10 jan 2
008
De privatisering van landbouwkundig onderzoek en landbouwvoorlichting
is maar ten dele een succes. De vragers van kennis betalen het
onderzoek en de voorlichting wel, maar dat wil niet altijd zeggen dat
ze ook krijgen wat ze nodig hebben. Innovatiemakelaars kunnen uitkomst
bieden, meent promovendus ir. Laurens Klerkx van Wagenigen
Universiteit.
De gedachte achter de privatisering van landbouwkundig onderzoek,
voorlichting en onderwijs was dat het daardoor beter zou aansluiten
bij de vragen van boeren. Als er meer marktwerking zou zijn en de
vragers van kennis zouden betalen voor de diensten van onderzoekers en
voorlichters, dan zou het systeem van innovatie in de agrarische
sector vanzelf vraaggestuurder worden, was het idee.
Dat is echter maar gedeeltelijk uitgekomen, concludeert Klerkx uit
zijn promotieonderzoek. In economische zin is de privatisering een
succes. Want de vragers van kennis â boeren of anderen in de sector â
betalen inderdaad steeds directer voor onderzoek of voorlichting en
kunnen daardoor ook de vragen bepalen. Maar dat wil niet automatisch
zeggen dat ze ook bruikbare antwoorden krijgen. Om de juiste vraag te
stellen aan de juiste persoon moeten kennisvragers de weg weten in de
markt van de landbouwkennis. En ook de âverkoperâ van kennis â de
onderzoeker of voorlichter â moet leren hoe hij kan aansluiten bij
vragen.
Omdat dit niet vanzelf gaat zijn de laatste jaren veel bedrijven en
stichtingen ontstaan die vragers en aanbieders van kennis bij elkaar
proberen te brengen. Klerkx noemt ze âinnovatiemakelaarsâ. Voorbeelden
zijn het Innovatie Netwerk, de Melkvee Academie of Syntens. Die treden
op als intermediair tussen verschillende partijen en zijn de smeerolie
van het nieuwe systeem. Ze doen vaak nuttig werk, denkt Klerkx, en
dragen bij aan innovatie. Een voorbeeld dat de promovendus noemt is
Bioconnect, een platform van onder meer onderzoekers en boeren in de
biologische landbouw. Via Bioconnect is er meer interactie tussen
vragers en aanbieders van kennis, en dat leidt tot betere resultaten.
Maar probleem is dat het succes van de innovatiemakelaars lastig te
meten is, of lastig specifiek aan hen toe te schrijven is. Daarom zijn
bedrijven niet altijd bereid om te betalen voor hun diensten. Ook de
overheid kan financiering van hun werk niet altijd verantwoorden. Toch
denkt Klerkx dat een zekere mate van overheidssteun voor de makelaars
nodig is om te zorgen dat ze kunnen blijven bijdragen aan innovatie.
Laurens Klerkx promoveert op vrijdag 11 januari bij prof. Cees
Leeuwis, hoogleraar Communicatie- en innovatiestudies. / Joris Tielens
Bovenstaand bericht is geproduceerd door de redactie van Resource, het
weekblad voor Wageningen Universiteit en Researchcentrum. Het wordt u
aangeboden door de afdeling Corporate Communicatie. Meer informatie
bij Pers- en wetenschapsvoorlichting van Wageningen UR, e-mail:
pers.communicatie@wur of bij de redactie van Resource, e-mail:
resource@cereales.nl. Zie archief (inclusief Wb-artikelen) op
http://www.resource-online.nl.