Brussel, 9 november 2007
Economische najaarsprognoses 2007-2009: groeimatiging in het verschiet
Volgens de economische najaarsprognoses van de Commissie zal de groei in de
Europese Unie naar verwachting afvlakken van 2,9% in 2007 tot 2,4% in zowel
2008 als 2009 (in het eurogebied van 2,6% tot 2,2% in 2008 en 2,1% in 2009).
Deze groeivertraging is het gevolg van de turbulentie op de financiële
markten, die tot strengere financieringsvoorwaarden en grotere onzekerheid
heeft geleid. Vanwege het nog steeds gunstige mondiale economische klimaat
en de solide onderliggende economische ontwikkelingen blijft de neerwaartse
bijstelling in vergelijking met de voorjaarsprognoses voor beide zones in
2008 beperkt tot 0,3 procentpunt. In het bijzonder de particuliere
consumptie, die eerder dit jaar de voornaamste drijvende kracht achter de
expansie is geworden, zal naar verwachting in een gezond tempo blijven
groeien, onder impuls van de vrij sterke toename van de werkgelegenheid.
Voorspeld wordt dat er in de periode 2007-2009 in de EU als geheel 8 miljoen
nieuw banen zullen worden gecreëerd, bovenop de 3,5 miljoen arbeidsplaatsen
die reeds in 2006 zijn geschapen. Mede daardoor zal de werkloosheid in de EU
in 2009 worden teruggedrongen tot 6,6%. Aangenomen wordt dat ten dele
dankzij deze solide economische activiteit het begrotingstekort in zowel de
EU als het eurogebied in 2007 zal teruglopen tot het laagste peil in vele
jaren, namelijk gemiddeld 1,1% van het BBP in de EU en 0,8% in het
eurogebied. Ook het structurele tekort zou dit jaar verbeteren, zij het in
mindere mate. Nadien zou de begrotingsconsolidatie evenwel tot stilstand
komen. Verwacht wordt dat de inflatie de komende kwartalen zal aantrekken
als gevolg van hogere grondstoffenprijzen, maar medio 2008 in het eurogebied
alweer zou zijn afgenomen tot ongeveer 2%.
"Aan de horizon beginnen zich onmiskenbaar wolken samen te pakken als
gevolg van de turbulentie die zich afgelopen zomer op de financiële
markten heeft voorgedaan, de groeivertraging in de Verenigde Staten en
de alsmaar stijgende olieprijzen. Dit alles heeft ertoe geleid dat de
economische expansie in rustiger vaarwater is terechtgekomen en dat de
neerwaartse risico's duidelijk zijn toegenomen. Dankzij de krachtige
groei van de wereldeconomie en de solide onderliggende economische
ontwikkelingen zou het negatieve effect evenwel beperkt moeten
uitvallen. Wat de prijzen betreft, zal de inflatie wellicht gematigd
blijven, maar is er sprake van opwaartse risico's," aldus de heer
Joaquín Almunia, het voor economische en monetaire zaken bevoegde
Commissielid.
Gunstige groeivooruitzichten ondanks groeivertraging in de VS
Volgens de vandaag bekendgemaakte economische prognoses van de
Commissie zal de economische groei in de EU tijdens de prognoseperiode
afvlakken van 2,9% in 2007 tot 2,4% in zowel 2008 als 2009 (en in het
eurogebied van 2,6% in 2007 tot 2,2% in 2008 en 2,1% in 2009). Voor
beide zones is de groeivoorspelling voor 2008 thans 0,3 procentpunt
lager dan zes maanden geleden.
De zich na een solide expansie in de eerste helft van 2007 aftekenende
groeimatiging is ten dele toe te schrijven aan het effect van de
turbulentie op de financiële markten, al is het niet uitgesloten dat
de conjunctuurcyclus reeds vóór de beroering van deze zomer zijn
hoogtepunt had bereikt.
In haar basisscenario gaat de Commissie ervan uit dat de financiële
onrust geleidelijk zal wegebben. Inmiddels heeft deze er echter voor
gezorgd dat beleggers duidelijk minder bereid zijn om risico's te
nemen en dat de financieringsvoorwaarden strenger zijn geworden. Tot
dusver hebben de investeringen blijk gegeven van dynamisme, maar in
dit stadium van de conjunctuurcyclus zullen zij vermoedelijk
afzwakken, vooral omdat er in sommige lidstaten sprake is van een
aanzienlijke vertraging van de investeringen in de bouwsector. De
particuliere consumptie trekt aan en zal dankzij de gunstige
werkgelegenheidsvooruitzichten de voornaamste motor van de economische
groei worden, op voorwaarde evenwel dat het consumentenvertrouwen zich
goed houdt.
Wat de externe invloeden betreft, wordt de economische expansie in de
EU nog steeds geschraagd door de rooskleurige vooruitzichten voor de
wereldeconomie (en dan vooral de opkomende economieën), die het effect
van de groeivertraging in de VS ruimschoots compenseren. Om die reden
gaat de Commissie ervan uit dat de economische expansie in de EU
tijdens de prognoseperiode dicht bij het groeipotentieel zal liggen.
Verwacht wordt evenwel dat de inflatie in het eurogebied de komende
kwartalen zal aantrekken tot 2,4% als gevolg van de hogere
grondstoffenprijzen, maar volgende zomer wederom zal afnemen tot circa
2%.
Werkloosheid loopt nog steeds terug; begrotingsconsolidatie valt stil
Aangenomen wordt dat de dynamische werkgelegenheidsgroei van 1,5% in
zowel de EU als het eurogebied ertoe heeft geleid dat er dit jaar in
de EU 3,6 miljoen nieuwe banen zijn bijgekomen (2,3 miljoen in het
eurogebied). Deze verbetering is vrijwel in alle sectoren, bij alle
soorten arbeidsregelingen en in alle lidstaten merkbaar. Later zou de
werkgelegenheidsgroei in zowel de EU als het eurogebied vertragen tot
gemiddeld ongeveer 1% in 2008-2009, wanneer de conjunctuur een rijpere
fase ingaat. Dit neemt evenwel niet weg dat in de EU in 2008-2009 nog
steeds 4,5 miljoen arbeidsplaatsen zullen worden geschapen (3,2
miljoen in het eurogebied), waardoor de totale werkgelegenheidsgraad
in 2009 tot ruim 66% zou oplopen. Voorspeld wordt dat de
werkloosheidsgraad in 2009 in de EU op 6,6% en in het eurogebied op
7,1% zal uitkomen, niveaus die de afgelopen vijftien jaar niet meer
zijn waargenomen.
Er doen zich steeds meer tekorten aan arbeidskrachten voor, waardoor
wordt verwacht dat de lonen tijdens de prognoseperiode ietwat sneller
zullen stijgen. Dit zal met name het geval zijn in 2008, wanneer de
ontwikkelingen ten dele eenmalige maatregelen en inhaalbewegingen ter
compensatie van eerdere jaren van loonmatiging zullen weerspiegelen.
Er wordt evenwel van uitgegaan dat de aanhoudende groei van de
arbeidsproductiviteit de stijging van de loonkosten per eenheid
product zal afremmen en de inflatiedruk onder controle zal helpen
houden.
Als gevolg van meevallende ontvangsten en consolidatie-inspanningen
zal het overheidstekort in de EU teruglopen van 1,6% van het BBP in
2006 tot 1,1% in 2007 (van 1,5% tot 0,8% in het eurogebied). Verwacht
wordt evenwel dat de begrotingssituatie in 2008 in sommige lidstaten
zal verslechteren omdat de economische activiteit zal vertragen en de
meevallers in een aantal landen voor het doen van extra uitgaven
zullen worden aangewend. In 2008 zou het totale tekort in de EU en in
het eurogebied toenemen tot respectievelijk 1,2% en 0,9% van het BBP.
Bij ongewijzigd beleid zou het tekort zich in 2009 stabiliseren. Ook
in structurele termen zou de begrotingsconsolidatie in 2008 en 2009
tot stilstand komen.
De overheidsschuld vertoont een neerwaartse tendens en zou in 2009 in
het eurogebied op 63,4% van het BBP uitkomen. In de EU zou zij al in
2007 teruglopen tot minder dan 60%.
Duidelijke neerwaartse risico's
De voornaamste neerwaartse risico's voor de groeivooruitzichten hangen
samen met de gebeurtenissen op de financiële markten en met een
mogelijk forsere of langdurigere groeivertraging in de VS. Sommige
segmenten van de financiële markten functioneren nog steeds niet naar
behoren. Het is dan ook niet uitgesloten dat de periode van
onzekerheid langer aanhoudt, waardoor de negatieve gevolgen voor de
kredietvoorwaarden en dus voor de woningmarkten acuter kunnen blijken
dan verwacht. Daar staat tegenover dat de arbeidsmarkt opnieuw voor
een aangename verrassing zou kunnen zorgen, hetgeen een krachtige
opwaartse impuls aan het arbeidsinkomen en het consumentenvertrouwen
kan geven. Wat de inflatie betreft, kunnen verdere olieprijsstijgingen
en toenames van de voedings- en grondstoffenprijzen opwaartse risico's
voor het basisscenario met zich meebrengen.
De volledige economische najaarsprognoses van de Commissie zijn
beschikbaar op internet op het volgende adres:
http://ec.europa.eu/economy_finance/index_en.htm
European Union