Haalbaarheidsstudie naar terugbrengen van Jansbeek in
binnenstad Arnhem (15-01-08)
Het college van burgemeester en wethouders start deze maand een
haalbaarheidsstudie naar het zichtbaar terugbrengen van de Sint
Jansbeek in het centrum. De studie gaat over de technische en
financiele aspecten, maar ook naar inpassing in de openbare ruimte. Op
plaatsen waar terugbrengen van de echte beek niet kan, wordt bekeken
of de beek eventueel virtueel kan terugkomen, bijvoorbeeld als een
kunstwerk of een gekleurde lijn. Als het goed is leidt de
haalbaarheidstudie tot drie mogelijke trajecten voor de Sint Jansbeek.
Deze zijn naar verwachting in mei 2008 bekend.
Bij de haalbaarheidsstudie worden nadrukkelijk alle partijen betrokken
die het terugbrengen van de beek een warm hart toedragen. Waterschap
Rijn en IJssel, de waterbeheerder in Arnhem-Noord, participeert ook in
de studie.
Inspiratie
Op woensdag 30 januari is er een eerste bijeenkomst over de Sint
Jansbeek. Door het delen van ideeën en wensen, probeert de gemeente
dan te komen tot een eerste selectie van haalbare opties. De gemeente
is op zoek naar oude kaarten of tekeningen, of naar fotos of schetsen
van (voorbeeld) situaties uit binnen- of buitenland als
inspiratiebron.
Voor de bijeenkomst zijn diverse partijen uitgenodigd die in het
verleden blijk gaven van betrokkenheid bij dit onderwerp. Ook andere
Arnhemmers die een bijdragen denken te kunnen leveren zijn echter
welkom. Zij kunnen zich aanmelden via Hans.van.Ammers@Arnhem.nl of via
Dienst Stadsbeheer, postbus 9200, 6800 HA Arnhem.
Geschiedenis
De Sint Jansbeek, de beek waaraan Arnhem is ontstaan, is vanaf de 18e
eeuw geleidelijk aan uit het centrum verdwenen. Vanuit Park Sonsbeek
kruiste de beek de stadsgracht en stroomde over het Gele Rijdersplein
tot voorbij de Walburgiskerk. De beek maakte ter hoogte van de huidige
Prinsenhof een bocht naar rechts (westen) en bereikte de Markt.
Vandaar stroomde de beek in een vrijwel rechte lijn door het gebied
dat nu Paradijs, Trans en Langstraat heet en kwam uit in de
buitengracht, Roermondsgracht genaamd. Deze gracht lag waar nu het
Roermondsplein ligt. De beek is om hygiënische redenen gedempt en om
het centrum heen geleidt. De beek werd namelijk meer en meer een open
riool. In het eerste rioleringsplan van Arnhem staat hierover
treffend: Het behoeft niet gezegd te worden dat de Beek (lees: Sint
Jansbeek), nu meer dan minder, al spoedig bij het verlaten der
Beekstraat, stank verspreidt, die erg begint te worden bij het
verlaten van de Groote Markt en van lieverlede sterker wordt, zoodat
hij meermalen van zeer ergen aard is vooral in het deel gelegen
beneden de Trompetsteeg.
Anno 2007 herinneren alleen de straatnamen in het centrum,
Bovenbeekstraat en Beekstraat, nog aan de oude loop van de beek. Op
dit moment stroomt de Sint Jansbeek vanaf de De la Reystraat
ondergronds. De beek stroomt in een buis onzichtbaar onder de
spoordijk door, langs de Jansbinnensingel naar de Lauwersgracht. Van
daaruit wordt het water verpompt naar de Rijn.
Gemeente Arnhem