VVD Leeuwarden VVD Leeuwarden
Initiatief VVD voor bedrijventerrein De Hemrik
Bron: VVD (17-10-2007)
INITIATIEFVOORSTEL
BEDRIJVENTERREIN
DE HEMRIK
21 september 2007
---
---
INHOUDSOPGAVE
1. Inleiding - pagina 3
2. Bedrijfsgerichte Gebiedsverbetering - pagina 4
3. Verrommeling en onderhoud - pagina 5
4. Energie - pagina 7
5. ICT- pagina 8
6. Veiligheid - pagina 9
7. Wonen en werken - pagina 9
8. Tot slot - pagina 11
---
---
1. INLEIDING
Bedrijventerrein De Hemrik is midden jaren 70 door de gemeente
Leeuwarden aangelegd. Het bedrijventerrein beslaat een gebied van
circa 230 hectare en ligt aan de oostkant van Leeuwarden. Op het
bedrijventerrein zijn momenteel zo'n 360 bedrijven gevestigd en er
zijn ongeveer 5.200 personen werkzaam. De Hemrik is bestemd voor
industriële, ambachtelijke, groothandels- en garagebedrijven.
Detailhandel kan onder bepaalde voorwaarden worden toegestaan. Op het
bedrijventerrein is een zeer actieve bedrijvenvereniging.
In het kader van het projectplan voor de revitalisering
Leeuwarden-Oost (8 juni 2000 - gemeenteraad) is de bereikbaarheid en
ontsluiting van bedrijventerrein De Hemrik verbeterd, door een tweede
hoofdontsluiting op de Anne Vondelingweg. Daarmee kon het toenemende
sluipverkeer door de woonwijk Camminghaburen worden tegengegaan. De
bereikbaarheid van bedrijventerrein De Hemrik is hierdoor verbeterd,
net als door de directe ontsluiting op de Aldlânsdyk vanuit het
westelijke deel van bedrijventerrein De Hemrik (westelijk van de Anne
Vondelingweg). Er is nog dringend behoefte aan een verdere verbetering
van de bereikbaarheid door de aanpak van het Drachtstercomplex. Aan de
voorbereiding daarvan wordt op dit moment gewerkt door de gemeente.
Er is echter meer nodig om een bedrijventerrein kwalitatief goed en
bij de tijd te houden, zodat bedrijven hier goed kunnen (blijven)
functioneren en zich hier goed kunnen ontwikkelen. Het moet niet zo
zijn dat er op bedrijventerrein De Hemrik achterstallig onderhoud
ontstaat, zoals op bedrijventerrein Leeuwarden-West is gebeurd. Daar
was een miljoenen vergende investering nodig om het bedrijventerrein
weer bij de tijd te krijgen. Continue aandacht is gewenst en
noodzakelijk, zeker nu de laatste kavels op bedrijventerrein De Hemrik
vrijwel allemaal zijn uitgegeven. Beter nu een aantal kleinere
maatregelen nemen die effect sorteren, dan niks doen en later tegen
een hele dure revitaliseringsoperatie aanlopen.
De aandacht voor het bedrijventerrein is niet alleen de
verantwoordelijkheid van de overheid, ook ondernemers vervullen een
belangrijke rol. Het is een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Beide
moeten zich inspannen om een goed resultaat te bereiken. De
Bedrijfsgerichte Gebiedsverbetering (BGV) biedt daarvoor mogelijk
aanknopings-punten.
De VVD Leeuwarden wil een aantal nieuwe impulsen geven en fris tegen
een aantal problemen aankijken. De VVD Leeuwarden wil in dit
initiatiefvoorstel niet alvast volledig uitgewerkte voorstellen doen.
Maar de kaders neerzetten voor zaken die wat betreft de VVD Leeuwarden
aangepakt moeten worden en belangrijk zijn voor bedrijventerrein De
Hemrik (op basis van contacten met bedrijven en burgers) en die
volgens de VVD minimaal opgenomen c.q. meegenomen moeten worden in het
traject rondom parkmanagement dat is ingezet voor bedrijventerrein De
Hemrik. Binnen dat traject en natuurlijk in nauw overleg met de
Bedrijvenvereniging De Hemrik kunnen de voorstellen dan verder
uitwerkt worden.
Leeuwarden, september 2007
VVD Leeuwarden
Wyb Feddema en Aukje de Vries
2. BEDRIJFSGERICHTE GEBIEDSVERBETERING
In juni 2007 heeft het Kabinet ingestemd met het voorstel voor de
Experimentenwet Bedrijfsgerichte Gebiedsverbetering (BGV). De
invulling is nog niet volledig duidelijk, want de tekst van het
wetsvoorstel wordt pas openbaar bij indiening bij de Tweede Kamer (het
wetsvoorstel is inmiddels wel voor advies naar de Raad van State
gestuurd). Maar de contouren zijn op hoofdlijnen al wel bekend, en
lijken interessant. BGV kan een geschikt instrument zijn om het lokale
ondernemingsklimaat en de leefbaarheid en veiligheid van
bedrijvenlocaties te verbeteren.
Deze Experimentenwet maakt een beperkt aantal experimenten mogelijk
(maximaal 36). Het streven is de experimenten, na een
selectieprocedure, in 2008 van start te laten gaan. De Experimentenwet
loopt tot 1 januari 2014. Voor 1 juli 2012 vindt een evaluatie plaats
en wordt besloten over een eventuele definitieve wet. De Kamers van
Koophandel doen de selectie (volgens de huidige planning in de 1e
helft 2008). In elk van de 12 KvK-gebieden kunnen dan maximaal 3
experimenten van start gaan. Bij de selectie zal onder andere worden
gelet op de concreetheid van de initiatieven, het draagvlak onder de
betrokken ondernemers en de bereidheid van de gemeente om de BGV te
faciliteren (BGV-bijdrage innen, dienstenniveau afspreken).
De wet maakt het mogelijk dat ondernemers kunnen experimenteren met
gezamenlijke investeringen om de bedrijfsomgeving aantrekkelijker en
veiliger te maken. Het gaat om activiteiten als bijvoorbeeld
gezamenlijke inhuur van surveillancediensten, camerabewaking,
bewegwijzering, verkeersvoorzieningen, groenvoorziening, verlichting
of de verwijdering van graffiti.
Een BGV-zone is een afgebakend gebied waarbinnen ondernemers
gezamenlijk investeren in de kwaliteit en veiligheid van hun
bedrijfsomgeving. Op initiatief van ondernemers kunnen gemeenten
overgaan tot het instellen van een BGV-zone in een bepaald gebied.
Ondernemers stellen daarvoor als vereniging of stichting een plan van
aanpak op met bijbehorende begroting. Als de meerderheid van de
ondernemers in het voorgestelde gebied instemt, zorgt de gemeente voor
de inning van de bijdrage van alle ondernemers in de BGV-zone. Deze
inkomsten komen ten goede aan de vereniging of stichting, die daarmee
de afgesproken activiteiten uitvoeren.
In een brief aan de Tweede Kamer (februari 2007) heeft de toenmalige
staatssecretaris aangegeven, na gesprekken met MKB-Nederland en
VNO-NCW, dat experimenten met BGV moeten voldoen aan onder andere de
volgende voorwaarden:
1. Het initiatief voor een BGV ligt bij de ondernemers en/of andere
private partijen. Ondernemers besluiten over de start en activiteiten
van de BGV en de inzet van de middelen.
2. Een BGV is voor aanvullende activiteiten ten opzichte van de
diensten van de gemeente. De initiatiefnemers maken met de gemeente
afspraken welk serviceniveau de gemeente levert in relatie tot de BGV.
De gemeente dient zich minimaal te committeren aan dit serviceniveau
voor de duur van de BGV.
3. Het hoofddoel van een BGV is "schoon, heel en veilig".
4. Een BGV dient zowel het publieke belang in zijn algemeenheid als de
belangen van de betrokken ondernemers. Vanuit die gedachte moeten
zowel de ondernemers als de gemeente bereid zijn om een bijdrage te
leveren aan de doelstellingen van de BGV.
5. Voor de financiering van de BGV moet ook gekeken worden naar
bestaande fondsen die ondernemers al hebben gecreëerd, bijvoorbeeld
bij bedrijfsschappen en Kamers van Koophandel.
6. Een BGV kan alleen ingesteld worden als er aantoonbaar draagvlak is
onder de ondernemers op de bedrijvenlocatie die tot uitdrukking komt
in een dubbele meerderheid: 2/3 van het aantal uitgebrachte stemmen
moet voor zijn. Deze voorstemmen moeten daarbij gezamenlijk meer
WOZ-waarde vertegenwoordigen dan de tegenstemmen. Hierbij geldt een
minimale opkomst van 1/3 van het totaal aantal ondernemers.
7. Er worden procedurele eisen aan de stemming gesteld, zoals extern
en onafhankelijk toezicht.
8. De organisatie van de BGV moet transparant en kostenefficiënt zijn
en verantwoording afleggen aan de ondernemers in de BGV.
9. BGV's hebben een beperkte duur (maximaal vijf jaar). Om de BGV te
verlengen moet de procedure herhaald worden (een nieuw plan en een
nieuwe stemming).
Voorstel is dat het college van B&W op korte termijn in overleg met de
Bedrijvenvereniging De Hemrik onderzoekt of er mogelijkheden zijn om
op bedrijventerrein De Hemrik een experiment met Bedrijfsgerichte
Gebiedsverbetering (BGV) uit te voeren. En als het haalbaar en
wenselijk lijkt, daarover vervolgens overleg te voeren met de Kamer
van Koophandel, die de selectie van de experimenten doet.
3. VERROMMELING EN ONDERHOUD
Als bedrijventerreinen niet meer in ontwikkeling zijn ofwel er geen
uitgifte van kavels meer plaats vindt (hetgeen feitelijk op
bedrijventerrein De Hemrik het geval is), vindt er vaak verrommeling
plaats, en wordt het onderhoud vaak minder (ook van de bedrijven).
Verrommeling leidt bovendien vaak tot meer verrommeling.
Op het noord-oostelijke deel van bedrijventerrein De Hemrik is dit
jaren geleden al begonnen, rondom een aantal functies aldaar. Er wordt
echter ook steeds meer illegaal gebruik gemaakt van de openbare ruimte
voor opslag. Er vindt feitelijk weinig tot geen handhaving plaats.
Verder zijn kavels verkocht aan ontwikkelaars waarop nog niet gebouwd
is en dus braak liggen, ondanks een bouwverplichting, en die slecht
onderhouden worden.
Foto: verrommeling op bedrijventerrein De Hemrik
Het onderhoud van de openbare groenvoorziening en de particuliere
groenvoorziening laat vaak te wensen over en/of is van een zeer
verschillend niveau. Dit komt soms ook door een verschillende visie op
het groenonderhoud. Daardoor ontstaat er een rommelig beeld. Op
sommige bedrijventerreinen wordt het groenonderhoud daarom gezamenlijk
door ondernemers en overheid gedaan. De uitstraling van het gehele
terrein verbetert daardoor vaak. Het overhevelen van het gemeentelijke
budget voor onderhoud naar een gezamenlijk budget is echter vaak
lastig, omdat het moeilijk af te splitsen is. En er zijn vaak te
weinig middelen beschikbaar.
Foto's: onderhoud openbare ruimte en wegen
Ook BGV (zie hoofdstuk 1) biedt daarvoor ook mogelijkheden, immers in
dat verband moeten er afspraken worden gemaakt met de gemeente welk
serviceniveau wordt geleverd.
Centrale probleem blijft echter vaak dat de gemeenten onvoldoende
middelen beschikbaar stellen voor het onderhoud van de openbare
ruimte, waardoor het gewenste kwaliteitsniveau niet gehaald kan
worden. Een extra financiële impuls is vaak nodig.
Foto: onderhoud openbaar versus particulier groen
Voorstel is om structureel een extra bedrag (b.v. EUR 50.000,-- per
jaar) te investeren in het onderhoud op bedrijventerrein De Hemrik om
te komen tot een kwaliteitsverbetering van het onderhoud van de
openbare ruimte (onder voorwaarde dat ook de particuliere
groenvoorziening wordt aangepakt). Het gaat daarbij primair om
onkruidbestrijding op verhardingen en onderhoud van het openbaar
groen. De kosten kunnen ten laste worden gebracht van de Stelpost
"beheersconsequenties investeringen openbare ruimte".
Foto: rotzooi op het bedrijventerrein
Verder zou onderzocht moeten worden
o of er extra maatregelen nodig zijn voor de trottoirs om het
bedrijven-terrein een kwalitatief goede uitstraling te laten behouden,
bijvoorbeeld door ander materiaalgebruik dan tegels, een optie is ook
het verwijderen van trottoirs indien ze feitelijk niet gebruikt
worden;
o of er voldoende handhaving ten aanzien van het gebruik van de
openbare ruimte is op bedrijventerrein De Hemrik, en of er voldoende
gehandhaafd wordt op bijvoorbeeld de bouwverplichting voor braak
liggende kavels;
o of er interventieopgaven nodig en haalbaar zijn voor specifieke
kavels op het bedrijventerrein, b.v. het al lang leegstaande pand van
DHL (voormalige pand Van Gend & Loos) en Salvesen, zo mogelijk in
samenwerking met de Stichting Bedrijfsgebouwen Leeuwarden (SBL).
4. ENERGIE
Op 18 december 2006 is door de gemeenteraad een aangepast
windmolenbeleid voor bedrijventerrein De Hemrik vastgesteld. Hiervoor
ligt er dus een actueel beleidskader. De Bedrijvenvereniging De Hemrik
is ook zelf actief op het vlak van alternatieve energie en heeft een
aanvraag gedaan voor een eigen windmolen op het bedrijventerrein. Dit
kan inkomsten genereren voor de bedrijvenvereniging.
Er is echter meer mogelijk. In het kader van de revitalisering van
bedrijventerrein Leeuwarden-West is een twintigtal gratis energiescans
aan de bedrijven aangeboden, die in opdracht van de gemeente
Leeuwarden zijn verricht door de Milieuadviesdienst.
Tijdens zo'n scan wordt een bedrijf grondig doorgelicht op punten waar
elektriciteit en gas kan worden bespaard (in het kader van
energiebesparing). Hierbij valt aan het beter isoleren van
bedrijfsruimten en het doorvoeren van allerhande besparende
maatregelen.
Voorstel is om in het kader van het gemeentelijke milieubeleid en
gefinancierd vanuit het gemeentelijke milieubeleid ook op
bedrijventerrein De Hemrik een aanzienlijk aantal gratis energiescans
aan te bieden aan de bedrijven.
In het kader van parkmanagement zou verder bekeken kunnen worden of er
mogelijkheden zijn voor goedkopere (gezamenlijke) energie-inkoop,
vergelijkbaar met bedrijventerrein Leeuwarden-West.
5. ICT
Up-to-date informatie- en communicatietechnologie (ICT) is een "must"
voor de toekomst van het bedrijfsleven. Het gaat dan enerzijds om de
ICT-infrastructuur op het bedrijventerrein, maar daarnaast ook over de
diensten ofwel het benutten van die ICT-infrastructuur. Op
bedrijventerrein De Hemrik ligt al glasvezel. Het gebruik is echter
nog relatief beperkt.
Voorstel is om te onderzoeken of er een project gericht op het
stimuleren van het gebruik van ICT door de bedrijven op De Hemrik
dient te komen.
Foto: glasvezel
6. VEILIGHEID
In het verleden surveilleerden er stadswachten van de gemeente
Leeuwarden op bedrijventerrein De Hemrik. Door het inkrimpen van het
aantal stadswachten is dat niet meer het geval.
In samenwerking met een aantal collega ondernemers, gemeente
Leeuwarden, Regionaal Platform Criminaliteitsbeheersing (RPC), Politie
Fryslân en de Noordelijke Hogeschool afdeling Integrale Veiligheid is
er onlangs een enquête gehouden onder alle ondernemers over de
veiligheid op bedrijventerrein De Hemrik. Daaruit is gebleken dat er
verbeterpunten zijn en dat De Hemrik zeker niet vrij van criminaliteit
is.
De Stuurgroep Veiligheid van bedrijventerrein De Hemrik heeft onlangs
besloten om als bedrijventerrein deel te nemen aan het KVO-B-project,
ofwel het Keurmerk Veilig Ondernemen Bedrijven. De VVD Leeuwarden
juicht dit initiatief toe.
Alhoewel ondernemers zelf een eigen verantwoordelijkheid hebben, dient
de gemeente ook een actieve rol te hebben. Bedrijventerreinen lijken
een beetje het ondergeschoven kindje als het gaat om veiligheid. De
gemeente moet wat betreft de VVD Leeuwarden het KVO-B-project voor
bedrijventerrein De Hemrik actief stimuleren en faciliteren.
7. WONEN EN WERKEN
Een langlopende kwestie en discussie met betrekking tot
bedrijventerrein De Hemrik zijn de bedrijfswoningen. Hierover zijn
inmiddels verschillende juridische procedures gevoerd met een uitkomst
die diffuus is.
Bij de vaststelling van het bestemmingsplan "Bedrijventerrein De
Hemrik" in 2002 is er in de gemeenteraad uitgebreid gediscussieerd
over de mogelijkheid van bedrijfswoningen in het zuidwestelijke deel
van het bedrijventerrein. Bedrijfswoningen aan de Avondsterweg en
Venusweg werden wel mogelijk en inbestemd. Bedrijfswoningen aan de
zuidkant van de Ceresweg niet, ook de reeds gerealiseerde, veelal
illegaal gebouwde bedrijfwoningen.
De VVD Leeuwarden heeft daar toen voor gestemd, omdat uitgangspunt was
en is voor de VVD dat bedrijven uit een zwaardere milieucategorie geen
beperkingen mochten ondervinden voor de ontwikkeling c.q.
uitbreidingsmogelijkheden van hun bedrijf.
Uit het oogpunt van een goede ruimtelijke ordening dient namelijk ook
op een bedrijventerrein voorkomen te worden dat functies elkaar
wederzijds negatief beïnvloeden. Het college gaf toen aan dat de
vestiging van bedrijfswoningen de verdere ontwikkeling onaanvaardbaar
zou beperken.
De bezwaren van een aantal eigenaren van bedrijfswoningen aan de
Ceresweg zijn in juli 2005 echter gegrond verklaard door het college
van B&W. Het besluit van het college van B&W om voor 1 september 2005
de bedrijfswoningen van de panden aan de Ceresweg te beëindigen is
herroepen. De rechtbank heeft immers het beroep van de eigenaren van
de illegale, niet vergunde woningen tegen de aanschrijving om de
illegale woonsituatie op te heffen, gegrond verklaard. Daardoor kunnen
de desbetreffende eigenaren gewoon in de bedrijfswoningen blijven
zitten. En ontstaat er een onduidelijk beeld met gedoogsituaties.
De VVD Leeuwarden heeft bij de behandeling destijds aangegeven dat als
er mensen gelijk krijgen in de beroepsprocedure, het wat betreft de
VVD ook gelijke monniken, gelijke kappen is.
Als er in een bepaald gebied toch al bedrijfswoningen worden
toegestaan en/of gedoogd, is het redelijk dat ook andere bedrijven in
datzelfde gebied de mogelijkheid krijgen. In het gebied Venusweg en
Avondsterweg zijn bedrijfswoningen in het bestemmingsplan al
toegestaan. De percelen Ceresweg 16, 18, 22 en 28 zijn de percelen
waar wonen wordt "gedoogd".
Bij de afweging voor het bestemmingsplan was destijds één van de
argumenten dat het bedrijventerrein De Hemrik nog in ontwikkeling is,
en beschouwd kan worden als een nieuw bedrijventerrein. Inmiddels is
het volledige bedrijventerrein De Hemrik uitgegeven. Tijd om de
situatie nog een keer goed af te wegen, zeker in het licht van de
verloren juridische procedure.
Natuurlijk moet voorkomen worden dat bedrijven die al op het
bedrijventerrein gevestigd zijn in hun toekomstige ontwikkeling
belemmerd worden (b.v. Wilaard (De Boer en Brouwer Stalinrichting). Er
is echter nu meer zicht op dan destijds bij de vaststelling van het
bestemmingsplan, het bedrijventerrein is vrijwel volledig uitgegeven.
En er is behoefte aan de combinatie wonen/werken.
Daarom is het voorstel om de situatie te heroverwegen en om te
bekijken of het mogelijk is een logisch afgebakend gebied aan te
wijzen in het bestemmingsplan waar bedrijfswoningen zijn toegestaan.
Daarbij dient te worden gekeken naar de gedoogde situatie(s) en verder
moet bekeken worden naar eventuele belemmeringen voor de toekomstige
ontwikkeling c.q. uitbreiding van bedrijven.
Een wijziging van het bestemmingsplan kan dan tegelijk met de
wijziging van de bestemming van het voormalige FVC-sportcomplex worden
voorgelegd aan de gemeenteraad.
8. TOT SLOT
Parkmanagement is een samenwerkingverband van ondernemers gericht op
samenwerking en concrete activiteiten op een bedrijventerrein. En is
een belangrijke ontwikkeling om de kwaliteit van het bedrijventerrein
te waarborgen. De ervaring leert dat in de opbouwfase een inspanning
van overheidszijde vraagt.
In de Kaderbrief 2008 zijn er middelen opgenomen (EUR 30.000,--
structureel met ingang van 2008) voor het realiseren van
parkmanagement. De VVD gaat er vanuit dat deze middelen niet alleen
voor de nieuwe bedrijventerreinen (zoals was verwoord in de
toelichting bij het voorstel in de kaderbrief), maar ook voor de oude
bedrijventerreinen, zoals De Hemrik, ingezet kunnen worden.
Het Fries Platform Parkmanagement (FPPM) is een initiatief van de
Kamer van Koophandel en de provincie Fryslân. Het FPPM ondersteunt
lokale parkmanagement organisaties bij het opzetten en uitvoeren van
parkmanagement, waarbij de nadruk ligt op het beheer en onderhoud van
bedrijventerreinen. Het project wordt drie jaar financieel ondersteunt
door de provincie. Bedrijventerrein De Hemrik in Leeuwarden is één van
de projecten die ondersteuning krijgt. De Bedrijvenvereniging De
Hemrik werkt hier momenteel hard aan. Hiermee is dus een
win-win-situatie te behalen.
De voorstellen uit dit initiatiefvoorstel moeten wat betreft de VVD
Leeuwarden onderdeel uitmaken van het plan van aanpak voor het
parkmanagement van bedrijventerrein De Hemrik.
Nummer
DE RAAD DER GEMEENTE LEEUWARDEN;
gelezen het initiatiefvoorstel van de VVD-fractie in de gemeenteraad
in Leeuwarden van (bijlage nr. );
BESLUIT uit te spreken:
1. Het college van B&W te verzoeken om:
a. De voorstellen in het kader van dit initiatiefvoorstel te betrekken
bij de uitwerking van het parkmanagement voor bedrijventerrein De
Hemrik en een plan van aanpak (inclusief een investeringsplaatje)
daartoe voor te leggen aan de gemeenteraad vóór 1 juli 2008, met
daarin opgenomen de elementen zoals genoemd in het onderhavige
initiatiefvoorstel.
b. De mogelijkheid om een experiment Bedrijfsgerichte
Gebiedsverbetering (BGV) op bedrijventerrein De Hemrik uit te voeren
op korte termijn te onderzoeken.
2. De voorstellen en plannen moeten natuurlijk worden ontwikkeld in
samenwerking met het bestuur van de Bedrijvenvereniging De Hemrik.
Aldus vastgesteld in de openbare vergadering
Van
Voorzitter,
Griffier,
Gemeente Leeuwarden