NIBUD Persbericht

Nibud: 2008 weer broekriem aanhalen

Gemiddeld 13 euro per maand minder te besteden

Het zal voor velen weer wennen zijn. Na een jaar waarin we iets meer te besteden hadden, zullen velen merken dat er dit jaar minder geld in de portemonnee zit. Behalve 65-plussers met een laag inkomen, en werkende alleenstaande ouders, gaat iedereen er dit jaar op achteruit. Gemiddeld zo'n 13 euro per maand. Dit komt met name door de inflatie. Hierdoor daalt de koopkracht dit jaar met een kwart tot één procent. Omdat vooral veel dagelijkse uitgaven zoals voeding en benzine dit jaar duurder zijn dan vorig jaar, zullen velen deze koopkrachtdaling in de portemonnee voelen. Dit concludeert het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting, Nibud, naar aanleiding van de maatregelen die dit jaar in gaan.

Wel of geen Cao-loonstijging
Ondanks het feit dat de meeste bruto lonen komend jaar stijgen met gemiddeld 3,25%, zal dat niet genoeg zijn om alle prijsstijgingen op te vangen. Hier komt nog bij dat niet iedereen direct al in januari een hoger salaris krijgt. Consumenten die voorlopig nog hetzelfde bruto salaris krijgen als in 2007, moeten er rekening mee houden dat ze er meer op achteruitgaan. Als zij deze maand hun loonstrookje krijgen, zullen zij zien dat zij hetzelfde netto salaris hebben als vorig jaar. Maar omdat veel prijzen wel hoger zijn dan in 2007, kunnen ze aan het eind van de maand geld tekort komen.

Tegenvallers
Met name de prijzen voor voeding en olie zijn fors gestegen, en zullen vermoedelijk later dit jaar nog meer omhoog gaan. Autorijders hebben daarnaast ook last van de hogere benzineprijs. En leaserijders hebben te maken met de verhoging van de fiscale bijtelling. Ook valt de hoogte van de zorgtoeslag lager uit dan verwacht, dit komt omdat de premie voor de zorgverzekering meer is gedaald dan in september verwacht. Wel zijn de kosten voor de aanvullende verzekering gestegen. Dit zijn allemaal uitgaven die maandelijks, zoniet dagelijks gemaakt moeten worden. Velen zullen dan ook direct in januari al merken dat ze minder geld overhouden aan het eind van de maand. Het Nibud raadt aan opnieuw alle geldzaken op een rij te zetten en een begroting te maken. Voor veel huishoudens kan het nuttig zijn maximale week of maandbedragen te bepalen voor veel voorkomende uitgavenposten als boodschappen en kleding. Hiermee kan worden voorkomen dat men aan het eind van de maand geld te kort komt.

Meevallers voor 65-plussers
De 65-plussers met een laag inkomen ( tot een aanvullend pensioen van 10.000 euro per jaar) profiteren van de gestegen ouderenkorting. En de alleenstaande werkende ouders profiteren van de nieuw ingevoerde kindertoeslag. Voor deze groepen stijgt daarom de koopkracht.

Reserveer vast 150 euro
Iedereen die zorgkosten heeft, krijgt te maken met het verplicht eigen risico. De kosten voor medicijnen bijvoorbeeld moeten nu zelf worden betaald. Pas als er meer dan 150 euro aan zorg is besteed, gaat de zorgverzekeraar de overige zorgkosten vergoeden. Het Nibud raadt consumenten die veel zorgkosten hebben aan alvast 150 euro apart te zetten om het eigen risico van te betalen. Consumenten die structureel veel medicijnen nodig hebben, krijgen extra geld om het verplicht eigen risico van te betalen. Zij zullen in de loop van het jaar een compensatie van 48 euro krijgen.

De belangrijkste veranderingen op een rij
De lonen stijgen met gemiddeld 3,25% en de uitkeringen zijn hieraan gekoppeld en stijgen mee. De prijzen stijgen gemiddeld met 2,26%. Dit komt mede door een stijging van de accijnzen. De WW-premie wordt verlaagd van 3,85% tot 3,5%. De ouderenkorting wordt verhoogd. De algemene combinatiekorting daalt en de aanvullende combinatiekorting stijgt. De heffingskorting voor kinderen wordt omgezet in kindertoeslag. De procentuele premie voor de ziektekostenverzekering wordt verhoogd. Er komt een verplicht eigen risico in de plaats van de no-claim in de ziektekosten. De zorg- en huurtoeslag worden verhoogd. De belastingaftrek voor ziektekosten wordt verminderd.

Voorbeeldsituaties:
2008 koopkrachtontwikkeling (bedragen netto per maand)

1. Alleenstaande in bijstand (gemiddelde zorgkosten)
- ¤ 8,- ( -0,7 %)
2. Echtpaar met 2 kinderen (alleenverdiener, bruto jaarinkomen ¤ 31.000,- , gemiddelde ziektekosten)
- ¤ 25,- (-1,1 %)
3A. Tweeverdiener zonder kinderen
(bruto jaarinkomen ¤ 30.000,- + ¤ 20.000,-, gemiddelde zorgkosten)
- ¤ 16,- (- 0,5 %)
3B. Tweeverdiener zonder kinderen (bruto jaarinkomen ¤ 30.000,- + ¤ 20.000,- geen zorgkosten) - ¤ 27,- (-0,9 %) 3C. Tweeverdiener zonder kinderen (bruto jaarinkomen ¤ 30.000,- + ¤ 20.000,- veel zorgkosten
- ¤ 9,- (-0,3 %)
4A. Tweeverdiener met 2 kinderen (bruto jaarinkomen ¤ 45.000,- + ¤ 20.000,- gemiddelde zorgkosten, eigen auto)
- ¤ 11,- (-0,3%)
4B. Tweeverdiener met 2 kinderen (bruto jaarinkomen ¤ 45.000,- + ¤ 20.000,- gemiddelde zorgkosten + leaseauto van ¤ 30.000)
- ¤ 39,- (-1,1%)
5A. Echtpaar 65+ (bruto jaarinkomen AOW + ¤ 5000 pensioen en alleen AOW, veel zorgkosten, geen compensatie) + ¤ 5,- (+ 0,3%)
5B. Echtpaar 65+ (bruto jaarinkomen AOW + ¤ 5000 pensioen en alleen AOW, veel zorgkosten, wel extra compensatie) + ¤ 13,- (+0,7%)
(Hier vindt u de uitgewerkte berekeningen)

Deze voorbeelden laten duidelijk zien dat mensen die veel zorgkosten hebben er minder op achteruit gaan dan mensen die weinig zorgkosten hebben. Ook valt op dat leaserijders er volgend jaar meer in koopkracht op achteruit gaan dan mensen die in hun eigen auto rijden. De term koopkrachtontwikkeling staat voor de hoeveelheid goederen en diensten die voor het netto inkomen kunnen worden gekocht in vergelijking met vorig jaar. Naast deze negen voorbeeldhuishoudens heeft het Nibud voor honderd andere inkomensgroepen koopkrachtberekeningen gemaakt. Deze zijn hier te bekijken.

Achtergronden bij de berekeningen
De bedragen in de voorbeeldberekeningen zijn omgerekend naar gemiddelde maandbedragen. Fiscale voordelen, vakantiegeld, kinderbijslag en dergelijke zijn al bij het netto maandbedrag geteld. Bij de bedragen is het Nibud uitgegaan van een inflatie van 2,26% en bruto loonontwikkeling van 3,25 %. Alle fiscale regelingen van 2007 en 2008 zijn gebruikt. Er is vanuit gegaan dat alle toeslagen en inkomensondersteuning worden aangevraagd. Er is geen rekening gehouden met wijzigingen in de bijzondere bijstand of gezondheidssituatie. De hier genoemde huishoudens zijn slechts voorbeelden, waarbij de situatie simpel is gehouden. Er is geen rekening gehouden met specifieke aftrekposten of bijtellingen. In werkelijkheid gebeurt er natuurlijk veel meer in een huishouden. Promotie, veranderen van baan, (gedeeltelijk) stoppen met werken, gezinsuitbreiding, verhuizing, kinderen naar de middelbare school e.d. zijn gebeurtenissen die veel meer van invloed zijn op het besteedbare inkomen van huishoudens. Als gevolg van het bovenstaande zullen huishoudens zich nooit helemaal herkennen in de hier gegeven voorbeelden. Het Nibud heeft geen vergelijking gemaakt met kabinetsvoorspellingen.

Datum:: 15-01-2008