Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen

22-01-2008

KNAW: ruimtelijke ordening kan niet zonder aardwetenschappen

Een duurzame ruimtelijke ordening kan niet zonder de inbreng van de aardwetenschappen. Bestemmingsplannen houden nagenoeg geen rekening met de aardwetenschappelijke kennis over de ontwikkeling van de Nederlandse ondergrond. Dat kan desastreuze gevolgen hebben. Dat ligt overigens niet alleen aan beleidsmakers: ook aardwetenschappers zelf moeten meer samenwerken, hun onderzoek ordenen en het goed presenteren zodat het beter gebruikt kan worden. In een rapport dat afgelopen week is aangeboden aan minister Cramer van VROM, zet de Akademie uiteen wat de uitgangspunten moeten zijn voor onderzoekprogramma's die waardevolle bijdragen kunnen leveren aan beleid voor ruimtelijke ordening.

Nederland is zoals bekend zeer kwetsbaar voor de gevolgen van klimaatverandering, en die kwetsbaarheid is bepalend voor de inrichting van ons land. De problemen waarmee we langs de kust te maken zullen krijgen (afkalving, verdroging, erosie door recreatie), vragen om creatieve oplossingen, maar dan wel door vakmensen aangedragen. Er worden al te gemakkelijk grootse plannen ontvouwd die vrijwel zeker onvermoede neveneffecten zullen hebben. Aan kust en duinen mag niet gesleuteld worden door mensen zonder grondige kennis van de processen die daar in het verleden hebben gespeeld. Een verkeerde ingreep kan desastreuze gevolgen hebben waarvan we eeuwenlang spijt zullen hebben.

Nooit waren er zoveel beleidsvoornemens op het gebied van de ruimtelijke ordening als op dit moment. Er is een nieuwe Wet Ruimtelijke Ordening, en er zijn sinds kort richtlijnen van de Europese Unie op het gebeid van habitat, water en binnenkort bodem. Die nieuwe wetgeving was voor de KNAW aanleiding om in kaart te brengen hoe een coherent onderzoeksprogramma in de aardwetenschappen er uit kan zien.

Het rapport Geïntegreerd wetenschappelijk onderzoek ten behoeve van de ruimtelijke ordening. Een voorstel voor een raamprogramma geeft voorstellen voor onderzoek vanuit het oogpunt van het beleid en vanuit dat van de onderzoekers. Daarnaast behandelt het aan de hand van een voorbeeld (het kust- en duinlandschap) op welke manier de aardwetenschappen kunnen worden ingeschakeld bij de ruimtelijke ordening.

Het rapport is gratis te bestellen via communicatie@bureau.knaw.nl, of te downloaden op als pdf op de KNAW-website (onder publicaties).

KNAW, Het Trippenhuis, Kloveniersburgwal 29, Amsterdam. Postbus 19121, 1000 GC Amsterdam.
Afdeling Voorlichting tel. 020-5510733, fax 020-6204941. voorlichting@bureau.knaw.nl