Groen!

Brussel, 5 oktober 2007

Leterme veegt kernafval onder de mat

Weer pech voor formateur Leterme. Een van de weinige punten waar de kibbelende oranje-blauwe partijen het over eens zijn, met name dat tijdens deze legislatuur een beslissing wordt genomen over de onomkeerbare berging van hoogradioactief kernafval op grote diepte, is totaal onrealistisch en zelfs onverantwoord. Tot dit besluit kwam een delegatie van parlementsleden van Groen! en Ecolo na een bezoek aan het Studiecentrum voor Kernenergie (SCK) in Mol.

Uit een in maart 2007 uitgelekt geheim advies van de Nationale Instelling voor Radioactief Afval en Splijtstoffen (NIRAS) werd reeds duidelijk dat de lopende onderzoeksprogrammas met betrekking tot de ondergrondse berging in de Kempense kleilagen nog lang niet afgerond zijn. Hierdoor kan de evaluatie van de aan- of afwezigheid van onoverkomelijke gebreken in het voorgestelde bergingsconcept pas ten vroegste rond 2020 plaatsvinden. Bovendien dekken de lopende onderzoeksprogrammas lang niet alle soorten hoogradioactief afval. Zo beperken de projecten zich voornamelijk tot het onderzoek naar de berging van verglaasd afval uit nucleaire opwerkingsfabrieken, daar waar een belangrijk deel van het te bergen afval bestaat uit gebruikte kernbrandstofelementen en MOX-staven uit de kerncentrales.

Om zich van de toestand te vergewissen trokken vandaag een aantal groene parlementsleden naar het SCK, waar ze gedurende enkele uren in gesprek gingen met de verantwoordelijken van de onderzoeksprojecten naar de diepgeologische berging van hoogradioactief afval. Sinds de jaren 80 wordt hiernaar in Mol actief onderzoek verricht, onder meer in een experimenteel laboratorium op 220 meter diepte.

De groene parlementsleden stelden vast dat het onderzoek naar de berging van hoogradioactief afval in Mol op een ernstige wijze en door toegewijde mensen gebeurt. Maar tevens werden de bevindingen uit het uitgelekte NIRAS-rapport bevestigd. Het lopende onderzoek is verre van af en naar een aantal belangrijke aspecten, zoals de strategie voor de conditionering en berging van het zeer gevaarlijke plutonium, is momenteel geen enkele studie beschikbaar.

In die omstandigheden is het totaal onaanvaardbaar en zelfs onverantwoord dat een toekomstige regering in de loop van haar legislatuur een beslissing zou nemen over de definitieve berging van langlevend en hoogradioactief afval in de Molse ondergrond, zoals Leterme enkele weken geleden in zijn tweede formateursnota schreef. Leterme wil het onopgeloste kernafvalprobleem snel onder de mat schuiven of in dit geval letterlijk snel in de grond stoppen. Op die manier hoopt hij ongetwijfeld het draagvlak voor het langer openhouden van de kerncentrales van Electrabel te vergroten.

Het getuigt absoluut niet van goed bestuur om in de huidige omstandigheden, met onze gebrekkige kennis en inzichten in onder andere de migratie van de nucleaire elementen door de kleilagen, reeds een definitieve beslissing te nemen over de bergingsoptie voor dit gevaarlijke en eeuwig stralende kernafval.

Het is evenmin aanvaardbaar dat België in deze omstandigheden buitenlands hoogradioactief afval opslaat. Het transport, eerder deze week, van 2 brandstof staven vanuit Spanje naar het SCK is niet alleen gevaarlijk maar ook onverantwoord in het licht van het onopgeloste kernafvalprobleem waar België mee opgezadeld zit

Volgende parlementsleden namen deel aan het bezoek aan het SCK: Voor Groen!: Europarlementslid Bart Staes, Senator Freya Piryns, Vlaams volksvertegenwoordigers Eloi Glorieux en Rudi Daems, provincieraadslid Ethel Brits. Voor Ecolo: Kamerlid Muriel Gerkens.

Het uitgelekte geheime rapport betreft het Eensluidend advies van NIRAS aan het opvolgingscomité van de kernprovisie-vennootschap in verband met de voorzieningen voor de ontmanteling van de kerncentrales en voor het beheer van splijtstoffen bestraald in onze kerncentrales, van maart 2007.