Congo: milities laten kinderen niet met rust 03 oktober 2007, Goma - Graça Machel, echtgenote van Nelson Mandela, heeft in 1996 een VN-rapport geschreven over de gevolgen van gewapende conflicten voor kinderen. Dit jaar publiceert zij een nieuwe versie van dit rapport. Het is voor kinderen in conflictgebieden van levensbelang dat haar aanbevelingen worden opgevolgd. Bijvoorbeeld in de Democratische Republiek Congo, waar kinderen worden gedwongen te vechten.

Simon kan weer tuinieren op de boerderij van zijn familie. Foto: Unicef
Simon kan weer tuinieren op de boerderij van zijn familie. Foto: Unicef

De 15-jarige Simon was altijd dol op tuinieren op de boerderij van zijn familie in het Masisi-district in Oost-Congo. Maar op tienjarige leeftijd moest hij zijn schoffel inruilen voor een geweer. Hij werd ontvoerd door de Rassemblement Congolais pour la Démocratie-militie (RCD) om te vechten en te plunderen.

Simon kon na een paar mislukte pogingen ontsnappen. Hij zocht zijn toevlucht tot een door Unicef gesteund opvangcentrum voor voormalige kindsoldaten. In het Centre de Transit et Orientation (CTO) bereiden onderwijzers en hulpverleners hen voor op een terugkeer naar hun familie.

Vreedzaam burgerbestaan
In het centrum trof Simon zeventig lotgenoten. Hij bleef er zes maanden en leerde lezen, schrijven, timmeren en groenten verbouwen. Daarnaast werd hij voorbereid op een vreedzaam burgerbestaan en leerde hij hoe hij op een normale manier met leeftijdgenoten kan omgaan. Kinderen waar hij voorheen tegen moest vechten.

De ouders van Simon zijn bang dat hij opnieuw door milities zal worden gerekruteerd. Foto: Unicef De ouders van Simon zijn bang dat hij opnieuw door milities zal worden gerekruteerd. Foto: Unicef

Unicef speelt een sleutelrol in de pogingen van humanitaire organisaties om het rekruteren van kindsoldaten uit te bannen. Tot nu toe zijn ruim 8.000 kinderen in de Democratische Republiek Congo uit legertjes bevrijd. Ze krijgen hulp bij hun terugkeer naar een zo normaal mogelijk bestaan. Uit een recente herziening van Machel's rapport uit 1996 blijkt dat er meer moet worden gedaan om voormalige kindsoldaten op een succesvolle manier te laten reïntegreren.

"Hen alleen zakgeld of onderwijs geven is niet voldoende," zegt Radhika Coomaraswamy, de VN-ondersecretaris voor kinderen en gewapende conflicten. "Het is een zaak voor de hele gemeenschap." Door ervoor te zorgen dat kinderen in hun levensonderhoud kunnen voorzien, help je niet alleen het kind maar de hele gemeenschap, stelt Coomaraswamy.

Nog steeds bang
Simon is inmiddels met zijn familie herenigd. Zijn ouders waren dolgelukkig hem weer te zien, want ze dachten dat hij dood was. Hij werkt samen met zijn vader op de boerderij en hij is bij een timmerman in het dorp in de leer gegaan.

Toch zijn de ouders van Simon nog steeds bang. De RCD is kortgeleden hun dorp binnengetrokken en heeft jongens meegenomen. Alleen al in de afgelopen paar weken zijn in de meest onrustige delen van het land honderden kinderen (opnieuw) gerekruteerd. Ze hopen dat Simon dit keer met rust gelaten zal worden. De situatie is zo onveilig geworden dat Unicef tijdelijk is gestopt met het herenigen van kinderen met hun familie in dorpen waar gevochten wordt en kinderen door milities worden ontvoerd.

De naam Simon is gefingeerd.