12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
12E VOORTGANGSRAPPORTAGE
ZANDMAAS EN GRENSMAAS
1 JANUARI 30 JUNI 2007
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 1
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
Inhoudsopgave
Samenvatting.........................................................................................................................................3
1. Inleiding..............................................................................................................................................5
1.1 Inleiding................................................................................................................................. 5
1.2 Leeswijzer............................................................................................................................. 5
2. Het project in zijn omgeving.............................................................................................................6
3. Essentialia Zandmaas en Grensmaas.............................................................................................9
3.1 Doelstellingen....................................................................................................................... 9
3.2 Maatregelenpakket............................................................................................................... 9
3.3 Convenantpartners............................................................................................................... 9
3.4 Historisch financieel overzicht.............................................................................................. 9
4. Voortgang.........................................................................................................................................10
4.1 Zandmaas........................................................................................................................... 10
4.2 Grensmaas ......................................................................................................................... 11
4.3 Raakvlak Grondstromen..................................................................................................... 12
4.4 Proefprojecten .................................................................................................................... 12
5. Projectbeheersing...........................................................................................................................13
5.1 Algemeen............................................................................................................................ 13
5.2 Kwaliteit............................................................................................................................... 13
5.3 Scopewijzigingen................................................................................................................ 13
5.4 Planning.............................................................................................................................. 13
5.5 Financiën............................................................................................................................ 16
5.6 Risico's en prognose eindstand.......................................................................................... 20
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 2
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
Samenvatting
Voortgang Zandmaas
Binnen het deelproject Zandmaas wordt een onderscheid gemaakt tussen aanleg van kaden en
rivierverruiming. De belangrijkste risico's binnen het project liggen op dit moment bij de aanleg van
kaden. De tijdige uitvoering van de kadetrajecten staat onder druk door problemen op het gebied van
grondverwerving, beperkte beschikbaarheid van ontwerpcapaciteit, lokale maatwerkinpassingen en
discrepanties tussen de aangeleverde basisgegevens en de ter plekke aangetroffen situaties. De
inschatting op dit moment is dat hierdoor de toegezegde hoogwaterbescherming van 1/250ste per 1
januari 2008 niet voor het gehele gebied zal kunnen worden gerealiseerd.
De overige maatregelen binnen het Zandmaasproject hebben betrekking op rivierverruiming.
De beroepsprocedure tegen het Tracébesluit voor de peilopzet Grave loopt nog. Er is onverminderd
ingezet op het verkrijgen van overeenstemming met partijen die schade lijden. Dit heeft geresulteerd
in enkele overeenstemmingen. Van de oorspronkelijk achttien ingediende beroepen zijn hierdoor acht
beroepen ingetrokken. De hoorzitting over de resterende tien beroepen vindt plaats op 31 augustus
2007. De uitspraak van de Raad van State volgt naar verwachting najaar 2007.
De uitvoering van het zuidelijk deel van het retentiegebied Lateraalkanaal West heeft nog niet
plaatsgevonden in verband met nog lopende onteigeningsprocedures. Deze procedures lopen tot het
voorjaar van 2008.
De verdieping van het stuwpand Lith is nagenoeg afgerond. De werkzaamheden voor de aanpassing
van de stuw Grave lopen volgens planning. Het werk aan de stuw Sambeek is eind januari gegund en
loopt eveneens op schema.
De zandwinning in Lomm ten behoeve van de aanleg van de hoogwatergeul is gestart en loopt op
schema. Rondom de hoogwatergeul Well Aijen zijn inmiddels afspraken gemaakt tussen de
zelfrealisator en de gemeente Bergen over een gezamenlijke aanpak van het integrale plan Maaspark
Well, waarin de hoogwatergeul is opgenomen. In de in 2006 gesloten overeenkomst tussen RWS en
de zelfrealisator is vastgelegd dat het project uiterlijk op 31 december 2008 dient te zijn begonnen en
op 31 december 2015 moet zijn gerealiseerd. Vooralsnog lijkt dit haalbaar.
Voortgang Grensmaas
Nu het POL Grensmaas onherroepelijk is geworden door de positieve uitspraak van de Raad van
State, is de weg vrij voor uitvoering van het Grensmaasplan door de zelfrealisator Consortium
Grensmaas. Aandachtspunt is de voortgang bij het Consortium Grensmaas. Tegen de
hoofdvergunningen lopen nog beroepen bij de Raad van State, waarvoor de Stichting Advisering
Bestuursrechtspraak (StAB) nog onderzoek doet. Op twee van de drie startlocaties is vertraging
ontstaan door problemen met grondverwerving. Naar verwachting zal het Consortium Grensmaas een
voorstel indienen voor een vervroegde uitvoering van de locatie Itteren.
Met de overige maatregelen binnen de scope Grensmaas is goede voortgang geboekt. Dit betreft met
name het proefproject Meers, de locatie Roosteren, een aantal mitigerende maatregelen en
rivierkundige maatregelen. Dat geldt eveneens voor de uitvoering van de Vlaamse Boertienlocaties
door Vlaanderen.
Scope
In de eerste helft van 2007 is de scope van de projecten Grensmaas en Zandmaas niet gewijzigd.
Tijd
De hoogwaterbeschermingsmaatregelen voor de Zandmaas dienen in 2015 en voor de Grensmaas in
2017 te zijn gerealiseerd. De afgelopen periode geeft geen aanleiding deze einddoelen bij te stellen.
De oplevering van de zomerbedverdieping Grave zal naar verwachting circa acht maanden later
plaatsvinden. Circa 2½ van de 8 maanden is toe te schrijven aan een vertraagde start van de
realisatie. De resterende 5½ maand betreft een langere uitvoeringsduur in verband met de
optimalisatie van de grondstromen.
Financiën en risico's
Ten opzichte van de vorige periode (VGR 11) is het projectbudget voor Zandmaas gestegen met
2,1 miljoen tot 522,0 miljoen. Het projectbudget Grensmaas is gestegen met 2,0 miljoen tot
137,9 miljoen. Beide verhogingen zijn het gevolg van technische mutaties en de jaarlijkse bijstelling
voor loon- en prijscompensatie.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 3
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
Voor zowel Zandmaas als Grensmaas valt de prognose eindstand naar huidig inzicht binnen het
beschikbare budget. De prognose eindstand is in de verslagperiode naar beneden bijgesteld en
bedraagt voor Zandmaas 497,5 miljoen en voor Grensmaas 134,1 miljoen. In deze prognose is
zowel de actualisatie van ramingen als het risicoprofiel verwerkt.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 4
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
1. Inleiding
1.1 Inleiding
De halfjaarlijkse rapportage wordt uitgebracht in het kader van de `Regeling grote projecten' van de
Tweede Kamer en betreft de periode van 1 januari 2007 tot en met 30 juni 2007. In deze rapportage
wordt een beschrijving van de voortgang van de projecten Zandmaas en Grensmaas gegeven en is
een financiële verantwoording opgenomen. Hierbij wordt met name aandacht besteed aan afwijkingen
ten opzichte van de vorige periode. Ten slotte worden de risico's van de projecten in beeld gebracht.
Naast genoemde projecten maakt vanwege de raakvlakken en de verwevenheid van de
grondstromen ook het deelproject Maasroute deel uit van de Maaswerken. Het deelproject
Maasroute is door de Tweede Kamer niet aangewezen als Groot Project en is daarom niet
meegenomen in deze rapportage, uitgezonderd de raakvlakken met de Zandmaas en de Grensmaas.
1.2 Leeswijzer
Nieuw in de rapportage is het hoofdstuk 2 `Project in haar omgeving'. Hierin wordt een korte
beschrijving gegeven van de relevante ontwikkelingen in de omgeving van het project. Na een korte
beschrijving van de essentialia van het project in hoofdstuk 3 wordt in hoofdstuk 4 ingegaan op de
voortgang van het project en de diverse raakvlakken die bij het project een rol spelen. Aansluitend
staat hoofdstuk 5 in het teken van de projectbeheersing. Het accent ligt op de scopewijzigingen en
mutaties in de planning, de financiën en de belangrijkste risico's ten opzichte van de eerdere
rapportages.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 5
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
2. Het project in zijn omgeving
Een groot (nat) project als de Maaswerken met haar lange uitvoeringsduur staat constant onder
invloed van (beleids)ontwikkelingen. Enerzijds zijn dat ruimtelijke ontwikkelingen in en nabij het
Maasdal die zich voordoen buiten de scopes Maaswerken, anderzijds zijn dat invloeden als gevolg
van mogelijke veranderingen in beleid en wet- en regelgeving. En uiteraard heeft de toenemende
(mondiale) aandacht voor klimaatverandering zijn invloed op de uitvoering van de scopes
Maaswerken.
In voorgaande Voortgangsrapportages Zandmaas en Grensmaas zijn risicoprofielen gedefinieerd en
voorzien van beschikbare budgetten. Daarin wordt tevens ingespeeld op veranderingen in beleid en
wet- en regelgeving. Met ingang van deze Voortgangsrapportage worden deze en andere exogene
ontwikkelingen die het project raken in dit hoofdstuk apart inzichtelijk gemaakt.
EU-hoogwaterrichtlijn
Op 25 april 2007 heeft het Europees Parlement ingestemd met de Hoogwaterrichtlijn. De richtlijn legt
spelregels voor grensoverschrijdende samenwerking vast en zorgt ervoor dat overstromingsrisico's op
Europees niveau in kaart worden gebracht en dat landen beter kunnen samenwerken om
overstromingen te beheersen. Gedurende de onderhandelingsfase van de Tweede Lezing is een
aantal amendementen door het Europees Parlement op het Politiek Akkoord van de Lidstaten
ingediend. Officiële inwerkingtreding is voorzien voor eind van dit jaar (2007). De richtlijn moet uiterlijk
2009 in nationale wetgeving worden omgezet, waarna de implementatie van de richtlijn per
stroomgebied zal worden uitgewerkt. De eerste inventarisaties van het gevaar voor overstromingen in
uiterwaarden en kustgebieden moeten in 2011 klaar zijn en gebieden waar verhoogde risico's bestaan
voor overstromingen moeten in 2013 in kaart gebracht zijn. In 2015 moeten dan de
stroomgebiedbeheersplannen voor deze gebieden ontwikkeld zijn en in werking kunnen treden.
Afstemming op de Kaderrichtlijn Water is hierbij een voorwaarde.
De EU-Hoogwaterrichtlijn heeft naar verwachting geen directe gevolgen voor RWS Maaswerken. Het
gaat om een procesrichtlijn. De richtlijn schrijft geen normen voor, maar geeft kader en principes en
laat de uitvoering aan lidstaten. De lidstaten bepalen zelf welke doelen ze willen stellen en welke
maatregelen daartoe nodig zijn.
Natura 2000
De Europese Vogelrichtlijn en Habitatrichtlijn zijn inmiddels geïmplementeerd in nationale wetgeving:
de Natuurbeschermingswet 1998 voor de bescherming van de Natura 2000-gebieden en de Flora- en
Faunawet voor soortbescherming.
In het kader van de planvorming binnen Maaswerken is uitgebreid onderzoek gedaan naar de effecten
van het project op Natura 2000-gebieden en beschermde soorten. Zonodig zijn de projecten naar
aanleiding daarvan aangepast of worden mitigerende en compenserende maatregelen getroffen.
Momenteel is de ingevolge de Natuurbeschermingswet 1998 vereiste nationale aanwijzing van Natura
2000-gebieden in volle gang. Deze aanwijzing kan gevolgen hebben voor de uitvoering van de
werkzaamheden van Maaswerken. Bijvoorbeeld doordat de begrenzing van de betrokken Natura
2000-gebieden wordt aangepast, of doordat nieuwe soorten of habitats worden toegevoegd. Besloten
is om de Grensmaas (zomerbed) geen deel te laten uitmaken van de eerste tranche Natura 2000
aanwijzing.
Kaderrichtlijn Water
Sinds eind 2000 is de Kaderrichtlijn Water (KRW) van kracht. Deze richtlijn verplicht de lidstaten om
het beheer van het grond- en oppervlaktewater zodanig aan te pakken dat in 2015 alle wateren een
goede ecologische en chemische kwaliteit hebben. Bovendien moet het gebruik van water tegen die
tijd duurzaam zijn. Op 7 april 2005 is de KRW in de Nederlandse wetgeving geïmplementeerd in de
Implementatiewet EG-Kaderrichtlijn water. Door deze wet zijn de Wet op de waterhuishouding en de
Wet milieubeheer op een aantal punten gewijzigd. Eind 2009 leveren de lidstaten een
stroomgebiedbeheersplan aan, waarin de te behalen doelen en maatregelen om die doelen te
bereiken zijn vastgelegd. Dit plan geldt voor de periode 2010 t/m 2015. De lidstaten hebben een
resultaatverplichting, dat wil zeggen ze zullen de maatregelen moeten uitvoeren, die ze aan Brussel
hebben gerapporteerd.
Door Rijkswaterstaat Limburg is in april 2005 een eerste inventarisatie van de mogelijke gevolgen van
de Kaderrichtlijn Water, onder andere voor de Maaswerken, uitgevoerd. Conclusie was op dat moment
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 6
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
dat er nauwelijks negatieve effecten door uitvoering van de Maaswerken maatregelen werden
veroorzaakt.
Gevolgen Wet op de waterkering kaden en Hydraulische randvoorwaarden 2006 voor
Sluitstukkaden Zandmaas Grensmaas
Het onder het regime brengen van de Wet op de waterkering (Wwk) van de Maaskaden heeft tot
gevolg gehad dat scopewijzigingen doorgevoerd moeten worden in de projectopdracht. Voor de kaden
die gerealiseerd worden in de stedelijke gebieden in de Zandmaas is dit in het verleden reeds
gebeurd. Onderzocht wordt momenteel of een scopewijziging ook voor de na 2011 aan te leggen
sluitstukkaden in de Zandmaas en Grensmaas opportuun is.
De vaststelling op grond van de Wwk van de hydraulische randvoorwaarden 2006 (debiet,
golfvorm en toetsnormen ten aanzien van de keringen) is voorzien voor september 2007.
Luchtkwaliteit
Sinds de inwerkingtreding van de Europese en nationale regelgeving inzake luchtkwaliteit moet
worden getoetst of de voorgenomen maatregelen voldoen aan de luchtkwaliteitsnormen. Tot dusver
staan deze normen de uitvoering van de Maaswerken maatregelen niet in de weg.
Ontwikkelingen in wet- en regelgeving op het terrein van grondverzet
Bij de projecten die in en langs de Maas door de Maaswerken worden uitgevoerd komt een grote
hoeveelheid grond vrij. Circa 25 miljoen m3 daarvan wordt beschouwd als niet vermarktbare grond.
Deze, deels door de historische verontreiniging van de Maas diffuus verontreinigde, grond wordt
geborgen in een aantal dekgrondbergingen in het rivierbed. Voor het grondverzet geldt een complex
juridisch kader waarbinnen een grote verscheidenheid aan (nationale en Europese) wet- en
regelgeving van toepassing is. Om een eenduidig kader te creëren voor het omgaan met de
verschillende wet- en regelgeving is het beleid Actief Bodembeheer Maas (ABM) opgesteld. Naar
verwachting zal eind 2007/begin 2008 het Besluit bodemkwaliteit (Bbk) in werking treden waarbinnen
een aantal uitgangspunten van ABM is verwerkt. Met de inwerkingtreding van het Bbk zal een aantal
belangrijke wijzigingen optreden waarvan het vereenvoudigen en verminderen van procedures en het
wijzigen van een deel van het normenstelsel de belangrijkste zijn.
Deze wijzigingen kunnen een gunstige uitwerking hebben op de kostenraming, planning en het
risicoregister van de Maaswerken. Meer in zijn algemeenheid geldt vooralsnog echter dat de
complexiteit van de Europese en nationale wet- en regelgeving op het gebied van grondverzet en de
mate waarin deze aan verandering onderhevig is, een potentieel risico vormen en daarmee in de
toekomst een aandachtspunt zijn en blijven.
Onderzoek Algemene Rekenkamer
De Algemene Rekenkamer heeft onderzoek gedaan naar projecten waarvan de Tweede Kamer heeft
bepaald dat ze vallen onder de `Regeling grote projecten'. De Algemene Rekenkamer heeft zes grote
projecten geselecteerd: twee projecten in voorbereiding ('Ruimte voor de rivier' en
'Mainportontwikkeling Rotterdam'), twee in uitvoering ('Maaswerken' en 'Vervanging
pantservoertuigen') en twee afgeronde projecten ('ICT in het onderwijs' en 'Groepsgrootte en kwaliteit
basisonderwijs'). De Algemene Rekenkamer is voor elk van deze projecten nagegaan of de Kamer
voldoende gegevens van de betrokken minister ontvangt over nut en noodzaak, voortgang en
resultaten. Over dit onderzoek is de Tweede Kamer op 16 mei 2007 geïnformeerd. De Algemene
Rekenkamer oordeelde over het algemeen positief over de projectbeheersing bij de Maaswerken.
Aandachtspunt uit het onderzoek is de continue invloed van beleidsontwikkelingen op de uitvoering
van projecten. Dit hoofdstuk in de Voortgangsrapportage geeft hier invulling aan.
Provinciale ontwikkelingen
Binnen de provincie Limburg hebben ontwikkelingen plaatsgevonden die van invloed kunnen zijn op
het werk van Maaswerken. Van belang is de provinciale doorontwikkeling van Zandmaas pakket II.
Daartoe is het Meerjarenplan Zandmaas II opgesteld door de Dienst Landelijk Gebied in opdracht van
de provincie Limburg. Het meerjarenplan is op 27 maart 2007 door Gedeputeerde Staten vastgesteld.
Het hoofdaccent in dit pakket ligt bij natuur- en gebiedsontwikkeling. Voor het bereiken van de
toegezegde hoogwaterbescherming is uitvoering van dit pakket niet noodzakelijk. De provincie richt
zich op de navolgende projecten: de nevengeulen Baarlo, Afferden en Stadsweide Roermond, de
hoogwatergeulen Raayweide Venlo en Venlo-Velden en de gebiedsontwikkeling (reactivering van de
Oude Maasarm) Ooijen-Wanssum. Realisering van deze projecten door derden is voorzien in de
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 7
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
periode 2007 tot 2015. Per project is of wordt een stuurgroep samengesteld. Participatie van RWS
hierin is optioneel.
Provinciale Staten van Limburg hebben op 29 juni 2007 de verordening op de waterkering -die op
grond van de herziening van de Wet op de waterkering vereist is- vastgesteld. Deze is inmiddels aan
de Staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat toegezonden.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 8
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
3. Essentialia Zandmaas en Grensmaas
3.1 Doelstellingen
Na de twee hoogwaters in de Rijn en de Maas in december 1993 en januari 1995, presenteerde het
kabinet in februari 1995 het Deltaplan Grote Rivieren. De Zandmaas en Grensmaas maken deel uit
van dit plan. Belangrijkste doelstelling van deze projecten is het verbeteren van de bescherming van
inwoners van Limburg en Noord-Brabant tegen hoogwater in de Maas. In bijlage 2 en 3 worden de
doelstellingen meer uitvoerig geschetst.
De hoogwaterbeschermingsmaatregelen voor de Zandmaas dienen in 2015 en voor de Grensmaas in
2017 te zijn gerealiseerd. Voor de bevolkingscentra langs de Zandmaas diende bescherming vóór
2006 te zijn bereikt. Daarom worden kademaatregelen in de gemeenten Roermond, Venlo, Gennep en
Mook en Middelaar met voorrang uitgevoerd. Mede als gevolg van een meningsverschil met de
waterschappen over de status van de Maaskaden en het onder de Wet op de waterkering brengen
hiervan, is hierbij twee jaar vertraging ontstaan. De planning voor deze kadeaanpassingen is gericht
op 1 januari 2008 voor de effectieve hoogwaterbescherming, met een afronding van de
werkzaamheden in 2008.
In de uitvoeringsovereenkomst met het Consortium Grensmaas is de mogelijkheid opgenomen -
indien de planning onhaalbaar blijkt - tussentijds de uitvoeringsduur met maximaal twee jaar te
verlengen. Naast de hoogwaterbescherming kennen de projecten doelstellingen voor
natuurontwikkeling en grindwinning.
3.2 Maatregelenpakket
Het maatregelenpakket van de Zandmaas bestaat onder meer uit het aanleggen en verhogen van
kaden, het verruimen van de rivier de Maas, de aanleg van een retentiegebied en hoogwatergeulen en
het bevorderen van natuurontwikkeling. Daarnaast vinden mitigerende maatregelen plaats, met name
door de uitvoering van peilopzet. Het maatregelenpakket van de Grensmaas bestaat uit het verruimen
van de rivier, de aanleg van dekgrondbergingen en nevengeulen en het bevorderen van
natuurontwikkeling. Dit wordt gecombineerd met de winning van grind. Daarnaast vinden mitigerende
maatregelen plaats ter voorkoming van grondwaterstanddaling.
3.3 Convenantpartners
Bij het project zijn drie convenantpartners betrokken: het ministerie van Verkeer en Waterstaat (V&W),
de provincie Limburg en het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). De
verschillende maatregelen worden voorbereid en uitgevoerd door de projectdirectie Rijkswaterstaat
Maaswerken, die financieel en organisatorisch onder de verantwoordelijkheid van V&W valt.
3.4 Historisch financieel overzicht
De totale bijdrage van V&W aan de projecten Zandmaas en Grensmaas op het moment van het
Ontwerp Tracébesluit Zandmaas/Maasroute (OTB 1998) was 358,5 miljoen. Het totale projectbudget
van De Maaswerken sloot op dat moment op 381 miljoen, prijspeil 1998 (pp '98). De uitsplitsing van
dit projectbudget voor Zandmaas en Grensmaas is in tabel 1 zichtbaar gemaakt. Dit budget wordt in
de voortgangsrapportages als basis genomen.
Tabel 1 Het referentiebudget voor de Maaswerken ten tijde van OTB 1998
Onderdeel en bijdrage Miljoen Miljoen
Gulden Euro
prijspeil 1998 prijspeil 1998
Zandmaas Bijdrage V&W 680 308,6
Bijdrage LNV en Provincie Limburg 27 12,3
Totaal 707 321
Grensmaas Bijdrage V&W 110 49,9
Bijdrage nog te verdelen over convenantpartners 23 10,4
Totaal 133 60
Totaal Zandmaas en Grensmaas 840 3811
1 Het bedrag van 381 miljoen zoals hier in de historische tabel opgenomen is nog inclusief de bijdrage van LNV van 10
miljoen. Deze bijdrage loopt niet via de begroting van V&W maar via die van LNV. Dit is in de tabellen projectbudget (tabel 3) en
mutatieoverzichten (tabel 4 en 5) gecorrigeerd.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 9
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
4. Voortgang
4.1 Zandmaas
Planvorming
De beroepsprocedure tegen het Tracébesluit voor de peilopzet Grave loopt nog. De StAB heeft in
februari advies uitgebracht aan de Raad van State ten aanzien van de ingestelde beroepen. Ter
beheersing van het risico van vernietiging van het Tracébesluit door de Raad van State is hangende
de Raad van State procedure onverminderd ingezet op het verkrijgen van overeenstemming met
partijen die schade lijden. Dit heeft geresulteerd in enkele overeenstemmingen. Van de oorspronkelijk
achttien ingediende beroepen zijn hierdoor acht beroepen ingetrokken. De hoorzitting over de
resterende tien beroepen vindt plaats op 31 augustus 2007. De uitspraak van de Raad van State volgt
naar verwachting najaar 2007.
Uitvoering kadeverhogingen
De belangrijkste risico's binnen het project liggen bij de aanleg van de kaden Roermond, Venlo,
Gennep en Mook en Middelaar. De realisatie van deze kaden is nodig om de toezegging van
hoogwaterbescherming van 70% van de bewoners langs de Zandmaas gestand te doen.
Het betreft een kadelengte van 40 km, waarvan de aanleg steeds op het kritieke tijdspad heeft
gelegen door:
- Benodigde tijd voor grondverwerving: in de oorspronkelijke planning was rekening gehouden met
minnelijke verwerving van alle gronden; dit is geheel gelukt, waardoor onteigeningsprocedures
(duur minimaal 18 maanden) zijn voorkomen. Het gehele proces heeft uiteraard wel veel tijd in
beslag genomen.
- Maatwerkoplossingen: de werkzaamheden moeten voor een groot deel uitgevoerd worden in
stedelijke gebieden (in tuinen van particulieren, in drukke winkelstraten en dergelijke). Ondanks
het feit dat de tracés ruimtelijk zijn vastgelegd vergt uitvoering toch intensief overleg met
eigenaren, gemeenten, omwonenden, ondernemers enz, waarbij emoties van bewoners en
economische belangen vaak een belangrijke rol spelen.
- Bijkomend probleem is dat op verschillende locaties afwijkingen zijn geconstateerd tussen door
derden (gemeenten, waterschappen e.d.) aangeleverde basisgegevens en de aangetroffen
situatie ter plaatse. Binnen het werkgebied van Maaswerken is de situatie ter plaatse hersteld.
Een en ander heeft veel tijd gekost.
De verwachting is dat van de 40 km op hoogte te brengen kaden 36 km kaden voor 1 januari 2008
gereed zal zijn.
Voor de overige circa 4 km is het onzeker of deze voor 1 januari 2008 gereed zullen zijn. Er zijn
afspraken gemaakt met de betrokken waterschappen om voor die trajecten waar de effectieve
hoogwaterbescherming op 1 januari 2008 niet kan worden bereikt, tijdelijke maatregelen te treffen. De
uitvoering van deze tijdelijke voorzieningen blijkt echter complex. Op basis hiervan kan op dit moment
niet anders dan geconcludeerd worden dat niet voor het volledige traject een beschermingsniveau van
1:250ste, zelfs met inzet van tijdelijke voorzieningen, voor 1 januari 2008 gehaald zal kunnen worden.
Keringen in de Roer
De werkzaamheden betreffende de keringen in de Roer zijn gegund. Het waterschap Roer en
Overmaas heeft aangegeven dat de werkzaamheden in 2007 kunnen worden gerealiseerd.
Overdracht gerealiseerde kaden
In bestuurlijk overleg is afgesproken dat de waterschappen en RWS Maaswerken gezamenlijk
koersen op de overdracht van de kaden per 1 april 2008. De waterschappen zorgen in de tussentijd
voor onderhoud en beheer van reeds opgeleverde kaden.
Uitvoering retentiegebied Lateraalkanaal West
De uitvoering van het zuidelijke deel van het retentiegebied heeft nog niet plaatsgevonden in verband
met nog lopende onteigeningsprocedures. Deze procedures lopen tot het voorjaar van 2008. De
vertraging heeft geen consequenties voor het halen van de projectdoelstellingen.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 10
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
Uitvoering rivierverruiming
De verdieping van het stuwpand Lith is nagenoeg afgerond. De werkzaamheden voor de aanpassing
van de stuw Grave lopen volgens planning. Het werk aan de stuw Sambeek is eind januari gegund en
loopt eveneens op schema. De verhoging bruggen Maas-Waalkanaal loopt eveneens op schema.
Uitvoering hoogwatergeulen
De zandwinning in hoogwatergeul Lomm is gestart en loopt op schema.
Rondom de hoogwatergeul Well Aijen zijn inmiddels afspraken gemaakt tussen de zelfrealisator en de
gemeente Bergen over een gezamenlijke aanpak van het integrale plan Maaspark Well, waarin de
hoogwatergeul is opgenomen. Volgens de huidige planning worden in september de
conceptvergunningsaanvragen en de concept-MER ingediend bij de bevoegde gezagen en zullen de
definitieve vergunningen in de zomer van 2008 kunnen worden verleend. Volgens de in 2006 gesloten
overeenkomst tussen RWS en de zelfrealisator dient het project uiterlijk op 31 december 2008 te zijn
begonnen en op 31 december 2015 te zijn gerealiseerd. Vooralsnog lijkt dit haalbaar.
Sluitstukkaden
De realisatie van de sluitstukkaden, de kaden waar na afronding van de rivierverruimende
maatregelen nog verhoging noodzakelijk is, is voorzien in de periode na 2011. Ter voorbereiding op
het toekomstig ontwerp wordt nu onderzocht welke eisen aan deze sluitstukkaden moeten worden
gesteld, vanuit de beleidsontwikkelingen (o.a. hydraulische randvoorwaarden en het onder de Wet op
de waterkering vallen van deze kaden) en de inpassing van de kaden in de omgeving (zie ook
hoofdstuk 2). In de scope van de projecten Zandmaas en Grensmaas is de realisatie van een groot
deel van de sluitstukkaden in het plangebied reeds voorzien. Wanneer de functionele eisen zijn
vastgesteld, zal blijken of een scopewijziging aan de orde is en wat de budgettaire gevolgen daarvan
zijn.
4.2 Grensmaas
Planvorming
Op 7 februari 2007 heeft de Raad van State de beroepen tegen het POL Grensmaas ongegrond
verklaard. Hiermee zijn de onderdelen van het POL Grensmaas die de status van concrete
beleidsbeslissing hebben onherroepelijk geworden. Het betreft met name de aanwijzing van
winplaatsen.
Tegen de in vier gemeenten vastgestelde bestemmingsplannen Grensmaas zijn enkele beroepen
ingesteld bij de Raad van State. Deze beroepen zijn buiten zitting afgedaan, omdat door de
appellanten niet eerder in de procedure zienswijzen en bedenkingen waren ingediend. De
bestemmingsplannen zijn daarmee onherroepelijk geworden.
Voor deze Grensmaasgemeenten heeft tevens een herziening ex art. 30 WRO van het
bestemmingsplan Grensmaas plaatsgevonden. Vaststelling van deze herzieningen in de
gemeenteraden vindt in het najaar van 2007 plaats. De gemeente Sittard-Geleen heeft conform
afspraak de procedure voor de totstandkoming van het bestemmingsplan Grensmaas voortgezet. Ook
in deze gemeente vindt vaststelling door de gemeenteraad naar verwachting in het najaar van 2007
plaats.
Uitvoering
Nu het POL Grensmaas onherroepelijk is geworden door de positieve uitspraak van de Raad van
State, is de weg vrij voor uitvoering van het Grensmaasplan. Tegen de hoofdvergunningen lopen nog
beroepen bij de Raad van State, waarover het StAB nog onderzoek doet. De uitspraak van de Raad
van State wordt in het voorjaar 2008 verwacht. De beroepsprocedure bij de Raad van State kent in dit
geval geen schorsende werking, dus lopende de beroepsprocedure zijn de vergunningen van kracht.
Het daadwerkelijk in uitvoering krijgen (`de schop in de grond') van de startlocaties loopt moeizaam.
De oorspronkelijke planning was om in 2007 op drie locaties met de uitvoering aan te vangen. Op de
locatie Meers heeft het Consortium Grensmaas inmiddels een voorzichtige start gemaakt. Op de
startlocaties Bosscherveld en Aan de Maas is vertraging ontstaan doordat de grondverwerving door
het Consortium Grensmaas meer tijd in beslag neemt dan gepland was en doordat de praktische
invulling van de vergunningen (werkplannen e.d.) complex is.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 11
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
Het Consortium Grensmaas is er niet in geslaagd door minnelijke verwerving de nog benodigde
percelen grond op tijd in bezit te krijgen en heeft daarom Rijkswaterstaat verzocht het
onteigeningsinstrument in te zetten. Complicerende factor is het gebrek aan geschikte grond buiten
het gebied van het Grensmaasplan om eigenaren in de locatie Aan de Maas door middel van grondruil
te kunnen compenseren (bedrijfsverplaatsing) en het feit dat circa 50% van de locatie Bosscherveld
eigendom was van één eigenaar, met wie in den minne geen overeenstemming kon worden bereikt.
Deze eigenaar heeft zijn grond intussen verkocht aan een derde (een grindproducent). Het al
ingezette onteigeningstraject wordt tegen deze nieuwe eigenaar voortgezet. Het Consortium
Grensmaas heeft verzocht de uitvoeringsvolgorde en de uitvoeringswijze van de locatie Itteren
zodanig te wijzigen, dat er in Itteren vervroegd kan worden gestart.
Roosteren
De uitvoering van Roosteren is gestart. De werkzaamheden verlopen volgens planning.
Vlaamse locaties
Nederland en Vlaanderen hebben overeenstemming bereikt over een betalingsregeling voor de
financiering van de Vlaamse Boertien locaties door Nederland. De principes voor de betalingsregeling
zijn in de vergadering van de Vlaams Nederlandse Bilaterale Maascommissie (VNBM) van 27 april
2007 geaccordeerd en worden verder uitgewerkt. Er is een belangrijke stap gezet nu er voor alle drie
de Vlaamse Boertien locaties een door Vlaanderen en Nederland geaccordeerd ontwerp ligt waarvoor
een milieueffectrapport wordt gemaakt.
4.3 Raakvlak Grondstromen
Met betrekking tot het raakvlak Grondstromen zijn er in de afgelopen rapportageperiode geen
wijzigingen opgetreden. In het contract voor de verdieping van het stuwpand Grave, waarvan de
uitvoering in 2009 is gepland, is maximale ruimte gecreëerd voor de uitvoerder om voor de
vrijkomende grond een bestemming te zoeken. De contractuele afspraken met de zelfrealisator van
Lomm zijn verder uitgewerkt met specifieke uitvoeringsgerelateerde zaken. Doel van deze verdere
uitwerking is om er voor te zorgen dat de levering en overdracht in Lomm van de overtollige grond
afkomstig van Maaswerkenprojecten soepel verloopt. Naar verwachting zal begin 2008 de eerste
grond naar Lomm worden afgevoerd.
Om de afstemming tussen de bergingscapaciteit enerzijds en het aanbod van te bergen oever- en
bodemmateriaal anderzijds te waarborgen, zijn verschillende toekomstscenario's van grondstromen
uitgewerkt. Hierbinnen zijn de mogelijkheden onderzocht om, rekening houdend met de afgesproken
grondleveranties aan de bergingslocaties, wijzigingen op te vangen. In de komende perioden zal
onderzocht worden of de inwerkingtreding van het Besluit Bodemkwaliteit kansen biedt voor het het
Grondstromenplan Maaswerken (zie ook hoofdstuk 2).
4.4 Proefprojecten
Het proefproject Meers is het laatste proefproject binnen de Maaswerken. Het project wordt
waarschijnlijk eind 2007 eerder dan verwacht afgesloten.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 12
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
5. Projectbeheersing
5.1 Algemeen
Met name door de positieve uitspraak van 7 februari van de Raad van State over het POL Grensmaas
zijn de zekerheden over de uitvoering verder vergroot. Dit betekent dat de organisatie van de
Maaswerken ook verder is geënt op de uitvoeringsfase.
5.2 Kwaliteit
In de eerste helft van 2007 zijn enkele audits uitgevoerd. Zo heeft de Departementale Auditdienst
(DAD) van het ministerie van Verkeer en Waterstaat een audit uitgevoerd naar de
vergunningverwerving door de Maaswerken. Het doel van de audit was om de ervaringen met
betrekking tot de uitvoering van het vergunningenproces in beeld te krijgen en tevens de optie van
mogelijke uitbesteding van vergunningverwerving naar de markt te bekijken. De algehele conclusie is
dat er sprake is van een toereikende opzet en werking van de procedures. De verdeling van taken,
verantwoordelijkheden en bevoegdheden binnen Maaswerken is helder. Vergunningen zijn in het
algemeen tijdig verworven en blijken juridisch houdbaar en uitvoerbaar.
Daarnaast heeft de DAD een audit uitgevoerd op de contractbeheersing met het Consortium
Grensmaas. De DAD heeft geconcludeerd dat er een toereikend beheerskader is ontworpen voor de
beheersing van de uitvoeringsovereenkomst. Door de aard van het project (budgettair neutrale
zelfrealisatie) en de daarbij behorende overeenkomst is sturing langs harde lijnen niet eenvoudig. Het
in beeld houden van het gezamenlijk belang van de convenantpartners en het CG vormt een kritische
succesfactor in de realisatiefase van het project. Daarnaast is het grondverwervingproces en de
schadeloosstelling Kabels en Leidingen door het Consortium van groot belang voor de tijdige realisatie
van het project. Er wordt aanbevolen de risico's van de huidige strategie met betrekking tot
grondverwerving en Kabels en Leidingen in kaart te brengen. Deze aanbeveling is overgenomen.
De audit/evaluatie door de DAD met als onderwerp afronding Proefproject 2/Rijkelse Bemden is in
uitvoering. De rapportage wordt in het derde kwartaal van 2007 verwacht.
De Algemene Rekenkamer heeft een onderzoek uitgevoerd naar de informatievoorziening van Grote
Projecten V&W (waaronder Maaswerken). Dit onderzoek is afgerond en ter kennis gebracht aan de
Tweede Kamer (zie hoofdstuk 2).
5.3 Scopewijzigingen
In de eerste helft van 2007 is de scope van de projecten Zandmaas en Grensmaas niet gewijzigd.
5.4 Planning
In deze paragraaf wordt voor de deelprojecten Zandmaas en Grensmaas de realisatie van de
doelstellingen met betrekking tot de hoogwaterbescherming besproken. In tabel 2 is een overzicht
van de masterplanning opgenomen.
Zandmaas rivierverruiming
De behandeling bij de Raad van State van de beroepen tegen de aanvulling Tracébesluit Zandmaas
peilopzet Grave is gepland op 31 augustus. Een uitspraak wordt dit najaar verwacht. Vertraging van
deze uitspraak ten opzichte van de oorspronkelijke verwachting (juli 2007) heeft geen gevolgen voor
de tijdige realisatie van de peilopzet.
Om de inschrijvende partijen voor de zomerbedverdieping Grave voldoende tijd te geven voor het
opstellen van de aanbieding en aangezien het einde van de contracteringsfase tegen het begin van de
vakantieperiode aan gepland was, is uit praktische overwegingen besloten om de contracteringsfase
op te rekken en over de vakantie heen te tillen. De start van de realisatie is daardoor met circa 2½
maand vertraagd. Op basis van de resultaten uit het aanvullend bodemonderzoek wordt de
hoeveelheid niet-vermarktbare grond hoger ingeschat. Gezien de overeenkomst met de zelfrealisator
hoogwatergeul Lomm en het afgesproken vulschema betekent dit dat de uitvoeringsperiode van de
zomerbedverdieping in Grave verlengd moet worden tot 1 september 2011. De oplevering realisatie
zal hiermee met circa acht maanden vertragen, maar dit leidt niet tot vertraging in de realisatie van de
doelstellingen.
De werkzaamheden in het stuwpand Lith zijn nagenoeg afgerond. De oplevering was aanvankelijk
voorzien medio 2008, maar zal al in het najaar van 2007 plaatsvinden. De overige maatregelen binnen
Zandmaas laten geen afwijkingen in tijd zien.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 13
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
Zandmaas kaden
De vertraging in de realisatie van de kaden in Roermond, Venlo Gennep en Mook en Middelaar leidt
ertoe dat waar mogelijk gedurende het hoogwaterseizoen 2007-2008 tijdelijke maatregelen zullen
worden getroffen om de bewoners de toegezegde hoogwaterbescherming te kunnen bieden.
Aanleg / afbouw van de permanente voorzieningen zal plaatsvinden in 2008.
Grensmaas
Er is het afgelopen half jaar goede voortgang geboekt met de maatregelen binnen de scope
Grensmaas. Dat geldt met name voor de maatregelen waarvan de uitvoering op het bordje van
Maaswerken ligt (proefproject Meers, Roosteren, mitigerende maatregelen en rivierkundige
maatregelen). De werkzaamheden in Roosteren verlopen volgens planning. De afronding van
proefproject Meers zal naar verwachting in 2007 plaatsvinden. Het ligt in de verwachting dat ook nog
dit jaar fase 2 van de mitigerende maatregelen wordt uitgevoerd.
Aandachtspunt blijft de voortgang bij het Consortium Grensmaas. Op twee van de drie startlocaties is
zoals in hoofdstuk 4 is aangegeven vertraging ontstaan door problemen met grondverwerving. Het
Consortium geeft aan dat een spoedige start van de feitelijke uitvoering ook niet wordt bevorderd door
het complexe geheel van uitwerking van vergunningen in werkplannen. Het Consortium is hierover in
overleg met de betrokken bevoegde gezagen.
Het Consortium Grensmaas ziet mogelijkheden om de opgelopen vertraging deels op te vangen door
de uitvoeringswijze op locatie Itteren aan te passen en aldaar vervroegd te starten. Op deze locatie
zijn wel de voor de start benodigde strategische grondposities in bezit. Dit betekent dan een wijziging
in het uitvoeringsplan die zorgvuldige behandeling vereist. Maaswerken heeft aangegeven aan de
versnelling te willen meewerken en het Consortium is met de detailengineering gestart en zal in
september 2007 wijzigingsvergunningen aanvragen. Gelijktijdig vindt overleg plaats met de
convenantpartners, gemeenten en omgeving. Naar verwachting kan medio 2008 met de uitvoering
Itteren worden gestart.
De komende maanden wordt door het Consortium onderzocht of naast het versnellen van de
uitvoering in Itteren ook andere maatregelen mogelijk zijn om vertraging te voorkomen. Daarbij zal ook
worden bekeken in welke mate er consequenties zijn voor het halen van de doelstelling
hoogwaterbescherming in 2017.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 14
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
Tabel 2 Overzicht masterplanning
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 15
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
5.5 Financiën
Projectbudget
In deze rapportage wordt voor de financiële verantwoording uitgegaan van de onderverdeling
Zandmaas en Grensmaas. Onderstaande tabel geeft, uitgaande van het referentie projectbudget ten
tijde van het OTB, het totaal aan mutaties weer. De mutaties zijn hierna aangegeven.
Tabel 3 Projectbudget (Bedragen in miljoen EURO, incl. BTW)
OTB/POL Wijzigingen Project budget Nog bij te dragen
pp'98 Incl. prijsindexering V&W begroting LNV en Provincie
Vorige Deze pp `07
perioden periode
Zandmaas 311 208,9 2,1 522,0 8,42
Grensmaas 60 75,9 2,0 137,9 8,73
Totaal 371 284,8 4,1 659,9 17,1
Toelichting op de wijzigingen in deze periode:
o Het projectbudget Zandmaas is verhoogd met 2,1 mln als gevolg van de toegekende loon- en
prijscompensatie voor 2007 ( 2,0 mln) en als gevolg van een technische mutatie ( 0,1 mln.)
o Het projectbudget Grensmaas is verhoogd met 2,0 mln. als gevolg van de toegekende loon- en
prijscompensatie voor 2007 ( 1,6 mln) en als gevolg van een technische mutatie ( 0,4 mln.)
Het budget voor de Zandmaas bedraagt na de mutaties in deze periode 522,0 miljoen voor rekening
van het ministerie van V&W. Inclusief de bijdragen van de provincie Limburg en het ministerie van
LNV is in totaal 530,4 miljoen beschikbaar.
Voor de Grensmaas wordt na de mutaties in deze periode 137,9 miljoen voorzien voor rekening van
het ministerie van V&W. Inclusief de bijdragen van het ministerie van LNV en provincie Limburg is
146,6 miljoen beschikbaar.
Mutatieoverzichten
In tabel 4 en 5 staat voor de Zandmaas en de Grensmaas een specificatie van alle mutaties,
uitgesplitst in scopewijzigingen, mee- en tegenvallers en technische mutaties. Deze mutaties zijn bij
de toelichting op de tabel nader geconcretiseerd. De bedragen van de mutaties zijn met behulp van de
BOI-index4 teruggerekend naar de bedragen op prijspeil 1998.
2 Tevens neemt het ministerie van LNV binnen Zandmaas pakket I de aankoop van 214 ha natuurgronden voor haar rekening.
De kosten hiervan worden direct verantwoord op de begroting van LNV.
3 Tevens draagt het ministerie van LNV via de reguliere subsidiering van natuurbeheerders circa 30 miljoen bij aan
natuurontwikkeling (750 ha). Deze bijdrage loopt via de begroting van het ministerie van LNV.
4 BOI index is de index voor de Bruto Overheidsinvesteringen. Deze is als volgt: '98-'99 was 1,4%, '99-'00 was 2,5% , '00-'01
was 4,5%, '01-'02 was 3% , '02-'03 was 2,75%, '03-'04 was 1,23%, '04-'05 was 0,39%, '05-'06 was 0,66% en '06-'07 was
0,44%.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 16
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
Tabel 4 Mutatieoverzicht Zandmaas (Bedragen in miljoen EURO, incl. BTW)
V&W Budget Zandmaas Bedrag Bedrag Prijspeil Bron
prijspeil bericht Bedrag Nummer
1998 aan TK bericht VGR (DGR5)
aan TK ZM en GM
TB en POL Zandmaas 311,0 311,0 1998 12e DGR
Scopewijzigingen
Kaden bevolkingscentra 34,1 35,4 2000 12e DGR
Hoogwatergeul Ooijen -/-13,6 -/-14,1 2000 13e DGR/1e VGR
Nevengeul Belfeld 0 0,0
Bereiken 100% hoogwaterbescherming 11,4 13,6 2003 4e VGR
Herstel Rijkelse Bemden 11,1 13,0 2005 8e VGR
Verhoging Risico algemeen 33,0 38,5 2005 8e VGR
Vermindering aankoop natuurgronden (14 ha) -/-0,1 -/-0,1 2006 10e VGR
Saldo scopewijzigingen 75,9 86,3
Technische Mutaties
Toevoeging Budget Risicoreserve 44,5 46,3 2000 13e DGR/1e VGR
Desaldering inkomsten proefproject 1 7,7 7,7 1998 6e DGR
Desaldering overige inkomsten t/m 2001 8,2 9,0 2001 13e DGR/1eVGR
Desaldering overige inkomsten 2002 0,3 0,3 2003 15e DGR/3e VGR
Desaldering overige inkomsten 2003 1,2 1,4 2003 5e VGR
Desaldering overige inkomsten 2004 1,2 1,5 2004 7e VGR
Desaldering overige inkomsten 2005 0,1 0,1 2005 9e VGR
Desaldering overige inkomsten 2006 1,6 1,9 2006 10e VGR
Grondaankopen LNV -/-2,4 -/-2,5 2000 13e DGR/1e VGR
Peilopzet 5,2 5,5 2000 13e DGR/1e VGR
Taakstelling aanbestedingsmeevaller -/-8,2 -/-9,6 2004 6e VGR
Taakstelling aanbestedingsmeevaller -/-10,1 -/-12,0 2005 8e VGR
Technische mutatie (leenfaciliteit) 0,1 0,1 2007 12e VGR
Saldo technische mutaties 49,4 49,7
Mee- en tegenvallers
Herijking raming op basis van TB 20,9 21,8 2000 13e DGR/1e VGR
Afrondingsverschillen 0,5 0,5 2005 9e VGR
Administratieve correctie -/- 0,1 -/- 0,1 2006 11e VGR
Saldo mee- en tegenvallers
21,3 22,2
Totaal beschikbare budget prijspeil 1998 457,6
Loon- en prijsbijstelling
Loon- en prijsbijstelling 1998 t/m 2001 22,5 2001 12e DGR
Loon- en prijsbijstelling 2002 11,0 2002 14e DGR/2e VGR
Loon- en prijsbijstelling 2003 9,6 2003 5e VGR
Loon- en prijsbijstelling 2004 4,1 2004 7e VGR
Loon- en prijsbijstelling 2005 1,5 2005 9e VGR
Loon- en prijsbijstelling 2006 2,1 2006 10e VGR
Loon- en prijsbijstelling 2007 2,0 2007 12e VGR
Saldo loon- en prijsbijstelling 52,8
Totaal beschikbare budget 2007 522,0
5 Deltaplan Grote Rivieren
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 17
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
Tabel 5 Mutatieoverzicht Grensmaas (Bedragen in miljoen EURO, incl. BTW)
V&W Budget Grensmaas Bedrag Bedrag Prijspeil Bron
prijspeil bericht Bedrag Nummer
1998 aan TK bericht VGR of DGR
aan TK ZM en GM
Ontwerp Streekplan Grensmaas 60,0 60,0 1998 12e DGR
Scopewijzigingen
Roosteren 0 0 2002 14e DGR/2e VGR
Mutaties door onderhandelingsresultaat 6,8 8,0 2005 8e /9e VGR
Mutaties door afspraken met Vlaanderen 16,1 19,0 2005 8e /9e VGR
Overige scope aanpassingen 12,7 15,0 2005 8e /9e VGR
Toevoeging risicoreserve Grensmaas 10,6 12,6 2005 8e /9e VGR
Saldo scopewijzigingen 46,2 54,6
Technische Mutaties
Desaldering overige inkomsten 2003 1,1 1,3 2003 5e VGR
Desaldering overige inkomsten 2004 0,3 0,3 2004 7e VGR
Desaldering overige inkomsten 2005 2,1 2,5 2005 9e VGR
Desaldering overige inkomsten 2006 0,1 0,1 2006 11e VGR
Technische mutatie (leenfaciliteit) 0,3 0,4 2007 12e VGR
Saldo technische mutaties 3,9 4,6
Mee- en tegenvallers
Herijking n.a.v. het Eindplan Grensmaas 5,4 6,0 2002 15e DGR/3e VGR
Herijking ramingen n.a.v. POL Grensmaas 1,4 1,4 2005 8e /9e VGR
Saldo mee- en tegenvallers 6,8 7,4
Totaal beschikbare budget prijspeil 1998 116,9
Loon- en prijsbijstelling
Loon- en prijsbijstelling 1998 t/m 2001 3,6 2001 12e DGR
Loon- en prijsbijstelling 2002 0,8 2002 14e DGR/2e VGR
Loon- en prijsbijstelling 2003 0,5 2003 5e VGR
Loon- en prijsbijstelling 2004/2005 2,5 2005 9e VGR
Loon- en prijsbijstelling 2006 2,3 2006 10e VGR
Loon- en prijsbijstelling 2007 1,6 2007 12e VGR
Totaal loon- en prijsbijstelling 11,3
Totaal beschikbare budget 2006 137,9
Uitgaven, inkomsten, verplichtingen en geplande kasstromen
In onderstaande tabellen wordt een overzicht gegeven van uitgaven, inkomsten, aangegane
verplichtingen in deze rapportageperiode en van toekomstige kasstromen.
Tabel 6 Uitgaven (Bedragen in miljoen EURO, incl. BTW)
Totaal vorige Deze periode Totaal
perioden
Zandmaas 174,9 11,0 185,9
Grensmaas 54,8 1,4 56,2
Totaal 229,7 12,4 242,1
De uitgaven voor de Zandmaas in de eerst helft van 2007 hebben betrekking op:
o de uitvoering van het tweede en derde deel van de kadeversterkingen in Roermond, Venlo, Gennep
en Mook en Middelaar;
o de begeleiding van de uitvoeringsovereenkomsten voor de hoogwatergeulen Lomm en Well-Aijen;
o de voorbereiding van overige maatregelen van Zandmaas, waaronder de rivierverruiming van de
stuwpanden Sambeek en Grave en de reparatie van het Tracébesluit inzake peilopzet Grave.
De uitgaven voor de Grensmaas hebben betrekking op:
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 18
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
o begeleiding van de uitvoeringsovereenkomst met het Consortium Grensmaas;
o de uitvoering en afronding van project Meers en de eerste fase van de mitigatiemaatregel;
o de voorbereiding voor het project Roosteren en de Vlaamse Boertien locaties.
Tabel 7 Inkomsten (Bedragen in miljoen EURO, incl. BTW)
Totaal vorige Deze periode Totaal
perioden
Zandmaas 21,1 0 21,1
Grensmaas 5,1 0 5,1
Totaal 26,2 0 26,2
Tabel 8 Aangegane verplichtingen (Bedragen in miljoen EURO, incl. BTW)
Totaal vorige Deze periode Totaal
perioden
Zandmaas 212,3 17,3 229,6
Grensmaas 57,2 1,6 58,8
Totaal 269,5 18,9 288,4
Voor Zandmaas hebben de aangegane verplichtingen betrekking op de uitvoering van cluster 2 en 3
van de kaden Roermond, Venlo en Gennep en Mook en Middelaar, de afkoop van de verplichting tot
het bouwen van een "magazijn" voor de demontabele kaden van Waterschap Peel- en Maasvallei,
grondaankopen en het verleggen van kabels en leidingen.
Voor Grensmaas hebben de aangegane verplichtingen vooral betrekking op een bijdrage aan de
Waterleiding Maatschappij Limburg (WML) voor maatregelen ter voorkoming van negatieve effecten
op de grondwaterkwaliteit als gevolg van de uitvoering van het project Roosteren.
Tabel 9 Kasritme (Bedragen in miljoen EURO, incl. BTW)
t/m 2007 2008 2009 2010 2011 Totaal
2006 ev
Zandmaas
V&W 175 44 52 47 12 192,0 522,0
LNV/Provincie nog bij te dragen 8,46
Grensmaas
V&W (IF 03.04/02.01) 55 6 9 6 4 57,9 137,9
LNV/Provincie nog bij te dragen 8,77
Totaal 677,0
Tabel 9 bevat een inschatting van het kasritme voor beide deelprojecten voor de periode 2007-2010.
Deze reeks wordt regelmatig geactualiseerd op basis van de voortgang van het project en kan daarom
afwijken van de reeks die in de Rijksbegroting staat opgenomen.
6 Tevens neemt het ministerie van LNV de aankoop van 214 ha natuurgronden binnen pakket I voor haar rekening. De kosten
hiervan worden direct verantwoord op de begroting van LNV.
7 Tevens draagt het ministerie van LNV via de reguliere subsidiering van natuurbeheerders circa 30 miljoen bij aan
natuurontwikkeling (750 ha). Deze bijdrage loopt via de begroting van het ministerie van LNV.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 19
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
Uitputting post onvoorzien
In het projectbudget is een budget voor onvoorzien opgenomen ten behoeve van de uitvoering van het
project. Dit budget is opgebouwd uit een onderdeel "Onvoorzien" en een onderdeel "Risico algemeen"
dat tot en met VGR 9 "Risicoreserve" werd genoemd. Een overzicht van de mutaties is gegeven in
bijlage 6.
Het beschikbare budget "Onvoorzien" van de Zandmaas bedroeg initieel 76,1 miljoen. In
voorgaande verslagperiodes hebben enkele mutaties plaatsgevonden. In deze verslagperiode hebben
zich geen mutaties voorgedaan. Per 30 juni 2007 bedraagt het beschikbare budget `Onvoorzien'
75,5 miljoen. Het beschikbare budget "Onvoorzien" van de Grensmaas bedraagt per 30 juni 2007
ongewijzigd 5 miljoen.
Het budget "Risico algemeen" bedroeg voor de Zandmaas initieel 88,1 miljoen (standlijn 1-1-2005).
Inmiddels is in totaal 21,4 miljoen van deze post overgeheveld naar het maatregelbudget en resteert
66,7 miljoen. In deze rapportageperiode is de overheveling van 1,5 miljoen voor "monitoring van
de grondwatereffecten als gevolg van de peilopzet bij Grave en Sambeek" van "Risico algemeen" naar
het maatregelbudget goedgekeurd.
Het budget "Risico algemeen" voor de Grensmaas bedroeg initieel 12,6 miljoen. Er is nog geen geld
overgeheveld naar de uitvoeringsmaatregelen.
5.6 Risico's en prognose eindstand
Risico algemeen
In tabel 10 zijn de actuele risicoprofielen en de beschikbare budgetten voor "Risico algemeen" van
Zandmaas en Grensmaas weergegeven.
Tabel 10 Risicoprofiel
Risicoprofiel Zandmaas en Grensmaas ZM GM
VGR 11 VGR 12 VGR 11 VGR 12
Juridisch kader ABM grondverzet 2,1 7 2,1 7
Beschikbaarheid verwerkingslocaties 8,9 8,9
Tegenvallende delfstoffenopbrengsten 0 1,5 0 1,5
Wwk kaden steden en nadeelcompensatie 2 14,5 2 14,5
Contracteringwijze hoogwatergeulen 12 12
Sluitstukkaden 22,5 22,5
Monitoringsverplichtingen 1,5 0 0,5 - 2 0,5 2
Rivierkundige werken 3 - 6,8 3 6,8
Onvoorziene bodemverontreinigingen 0,9 2,7 0,9 2,7
Aanbestedingsrisico's 1 4 1 4
Diversen 1,7 4,7 0,7 3,7
Risicoprofiel 49,0 67,9 47,5 66,4 7,1 - 20,2 6,1 19,2
Verwachtingswaarde risico's 58,6 57,1 12,6 11,6
Beschikbaar budget Risico algemeen 68,2 66,7 12,6 12,6
Bedragen in miljoen EURO
Toelichting risicoprofiel
Juridisch kader ABM grondverzet 2,1 7,0 miljoen
Ter beheersing van de risico's grondverzet hebben de ministeries van V&W en VROM de daarop van
toepassing zijnde wet- en regelgeving doorgelicht. In overleg tussen V&W en VROM zijn voor de
hieruit gesignaleerde knelpunten oplossingen gevonden.
De operationele toepassing van deze oplossingen heeft plaatsgevonden bij het opstellen van de
vergunningen voor de hoogwatergeul Lomm evenals bij het verweerschrift POL Grensmaas. Toetsing
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 20
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
door de Raad van State is voor de hoogwatergeul Lomm gebeurd en uitgesproken op 13 december
2006. Voor Grensmaas heeft uitspraak door de Raad van State op 7 februari 2007 plaatsgevonden.
De Raad van State heeft de beroepen ongegrond verklaard. Hiermee is de kans op het optreden van
dit risico in dit kader weliswaar verminderd, maar het kan evenwel nog optreden bij beroepen tegen
de afgegeven vergunningen.
Het hier aangegeven risicobedrag is gerelateerd aan mogelijke extra kosten van nazorg en monitoring
voor de berging van vrijkomende gronden uit de diverse rivierverruimende maatregelen van de
Zandmaas. De initiatiefnemer heeft het nazorg- en monitoringsplan voor de hoogwatergeul Lomm in
concept ter beoordeling ingediend bij de provincie Limburg als Bevoegd Gezag. Provincie Limburg en
DCM hebben met betrekking tot de hoogwatergeul Lomm gezamenlijk besloten om met het opstellen
van een definitief nazorg- en monitoringplan te wachten tot er meer duidelijkheid is over de
consequenties van de invoering van het Besluit Bodemkwaliteit.
Beschikbaarheid verwerkingslocaties grondstroom 8,9 miljoen
Wanneer de beoogde verwerkingslocaties niet of niet tijdig beschikbaar zijn voor vrijkomende specie,
moeten extra kosten worden gemaakt voor transport, verwerking, inrichting en sanering. Teneinde het
risico verder te beheersen wordt de beschikbaarheid van potentiële verwerkingslocaties in beeld
gebracht en ruimte gegeven aan de markt om oplossingen te realiseren. Uiteindelijke duidelijkheid
over het optreden van dit risico wordt verkregen na aanbesteding van de baggerprojecten in de
stuwpanden Grave en Sambeek in de periode 2007-2009, waarbij een bepalende factor is waar een
aanbieder de gronden verwerkt.
Tegenvallende delfstoffenopbrengsten 0 1,5 miljoen
Fluctuaties in de hoeveelheden, kwaliteit en de marktprijs van de delfstoffen beïnvloeden de
uiteindelijke opbrengst van de delfstoffen. Indien de opbrengst van de delfstoffen minder is dan
verwacht, kunnen de projecten waarbij rekening is gehouden met delfstoffenopbrengst per saldo
duurder uitvallen. Dit speelt een rol bij de nog door RWS Maaswerken aan te besteden
baggerbestekken, maar niet bij de projecten die voor eigen rekening en risico door private partijen
worden uitgevoerd.
Wwk kaden bevolkingscentra en nadeelcompensatie 2,0 14,5 miljoen
De vaststelling "Voorschriften Toetsen Maaskaden" zal naar verwachting in het tweede halfjaar 2007
plaatsvinden. Dan kan de noodzaak van aanpassingen aan kabels en leidingen definitief vastgesteld
worden.
Contracteringswijze hoogwatergeulen 12,0 miljoen
Bij de hoogwatergeul Lomm heeft het risico betrekking op mogelijke problemen van grondlevering van
RWS Maaswerken in tijd en kwaliteit. Voorzien is o.a. grondlevering uit de verdieping van het
stuwpand Grave. Een voorspoedige procedure met betrekking tot het reparatiebesluit peilopzet Grave
is voor het tijdpad start verdieping stuwpand Grave van belang. Met betrekking tot Well-Aijen is een
overeenkomst gesloten met een private partij waarbij deze streeft naar een zelfrealisatie op basis van
een incorporatie van het Tracébesluit in een groter gebiedsgericht plan. Hieruit zal blijken of op basis
van zelfrealisatie en voor rekening en risico van de private partij uitvoering van Well-Aijen mogelijk is.
Uitsluitsel hierover is voorzien uiterlijk eind 2008. Het risico dat zelfrealisatie niet mogelijk blijkt en een
andere wijze van uitvoering gezocht moet worden voor Well-Aijen is voorlopig ongewijzigd.
Sluitstukkaden 22,5 miljoen
De sluitstukkaden, de kaden waar na afronding van de rivierverruimende maatregelen verhoging
noodzakelijk is, worden in een later stadium definitief ontworpen en planologisch ingepast. Hiermee
zijn mogelijk extra kosten gemoeid. De realisatie is voorzien in de periode na 2010.
Zandmaas 0 miljoen
Monitoringsverplichtingen Grensmaas 0,5 2,0 miljoen
Door toezeggingen die gedaan zijn bij de Zandmaas in het kader van de procedure bij de Raad van
State en de MER-verplichtingen, alsmede vanuit beheersing van de risico's in het kader van
schadeafhandeling, dient in relatie tot de uitvoering van verdiepingswerken monitoring van met name
het grondwater plaats te vinden. Het ontwerp van een monitoringsplan voor de Zandmaas is
uitgewerkt en aan het Bevoegd Gezag voorgelegd. De financiële consequentie is bepaald op 1,5
miljoen. Dit bedrag is overgeheveld naar het maatregelbudget. Bij de Grensmaas betreft het met name
de monitoring van het grondwater die, gegeven de overeenstemming met Vlaanderen over de
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 21
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
verdroging van Habitat- en Vogelrichtlijngebieden, wellicht extra aandacht vergt. Hieromtrent vindt
overleg met Vlaanderen plaats.
Rivierkundige werken 3,0 6,8 miljoen
Mogelijk zijn additionele rivierkundige werken, met name steenbestortingen, nodig als gevolg van
onvoorspelbare morfologische effecten als erosie. Tijdens de realisatie van het project zal meer zicht
ontstaan op de noodzaak van deze werken. Over de vormgeving van de benodigde aanvullende
rivierkundige werken binnen de Grensmaas vindt overleg plaats met de Nederlandse en Vlaamse
rivierbeheerder en het Consortium Grensmaas.
Onvoorziene bodemverontreinigingen 0,9 2,7 miljoen
Het betreft hier het risico dat bodemverontreinigingen worden gevonden op gronden die in het bezit
zijn van de Rijksoverheid.
Aanbestedingsrisico's 1,0 4,0 miljoen
Er bestaat een risico dat alsnog door derden of door de Nma een procedure wordt aangespannen. De
inschatting betreft hier de proceskosten. In geval de rechter de klagers in het gelijk zou stellen, kunnen
de kosten mogelijk fors oplopen. Deze kans wordt echter laag ingeschat. Het risico lijkt beheerst door
de goede afstemming met de Europese Commissie.
Diversen 0,7 3,7 miljoen
Het risico betreft mogelijke kosten in het kader van de Raad van State procedures én
planaanpassingen. Daarnaast bestaat de kans op meerkosten in verband met eventuele planschade
die door de overheid uitgekeerd moet worden en niet door de overheid op het Consortium Grensmaas
verhaald kan worden. Hierbij gaat het voornamelijk om planschade op basis van de Wet ruimtelijke
ordening. Verder bestaat er nog de mogelijkheid dat extra kosten moeten worden gemaakt voor verder
onderzoek en bijdragen in de verwijdering van explosieven.
Door de uitspraak van de Raad van State m.b.t. het POL Grensmaas is het risico van de mogelijke
verlengde planvorming weggevallen, waardoor de verwachtingswaarde met 1 miljoen is bijgesteld.
Prognose eindstand
In de prognose eindstand is de actualisatie van ramingen en risicoprofiel verwerkt. De prognose
eindstand valt binnen het beschikbare budget voor zowel Zandmaas als voor Grensmaas.
Tabel 11 Prognose eindstand deze rapportageperiode
Raming Risico Verwachting Prognose Onzekerheid Beschikbaar
inclusief profiel waarde eindstand bandbreedte budget
realisatie risico's risico
10% - 90%
Zandmaas 440,4 47,5 66,4 57,1 497,5 +/- 8,2 522
Grensmaas 122,5 6,1 19,2 11,6 134,1 +/-5,2 137,9
Bedragen in miljoen EURO
Voor de Zandmaas is ten opzichte van de VGR 11 de verwachtingswaarde voor de algemene risico's
met 1,5 mln verlaagd. De verwachtingswaarde van de raming is dienovereenkomstig verhoogd.
Daarnaast is de raming verlaagd met 1,2 mln o.b.v actualisatie ramingen maatregelen Grave en
Sambeek. Per saldo leidt dit tot een verlaging van de prognose eindstand van 498,7 naar 497,5
miljoen prijspeil 2007.
Voor de Grensmaas is de verwachtingswaarde voor de risico's (post Diversen) ten opzichte van VGR
11 verlaagd met 1 miljoen door het wegvallen van het risico met betrekking tot de Raad van State
procedure inzake het POL Grensmaas. Op basis van actualisatie van de ramingen is de prognose met
0,7 mln verlaagd. Dit leidt in totaal tot een afname van de prognose eindstand met 1,7 mln.van
135,8 miljoen naar 134,1 miljoen, prijspeil 2007.
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 22
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas
is een document van Rijkswaterstaat Maaswerken
Postadres:
Postbus 1593
6201 BN Maastricht
Bezoekadres:
Avenue Ceramique 125
Maastricht
Telefoonnummer: 043 - 387 0303
Faxnummer: 043 - 387 0359
Internet: http://www.maaswerken.nl
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 23
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
Bijlage 1 Afkortingenlijst
ABM Actief Bodembeheer Maas
Bbk Besluit bodemkwaliteit
BOI Bruto Overheidsinvesteringen
CG Consortium Grensmaas
DAD Departementale Auditdienst
DG Directeur Generaal Rijkswaterstaat
DGR Deltaplan Grote Rivieren
EU Europese Unie
GM Grensmaas
GS Gedeputeerde Staten
KRW Kaderrichtlijn Water
LNV Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
MER Milieueffectrapport
MW Maaswerken
OTB Ontwerp-Tracébesluit
POL Provinciaal Omgevingsplan Limburg
pp' prijspeil
PS Provinciale Staten
RACM Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten
RWS Rijkswaterstaat
StAB Stichting Advisering Bestuursrechtspraak
TB Tracébesluit
VGR Voortgangsrapportage
V&W Ministerie van Verkeer & Waterstaat
Wm Wet milieubeheer
Wwk Wet op de waterkering
TK Tweede Kamer der Staten-Generaal
ZM Zandmaas
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 24
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
Bijlage 2 Karakterisering Zandmaas maatregelen
De karakterisering van het Zandmaasproject volgens Tracébesluit (18 december 2001), POL-
aanvulling Zandmaas (1 februari 2002) en scope Zandmaas 2001 (december 2001) en wijziging 2006,
is weergegeven in de onderstaande tabel.
Doelstelling Zandmaas
Hoogwaterbescherming, op zodanige wijze dat de bevolking achter de kaden van de
Zandmaas, die aangelegd zijn in het kader van het Deltaplan Grote Rivieren, een
beschermingsniveau van 1/250 per jaar, maatgevende afvoer 3275 m3/s in 2015 wordt
geboden.
Het in de periode tot 2015 realiseren van beperkte natuurontwikkeling in de Zandmaas die in
het Tracébesluit en POL Zandmaas geconcretiseerd is in 556 hectares, aangevuld met 60 ha
natuurcompensatie.
Plangebied Zandmaas
Het zomer- en winterbed van de Maas van Maaskilometer 70 (benedenstrooms van Linne) tot en met
Maaskilometer 226,5 (Hedel), aangevuld met:
retentiegebied Lateraalkanaal West;
bergings- en bewerkingslocaties die buiten het winterbed kunnen liggen;
compenserende en mitigerende maatregelen die buiten het winterbed kunnen liggen.
Maatregelen Zandmaas Pakket I
Kadeaanpassingen Roermond, Venlo, Proefproject eroderende oevers
Gennep en Mook en Middelaar Compensatie benedenstroomse effecten
Sluitstukkaden, de aanpassingen aan de Den Bosch
overige DGR-kaden in het plangebied Aankoop natuurgebied Heukelomse
Retentiegebied Lateraal Kanaal West Beek, natuurlijke oevers en 25 m
Hoogwatergeulen Lomm en Well-Aijen oeverstroken
Rivierverruiming Belfeld, km 87-92 Grondverwerving nevengeul Belfeld
Rivierverruiming Sambeek, km 109-120 West, nevengeul Sambeek Oost
Rivierverruiming Grave, km 155-175
Rivierverruiming Lith km 176-181
Mitigerende maatregelen peilopzet,
aanpassing bruggen en stuwen
Compensatieplan Natuur
Resultaat Zandmaas Pakket I
Hoogwaterbescherming 1/250 per jaar, maatgevende afvoer 3275 m3/s, 70 % in 2008 en 100
% in 2015
556 ha natuur plus 60 ha compensatie van natuurwaarden die verloren zijn gegaan
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 25
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
Bijlage 3 Karakterisering Grensmaas maatregelen
De karakterisering van het Grensmaasproject volgens het Eindplan Grensmaas, vastgesteld door
Gedeputeerde en Provinciale Staten op 21 december 2001 en het POL Grensmaas vastgesteld door
Provinciale Staten op 1 juli 2005 en de ministeriële afspraken in de Vlaams-Nederlandse Verklaring
met betrekking tot het uitvoeren van werken aan de Gemeenschappelijke Maas op 3 mei 2005, is
weergegeven in onderstaande tabel.
Doelstelling Grensmaasproject
Het door rivierverruiming verlagen van de hoogwaterstanden in de Maas met als maatstaf dat
uiterlijk in 2017 de gebieden, die door de op basis van de Deltawet Grote Rivieren aangelegde
kaden zijn beschermd, een kans op overstroming hebben van 1/250 per jaar maatgevende
afvoer 3275 m3/s.
Het in de periode tot 2018 tot ontwikkeling brengen van tenminste 1000 ha natuur binnen het
Grensmaasgebied. Deze natuurontwikkeling is gekoppeld aan het ecologisch herstel van de
rivier zoals vastgelegd in de intentieverklaring voor de inrichting van het Maasdal in Limburg
van 26 november 1992.
Het winnen van ten minste 35 miljoen ton grind voor de nationale behoefte (provinciale
taakstelling).
Plangebied Grensmaas
Het Maasdal van Maastricht tot en met Roosteren van Maaskilometer 15 tot en met Maaskilometer 55.
Maatregelenpakket Grensmaas
Uitvoeringsovereenkomst Grensmaas Proefproject Meers : sv, wv,db, ap, no
omvat de maatregelen: dekgrond-
verwijdering (dv), stroomgeulverbreding Vlaamse locaties (België):
(sv), weerdverlaging (wv), aanleg Hochter Bampd sv, ap, no
nevengeulen (ng), aanvulling plas (ap), Herbricht sv, no
sanering (sa), dekgrondberging (db), Kotem sv, wv, no
natuurontwikkeling (no) en kadeophoging
(ka) op de volgende locaties: Roosteren: compensatie voor de
kadeaanleg in 1996 en realiseren
Bosscherveld dv, db, no beschermingsniveau.
Borgharen sv, wv, db, no
Itteren sv, wv, db, no Mitigatiemaatregelen: maatregelen ter
Aan de Maas sv, db, no voorkoming van significante
Meers sv, wv, db, no waterstandsverhogende effecten dan wel
Maasband sv, wv, ng, no verdroging aan Vlaamse zijde
Urmond sv, wv, sa, no
Nattenhoven wv, db, ka, no Rivierkundige werken (oever- en
Grevenbicht ng, no bodemverdedigingen)
Koeweide sv, wv, db (2 delen), no
Visserweert sv, wv, ng, no
Resultaat Grensmaasproject
Hoogwaterbescherming (1/250 per jaar; maatgevende afvoer 3275 m3/s): 100 % in 2017
Natuur aan Nederlandse zijde: circa 1100 ha (nieuwe) natuur in 2018
Delfstoffen: circa 52 miljoen ton grind
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 26
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
Bijlage 4 Kaart Tracébesluit en POL Zandmaas/Maasroute
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 27
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
Bijlage 5 Kaart Grensmaas conform Eindplan Grensmaas
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 28
12e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari 30 juni 2007
Bijlage 6 Toelichting mutaties VGR 12
In deze bijlage zijn voor Zandmaas en Grensmaas de mutaties toegelicht in het scopebudget en in de
ontwikkeling van de post "Risico algemeen".
Zandmaas
Tabel 1 Mutatie scopebudget Zandmaas
Detaillering mutatie scopebudget Zandmaas in VGR 12 miljoen
1 Aanpassing projectbudget door loon- en prijscompensatie en leenfaciliteit 2,1
Totale mutatie VGR 12 2,1
Tabel 2 Ontwikkeling van de post "Risico algemeen" Zandmaas
Detaillering ontwikkeling van de post "Risico algemeen" Zandmaas in VGR 12 miljoen
Standlijn per 1 januari 2005 88,1
1 Vergunningverlening en monitoring proefproject 2 -/- 1,0
Standlijn per 1 januari 2006 87,1
2 Nadeelcompensatie DGR Kaden -/- 4,3
3 Schaderegeling peilopzet Grave -/- 7,1
4 Keringen in de Roer i.v.m. invulling Wet op de waterkering -/- 7,5
Standlijn per 1 januari 2007 68,2
5 Monitoring grondwatereffecten peilopzet Grave en Sambeek (aanwending van risico ten gunste van budget) -/- 1,5
Standlijn per 30 juni 2007 66,7
Grensmaas
Tabel 3 Mutatie scopebudget Grensmaas
Detaillering mutatie scopebudget Grensmaas in VGR 11 miljoen
1 Aanpassing projectbudget door loon- en prijscompensatie en leenfaciliteit 2,0
Totale mutatie VGR 12 2,0
Tabel 4 Ontwikkeling van de post "Risico algemeen" Grensmaas
Detaillering ontwikkeling van de post "Risico algemeen" Grensmaas in VGR 10 miljoen
Standlijn per 1 januari 2006 12,6
Geen mutaties
Standlijn per 1 januari 2007 12,6
Geen mutaties
Standlijn per 30 juni 2007 12,6
Werken aan de Maas van morgen DMW/2007/4086 29
Ministerie van Verkeer en Waterstaat