Touwfabriek uit 1545 oudste familiebedrijf van Nederland

08/10/2007 09:06



Nyenrode Business Universiteit



Breukelen, 8 oktober 2007 - Touwfabriek G. van der Lee uit Oudewater is het oudste familiebedrijf van Nederland. Dat blijkt uit historisch onderzoek van Nyenrode hoogleraar Roberto Flören en Stefan Jansen RA van Berk Accountants & Belastingadviseurs dat vrijdag tijdens de 12e Landelijke themadag Familiebedrijven is gepresenteerd. De Oudewaterse touwfabriek uit 1545, waar thans de veertiende generatie Van der Lee het bewind voert, leidt een top tien van oudste bedrijven, waarbij het jongste bedrijf, Koninklijke Joh. Enschedé, dateert uit 1703. Flören en Jansen hebben onderzoek gedaan naar de vraag hoe deze 10 oudste familiebedrijven door de eeuwen heen succesvol konden blijven. Open communicatie, realiteitszin en het vermogen om kordaat moeilijke beslissingen te nemen zijn enkele van de succesfactoren.

De uitkomsten van het onderzoek zijn te vinden in het boek 'Ondernemerschap en het familiebedrijf' dat op het congres is gepresenteerd. Dit boek vormt de tweede publicatie in een serie van drie over Management, Ondernemerschap en Paternalisme.

De top 10 van oudste familiebedrijven ziet er als volgt uit:

Oprichting Bedrijf Plaats
1545 Touwfabriek G. van der Lee Oudewater
1594 Tichelaars Koninklijke Makkumer Aardewerk- en Tegelfabriek Makkum 1660 Koninklijke Klokkengieterij Petit & Fritsen Aarle-Rixtel 1662 Van Eeghen Groep Amsterdam
1680 Bavaria Lieshout
1691 Nolet Jeneverstokerij-Distilleerderij Schiedam
1695 Koninklijke De Kuyper Schiedam
1696 C. de Koning Tilly Haarlem
1700 Vergeest Metaalbewerking Druten
1703 Koninklijke Joh. Enschedé Haarlem
(C) R.H. Flören en S.F. Jansen, Nyenrode Business Universiteit & Berk Accountants en Belastingadviseurs (2007)

Voor de tien oudste familiebedrijven is het onderzoek samengevat in een tiental elementen die ertoe hebben geleid dat zij na meer dan drie eeuwen nog een succesvol bestaan hebben: Ambacht, Product, Merk, Niche, Distributie, Visie, Cultuur, Betrokkenheid, Kring van Aandeelhouders en Omvang. Een combinatie van deze factoren heeft er bij deze bedrijven toe geleid dat zij de 80-jarige oorlog hebben overleefd, recessies en armoede hebben doorstaan, en zich op de juiste manier hebben aangepast aan de vele economische, technologische en maatschappelijke ontwikkelingen.

Flören en Jansen hebben in hun onderzoek ook de vergelijking gemaakt met ondernemingen van een drietal "captains of industry", waarvan de leiders in één generatie een imperium hebben opgebouwd. Dit betreft de ondernemingen van Nyenrode hoogleraar Frits Goldschmeding (Randstad), Jan Zeeman (de Zeeman winkels) en Wim van der Leegte (VDL Groep). Deze drie ondernemingen realiseren een omzet tussen 500 miljoen en 8 miljard; er werken vele duizenden personeelsleden.

Zowel de tien oudste als ook deze drie ondernemingen hebben enkele gelijke kenmerken: dat zijn onder meer een open communicatie naar alle directe betrokkenen; respect voor allen in en om het bedrijf; lef, daadkracht en doorzettingsvermogen; het vermogen om moeilijke beslissingen te durven nemen; voorbeeldig leiderschap; en realiteitszin.

De landelijke themadag Familiebedrijven wordt georganiseerd door Nyenrode Business Universiteit, Berk Accountants en Belastingadviseurs en ABN AMRO.

Over Nyenrode
De Nyenrode Business Universiteit is opgericht door het bedrijfsleven en behoort tot de oudste en meest vooraanstaande business schools en business universiteiten van Europa. Nyenrode bereidt mensen met talent en ambitie voor op leidende functies in een internationale omgeving. Daarbij wordt grote waarde gehecht aan maatschappelijk bewustzijn en duurzaam ondernemerschap. De universiteit biedt masteropleidingen op het gebied van bedrijfskunde, en NIVRA-Nyenrode verzorgt opleidingen op verschillende niveaus op het gebied van accountancy en controlling. Centraal in de onderwijsfilosofie van Nyenrode staat de combinatie van kennisoverdracht, praktijkervaring en ontwikkeling van sociale vaardigheden. Deze combinatie ziet de universiteit, en met haar het bedrijfsleven, als cruciaal voor het succesvol zijn in leidinggevende posities. Het Part-time MBA programma behaalde in juni 2006 een toppositie in Nederlandse ranglijsten en het International MBA programma stond in januari 2007 in de Financial Times Global MBA rankings top 100.

Nyenrode ontwikkelt daarnaast executive programma's voor het ambitieuze MKB en beursgenoteerde Nederlandse ondernemingen. De Nyenrode Research Group coördineert het wetenschappelijk onderzoek van de universiteit, waarbij de toepasbaarheid van dit onderzoek nauwlettend in het oog wordt gehouden. www.nyenrode.nl

Over Berk
Berk Accountants en Belastingadviseurs is hoofdsponsor van de leerstoel Familiebedrijven en Bedrijfsoverdracht op Nyenrode Business Universiteit. Met deze sponsoring kan Berk nog beter inspelen op de specifieke vraagstukken binnen het familiebedrijf. Berk heeft in Nederland 18 vestigingen en 900 medewerkers en ondersteunt middelgrote en kleinere ondernemingen. Ook is Berk actief in de overheidssector. Berk is onafhankelijk lid van het internationale samenwerkingsverband Baker Tilly International, dat de nummer 8-positie bekleedt op de wereldwijde ranglijst van accountants- en belastingadvieskantoren.

Over ABN AMRO
ABN AMRO is medesponsor van de leerstoel Familiebedrijven en Bedrijfsoverdracht op Nyenrode Business Universiteit. Familiebedrijven en hun eigenaren zijn van oudsher een belangrijke doelgroep voor ABN AMRO. Vele familiebedrijven, sommige uitgegroeid tot multinationals, bankieren al generaties bij de bank. ABN AMRO wil deze ondernemers ondersteunen bij de belangrijkste beslissingen in hun leven, zowel zakelijk als privé. Door onderzoek naar specifieke vraagstukken die spelen bij familiebedrijven, zoals bijvoorbeeld bedrijfsopvolging, overdracht van eigendom of kritische factoren voor lange termijn succes, kan ABN AMRO beter aansluiten bij de onderwerpen die echt belangrijk zijn voor klanten.