straatpatroon, alleen de Kamperbinnenpoort bewaard. Omstreeks 1380 werd door economische voorspoed en de bevolkingstoename een nieuwe ommuring noodzakelijk. Er werd een geheel nieuwe ringmuur opgetrokken in een wijdere kring. De oppervlakte van de stad werd hiermee drie keer zo groot. Toen in de eerste helft van de 16de eeuw de muur niet meer bestand bleek te zijn tegen het zwaarder wordend kanonvuur, werd tussen 1560 en 1570 aan de stadszijde een aarden wal tegen de muur opgeworpen. Deze grond werd uitgebaggerd uit de dichtslibbende Eem. De stadsmuren konden eind 16de eeuw de vuurkracht van de kanonnen, ondanks de aarden wal, niet meer weerstaan. Ze werden niet meer onderhouden en het verval trad in. In 1829 werd gestart met de sloop van de stadsmuren en poort.

Tussen 1929 en 1843 werd op het voormalige stadsomwalling een plantsoenring aangelegd naar ontwerp van de tuinarchitecten H. van Lunteren en J.D. Zocher jr. Het plantsoen werd over de gehele stadswal aangelegd, met uitzondering van een deel aan de noordkant van de binnenstad. Het deel van Plantsoen Noord, langs de stadsmuur aan de St. Annastraat, werd in de eerste helft van de twintigste eeuw ingericht als park.

In 1978 is de aansluitende stadsmuur aan de andere zijde van de Kamp gerestaureerd en zijn de torens in deze muur gereconstrueerd. Zo'n reconstructie is niet de bedoeling voor de muur aan de St. Annastraat. De ruïneuze stadsmuur met aarden wal is en blijft een kenmerkend onderdeel van het Plantsoen Noord.

Informatie: Mirjam Boon, communicatieadviseur voor de sector Stedelijke Ontwikkeling en Beheer (SOB), afdeling Stedelijk Beheer van de Gemeente Amersfoort, tel. 033 469 42 69 of mail: mcm.boon@amersfoort.nl.

---- --