GroenLinks
Guantanamo Bay moet dicht
26 oktober 2007
Persverklaring Mariko Peters (GroenLinks) na het bezoek van de vaste kamercommissie Buitenlandse Zaken aan de militaire gevangenis op Guantanamo Bay, 25 oktober 2007.
Dat ik begeleid door militairen Guantanamo binnen mocht was van geen betekenis. Het zou pas betekenis hebben als de VS onvoorwaardelijke toegang zou verlenen aan VN-rapporteurs en vertegenwoordigers van mensenrechtenorganisaties zoals Amnesty International. Die mogen nu niet zelf bepalen met wie ze spreken, waarover, en buiten gehoorsafstand. Daar word ik zeer wantrouwig van. Amerika ontkent in alle toonaarden de kritiek van mensenrechtenorganisaties, die goed gedocumenteerd van mensonterende behandelingen en procedures in strijd met het internationale recht op Guantanamo spreken, of zelfs van martelingen die de CIA-gedetineerden hebben ondergaan. Zolang de VS dat niet door onafhankelijke instanties laat verifiëren, geef ik Amerika niet het voordeel van de twijfel. Hoeveel schone douches en recreatieruimten ze me ook hebben laten zien, dat is niet het echte Guantanamo. Het echte Guantanamo is een schimmig schijnrechtssysteem in een onbegrensde oorlog tegen terrorisme die bewust de internationale rechtsorde ondermijnt.
De gedetineerden zitten er al jarenlang bijna vijf jaar - vast zonder eerlijk proces. De claim van de VS dat de gevangenen wel een vorm van due process hebben, is kletspraat. Er zitten nog 335 mensen gevangen. Daarvan is er momenteel nog maar één voor een militair tribunaal gebracht. Het Pentagon is van plan in totaal ongeveer 60-80 mensen door dit tribunaal te laten berechten. Dat gaat nog jaren duren en de procedures zijn niet eens conform het internationale recht. En wat er ondertussen met de rest moet gebeuren is onduidelijk. Er zijn ook ongeveer 90 mensen die het Pentagon niet langer gevaarlijk vindt en vrijgelaten mogen worden. Omdat zij echter in hun thuisland een reëel risico op schending van hun mensenrechten lopen, kunnen zij daar niet naar terugkeren. De Oeigoeren kunnen bijvoorbeeld niet terug naar China. Dus moet een ander land hen opvangen. Maar de VS weigert dat en blijft hen gevangen houden. Dat is illegaal, en niet meer uit te leggen aan de wereldgemeenschap. De VS zou hen moeten opnemen, de rest eerlijk berechten of vrijlaten en behoorlijk compenseren.
Tijdens het bezoek werd wel heel duidelijk dat de Amerikanen heilig geloven dat zij de wereld juist een gunst bewijzen door honderden mensen op Guantanamo gevangen te houden. Dat zijn gevaarlijke mensen volgens Amerika, dus wij moeten dankbaar zijn. Niet alleen de Bush-administratie maar ook de Democraten denken er zo over. Congresman Lantos, voorzitter van de Buitenlandcommissie, vindt zelfs dat Europa niet moet zeuren omdat Guantanamo niet zo erg is als Auswitsch. Dat is een schokkend misplaatste vergelijking, van wel typisch Amerikaanse arrogantie. Die duldt geen enkele kritiek van buiten, ook niet van trouwe partners als Nederland.
Guantanamo is een uitwas van de strijd tegen terrorisme. Die wordt gevoerd in oorlogstermen en met militaire middelen, buiten het recht om. Maar zes jaar oorlog, geheime CIA-detentie programmas, en honderden gevangenen op Guantanamo hebben niets opgeleverd. De wereld is geen veiliger plek geworden en niet alleen Amerika maar het hele Westen heeft aan geloofwaardigheid ingeboet. Het is de hoogste tijd om met die oorlogsmethoden op te houden. Terrorismebestrijding moet terug binnen de grenzen van het recht."
Mariko Peters