European Parliament
Demografisch tekort: een remedie vanuit het buitenland?
Sociaal beleid - 10-01-2008 - 14:29
Immigranten wachten in een rij voor het immigratiebureau in Brussel
Demografisch tekort: een remedie vanuit het buitenland?
Terwijl gedurende ruim twee eeuwen de meeste Europese landen
migratielanden waren, hebben de laatste zestig jaar alle lidstaten
zichzelf geleidelijk aan zien veranderen in een bestemming voor
internationale migranten en asielzoekers. Europa zal een
aantrekkelijke bestemming voor migranten blijven door haar welvaart en
goed functionerende maatschappijen. Steeds meer politici en academici
zijn het ermee eens dat goed geleide immigratie een remedie tegen het
krimpende Europa is.
In de jaren 2004-2005 bereikte de migratie naar de EU een piek van
twee miljoen mensen. De meeste immigranten, namelijk tweederde deel,
gingen naar Italië en Spanje. In de Unie als geheel is rond de 3,7%
van de bevolking afkomstig uit een derde land, dus van buiten de
Europese Unie.
Eurostat voorspelt dat als de immigratie op het huidige hoge niveau
van 2004-2005 blijft (dus twee miljoen immigranten per jaar), de
beroepsbevolking van de EU tot rond 2030 zal blijven groeien. Als de
immigratie afneemt, dan zal de daling van de beroepsbevolking tegen
het eind van het huidige decennium beginnen.
De Franse sociaaldemocrate Françoise Castex stelt dan ook in haar
Ontwerpverslag over de demografische toekomst van Europa "dat
immigratie een positieve rol vervult voor de samenstelling van de
Europese bevolking". De eerste lezing van dit verslag is gepland voor
de plenaire vergadering van februari.
Om de krimpende beroepsbevolking in de EU te compenseren, zijn rond de
56 miljoen immigrantenarbeiders nodig tegen 2050. Vooral landen met
lage geboortecijfers, zoals Duitsland, Spanje, Italië en Polen, zouden
een aanzienlijk aantal immigranten nodig hebben, zo stelde onlangs een
studie van de Europese Commissie (Europe's Demographic Future, October
2007).
Integratie van migranten
Het immigratiebeleid van de EU zal slagen als de immigranten en hun
nakomelingen binnen de economie en de maatschappij van hun gastland
integreren. Dat leidt tot zorg in veel lidstaten. Volgens de
Eurobarometer (een onderzoek van de Europese Commissie om de publieke
opinie wat betreft zaken die betrekking hebben op de Europese Unie te
meten) veroorzaakt de nog steeds ontoereikende integratie van
migranten in hun gastlanden eerder een negatieve opvatting over
immigranten. Volgens opiniepeilingen denken slechts vier van de tien
burgers in de EU dat de immigranten iets tot hun land bijdragen.
Het verslag van Castex roept de EU op "om te komen tot een beheerste
en weloverwogen benadering van immigratie, die vreemdelingenhaat en
uitingen daarvan tegengaat". Het verslag benadrukt het belang om
rechtszekerheid en sociale zekerheid van allochtonen te waarborgen
"met name door een harde aanpak van illegale arbeid en strenge
straffen voor bedrijven die illegalen in dienst hebben".
'Blue card' voor hooggekwalificeerde immigranten
Het Parlement heeft zijn steun verleend aan de invoering van een
EU-werkvergunning, de zogenaamde 'blue card' door de adoptie in
september 2007 van het Verslag over het beleidsplan legale immigratie
van de Italiaanse sociaaldemocrate Lilli Gruber. Deze 'blue card' zou
het vrije verkeer van hooggeschoolde werknemers moeten bevorderen en
de transfer van personeel van multinationals makkelijker moeten maken.
Dit zou de eerste stap zijn naar een correct beleid wat betreft
hoogopgeleide migranten.
Dat er in het Parlement brede steun was voor deze 'blue card' is niet
zo verwonderlijk. De arbeidsmarkt van de EU zou beschreven kunnen
worden als een vragende partij naar goed geleide legale immigratie.
Het immigratiebeleid van de EU
Het voortdurende probleem van illegale immigratie naar de EU werpt een
schaduw op de duidelijke voordelen van een goed geleide legale
migratiestroom. Volgens schattingen, die overigens weinig
overeenstemming vertonen, schommelt het aantal onderdanen van derde
landen met illegaal verblijf in de Europese Unie tussen 4,5 en 8
miljoen personen. Momenteel streeft de EU naar een coherent
immigratiebeleid. Het Europees Parlement is bij elk stadium van dit
proces betrokken.
De Spaanse sociaaldemocraat Javier Moreno Sánchez benadrukt in zijn in
september aangenomen Verslag over de beleidsprioriteiten in het kader
van de strijd tegen de illegale immigratie van onderdanen van derde
landen dat niet-reguliere immigranten niet mogen worden gelijkgesteld
met misdadigers: "velen onder hen riskeren wel degelijk hun leven om
in Europa de vrijheid of middelen van bestaan te komen zoeken".
REF.: 20080107STO17493