European Union



Brussel, 23 januari 2008

Commissie evalueert stabiliteitsprogramma´s van Duitsland, Luxemburg, Nederland en Finland

Vandaag heeft de Europese Commissie zich gebogen over de geactualiseerde stabiliteitsprogramma´s van Finland, Duitsland, Luxemburg en Nederland. De vier landen hebben ieder een eigen doel gesteld om de overheidsfinanciën op orde te houden. Ze blijken hun doelstelling te hebben gehaald, vastgehouden of zelfs te hebben overtroffen. De begrotingsstrategie van Luxemburg en Nederland sluit aan bij de solide beginselen van het stabiliteits- en groeipact. Beide landen lijken met het uitgestippelde traject hun middellangetermijndoelstelling (MTD, zie hieronder) ruimschoots vast te houden. Duitsland heeft een opmerkelijke prestatie geleverd door zijn begroting op orde te krijgen, en heeft zijn MTD - een sluitende begroting - al in 2007 bereikt. Wel zal er in 2008 weer sprake zijn van een gering structureel tekort, tenzij de uitgaven opnieuw strak in de hand worden gehouden. Voor Finland is geen aanbeveling nodig geacht omdat ervan uit wordt gegaan dat het land zijn MTD, een overschot van 2%, in de gehele programmaperiode gemakkelijk zal halen en zelfs zal overtreffen. Finland loopt ook weinig risico wat de houdbaarheid van zijn overheidsfinanciën op lange termijn betreft. Duitsland, Luxemburg en Nederland lopen op dit punt een middelgroot risico .

Commissaris Joaquín Almunia van economische en monetaire zaken zei hierover: Het vandaag besproken begrotingstraject van de vier eurolanden is in veel opzichten opmerkelijk. Duitsland heeft inmiddels een sluitende begroting door de onverwacht hoge belastingontvangsten over 2007 niet meteen uit te geven. Om de begroting sluitend te houden en de overheidsschuld terug te dringen, krijgt het land het advies om de uitgaven ook in 2008 strak in de hand te houden. Finland krijgt een compliment voor de beoogde begrotingsoverschotten in de programmaperiode. Luxemburg en Nederland houden zich ook aan hun middellangetermijndoelstelling over deze periode. Om de risico´s voor de houdbaarheid van de overheidsfinanciën op lange termijn nog verder te beperken, is het van essentieel belang dat Duitsland doorgaat met de economische hervormingen en dat de begrotingsinstanties van het land meer bevoegdheden krijgen. In Luxemburg zijn hervormingen nodig om de verwachte stijging van de vergrijzingskosten in de hand te houden.

Vandaag heeft de Commissie de geactualiseerde stabiliteitsprogramma´s van Finland, Duitsland, Luxemburg en Nederland geëvalueerd. Ook zijn de convergentieprogramma´s van Hongarije, Zweden en het Verenigd Koninkrijk besproken (zie IP/08/76). Op 30 januari volgt een tweede reeks programma´s. Daarna worden ze waarschijnlijk nog op 12 februari besproken tijdens de Raad van ministers van Financiën van de EU. In februari evalueert de Commissie de resterende programma´s.

DUITSLAND

Op 5 december 2007 is Duitsland gekomen met een nieuwe actualisering van zijn stabiliteitsprogramma. Deze heeft betrekking op de periode
2007-2011.

In 2007 heeft het land zijn MTD, namelijk een sluitende begroting, al bereikt (zie de bijgevoegde tabellen voor de budgettaire en groeiprognoses van de betrokken landen), veel eerder dan nog werd verwacht in de actualisering van 2006. Dit was mede te danken aan de economische groei in 2006 en 2007, die duidelijk krachtiger is geweest dan in de vijf jaar daarvoor. De gunstige resultaten zijn echter ook te danken aan het feit dat de overheidsuitgaven in de hand zijn gehouden en Duitsland de belastingmeevallers heeft gebruikt om het tekort te verlagen en niet om de uitgaven op te voeren. Wel wordt voor
2008 weer gerekend op een gering structureel tekort van 0,4% van het bbp (structureel wil zeggen dat het tekort gecorrigeerd is voor conjunctuurinvloeden en dat eenmalige en tijdelijke maatregelen niet zijn meegerekend). Daarna wordt de MTD door een verdere beheersing van de uitgaven stap voor stap weer bereikt. De aan de begrotingsprognoses verbonden risico´s houden elkaar in evenwicht. In 2010 daalt de schuld tot onder de referentiewaarde van 60% van het bbp, tegen 65% afgelopen jaar. Daarmee zet de daling van de schuld door. Duitsland loopt een middelgroot risico wat betreft de houdbaarheid van de overheidsfinanciën op lange termijn.

Daarom heeft de Commissie de Raad voorgesteld om Duitsland te verzoeken: i) de gunstige resultaten van 2007 vast te houden door de uitgaven, zoals beoogd in het programma, strak in de hand te blijven houden en door meevallers bij de ontvangsten te gebruiken om de schuld te verminderen; ii) ervoor te zorgen dat de overheidsfinanciën op lange termijn beter houdbaar blijven door door te gaan met de economische hervormingen en door de al bereikte consolidatie van de begroting vast te houden. In dit verband zouden de begrotingsinstanties meer bevoegdheden moeten krijgen en zouden met name de budgettaire relaties binnen de centrale overheid moeten worden herzien.

LUXEMBURG

Op 27 oktober 2007 is Luxemburg gekomen met een nieuwe actualisering van zijn stabiliteitsprogramma. Deze heeft betrekking op de periode
2007-2010.

De overheidsfinanciën vertonen sinds 2006 weer een overschot. Daarbij is sprake van een krachtige groei van het bbp en de werkgelegenheid. De herziene gegevens die onlangs zijn vrijgegeven , wijzen er zelfs op dat de overheidsfinanciën een duidelijk minder sterke verslechtering te zien zullen geven dan eerder werd aangenomen. Daarmee heeft Luxemburg zich steeds gehouden aan zijn MTD - een gering tekort van 0,8% - en deze doelstelling zelfs overtroffen. In het programma wordt erop gerekend dat het overheidssaldo jaarlijks minstens 1% van het bbp beter uitvalt dan in de vorige actualisering. Hoewel belastingverlagingen zullen leiden tot een geringe daling van het overschot in 2008, wordt toch gemikt op een overschot van gemiddeld 1% van het bbp in de gehele programmaperiode. Het macro-economische scenario en de begrotingsdoelstellingen van het programma lijken plausibel en de uiteindelijke budgettaire resultaten zouden zelfs iets beter kunnen uitvallen dan beoogd. Wel krijgt Luxemburg in de decennia te maken met hoge vergrijzingskosten. Tot op heden zijn daar nog geen maatregelen tegen getroffen. Daarom luidt het oordeel dat Luxemburg ondanks de momenteel solide begrotingssituatie toch een middelgroot risico loopt wat betreft de houdbaarheid van zijn overheidsfinanciën op lange termijn.

Daarom zou de Raad Luxemburg moeten verzoeken ervoor te zorgen dat zijn overheidsfinanciën op lange termijn beter houdbaar blijven en dat het land met het oog daarop structurele hervormingen doorvoert, met name op pensioengebied.

NEDERLAND

Op 29 november 2007 is Nederland gekomen met een nieuwe actualisering van zijn stabiliteitsprogramma. Deze heeft betrekking op de periode
2007-2010.

Het programma is erop gericht een min of meer stabiel overschot te realiseren en vast te houden, zodat de gehele periode sprake blijft van een solide begrotingssituatie. In 2007 is een procyclisch beleid gevoerd. Nederland kende toen een gezonde economische groei van bijna
3%. Vanaf 2008 sluit de begrotingskoers wél aan bij het pact. De aan de begrotingsdoelstellingen verbonden risico's lijken elkaar voor 2008 min of meer in evenwicht te houden. Als de economische groei vanaf
2009 hoger uitvalt dan waarop in het programma wordt gerekend - en dit lijkt waarschijnlijk gezien het behoedzame economische scenario - dan zou dit tot uiting moeten komen in betere begrotingsresultaten dan beoogd. Daarmee wordt een procyclische koers voorkomen. Nederland loopt een middelgroot risico wat betreft de houdbaarheid van de overheidsfinanciën op lange termijn.

Daarom en omdat de uitgaven in verband met de vergrijzing naar verwachting een stijging te zien zullen geven en het structurele saldo onlangs is verslechterd, zou de Raad Nederland moeten verzoeken ervoor te zorgen dat de overheidsfinanciën op lange termijn beter houdbaar blijven. In dit verband is het wenselijk dat de budgettaire consolidatie wordt gerealiseerd zoals die is uitgestippeld in het programma.

FINLAND

Op 29 november 2007 is Finland gekomen met een nieuwe actualisering van zijn stabiliteitsprogramma. Deze heeft betrekking op de periode
2007-2011.

Voor Finland wordt gerekend op een begrotingsoverschot van 4,5% over
2007. De gehele periode blijft er een overschot bestaan. Wel loopt het naar het eind van het programma toe terug door de tragere economische groei. De aan de begrotingsdoelstellingen verbonden risico's houden elkaar over het geheel genomen in evenwicht. Wel zijn de prognoses voor 2008 aan de voorzichtige kant. Op middellange termijn is er sprake van een solide begrotingssituatie. Daardoor blijft het risico dat deze op lange termijn niet houdbaar blijft, binnen de perken. Om een procyclische begrotingskoers in 2008 te voorkomen en om de gevolgen van een lagere groei en een daaruit voortvloeiende minder sterke toename van de belastingontvangsten in de programmaperiode op te vangen, blijft het van essentieel belang dat de uitgaven in de hand worden gehouden.

Al met al is het niet nodig om Finland te verzoeken bepaalde maatregelen te treffen.

De Commissie doet de Raad aanbevelingen om over het programma van elk land een bepaald advies uit te brengen. Deze aanbevelingen zijn te vinden op:

http://ec.europa.eu/economy_finance/sg_pact_fiscal_policy/sg_programme s9147_en.htm

GERMANY

Comparison of key macroeconomic and budgetary projections


2006


2007


2008


2009


2010


2011

Real GDP
(% change)

SP Dec 2007


2.9


2.4


2.0


1½


1½


1½

COM Nov 2007


2.9


2.5


2.1


2.2

n.a.

n.a.

SP Nov 2006


2.3


1.4


1¾


1¾


1¾

n.a.

HICP inflation
(%)

SP Dec 2007

n.a.

n.a.

n.a.

n.a.

n.a.

n.a.

COM Nov 2007


1.8


2.2


2.0


1.8

n.a.

n.a.

SP Nov 2006

n.a.

n.a.

n.a.

n.a.

n.a.

n.a.

Output gap1
(% of potential GDP)

SP Dec 2007


-0.2

0.7


1.1

0.8

0.5


-0.1

COM Nov 2007^2


-0.5

0.3

0.6

0.9

n.a.

n.a.

SP Nov 2006


-0.3


-0.3


-0.2

0.0

0.0

n.a.

Net lending/borrowing vis-à-vis the rest of the world (% of GDP)

SP Dec 2007


5.2


6.1


6.1


6.3


6.3


6.3

COM Nov 2007


5.2


5.8


5.8


6.1

n.a.

n.a.

SP Nov 2006

n.a.

n.a.

n.a.

n.a.

n.a.

n.a.

General government balance (% of GDP)

SP Dec 2007


-1.6

0


-½

0

½

½

COM Nov 2007


-1.6

0.1


-0.1

0.2

n.a.

n.a.

SP Nov 2006


-2.1


-1½


-1½


-1


-½

n.a.

Primary balance
(% of GDP)

SP Dec 2007


1.2


3


2½


2½


3


3½

COM Nov 2007


1.2


2.8


2.6


2.8

n.a.

n.a.

SP Nov 2006

½


1


1


1½


2

n.a.

Cyclically-adjusted balance^1 (% of GDP)

SP Dec 2007


-1.5


-0.3


-0.8


-0.4

0.0

0.7

COM Nov 2007


-1.3


-0.1


-0.4


-0.2

n.a.

n.a.

SP Nov 2006


-2.0


-1.5


-1.5


-1.0


-0.6

n.a.

Structural balance^3
(% of GDP)

SP Dec 2007


-1.5


-0.3


-0.7


-0.3

0.0

0.7

COM Nov 2007


-1.3

0.0


-0.4


-0.2

n.a.

n.a.

SP Nov 2006


-2


-1.5


-1.5


-1


-0.6

n.a.

Government gross debt
(% of GDP)

SP Dec 2007


67.5


65


63


61½


59½


57½

COM Nov 2007


67.5


64.7


62.6


60.3

n.a.

n.a.

SP Nov 2006


68


67


66½


65½


64½

n.a.

Notes:

1Output gaps and cyclically-adjusted balances from the programmes as recalculated by Commission services on the basis of the information in the programmes.

2Based on estimated potential growth of 1.2%, 1.6%, 1.8% and 1.9% respectively in the period 2006-2009.

3Cyclically-adjusted balance excluding one-off and other temporary measures. One-off and other temporary measures are 0.1% of GDP in 2008 and 2009; all deficit-increasing, according to the most recent programme; and 0.1% of GDP in 2007 and 2009; all deficit-increasing, according to the Commission services' autumn forecast.

Source:
Stability programme (SP); Commission services' autumn 2007 economic forecasts (COM); Commission services' calculations

LUXEMBOURG

Comparison of key macroeconomic and budgetary projections


2006


2007


2008


2009


2010

Real GDP
(% change)

SP Nov 2007


6.1


6.0


4.5


5.0


4.0

COM Nov 2007


6.1


5.2


4.7


4.5

n.a.

SP Nov 2006


5.5


4.0


5.0


4.0

n.a.

HICP inflation
(%)

SP Nov 2007


3.0


2.3


2.0


2.1


2.1

COM Nov 2007


3.0


2.5


2.8


2.3

n.a.

SP Nov 2006


2.9


1.4


2.0


2.0

n.a.

Output gap1
(% of potential GDP)

SP Nov 2007


-0.4

0.5

0.1

0.2


-0.8

COM Nov 2007^2


-0.2

0.0


-0.2


-0.6

n.a.

SP Nov 2006


-0.3


-0.8


-0.5


-1.6

n.a.

Net lending/borrowing vis-à-vis the rest of the world (% of GDP)

SP Nov 2007

n.a.

n.a.

n.a.

n.a.

n.a.

COM Nov 2007

n.a.

n.a.

n.a.

n.a.

n.a.

SP Nov 2006

n.a.

n.a.

n.a.

n.a.

n.a.

General government balance (% of GDP)

SP Nov 2007

0.7


1.0

0.8


1.0


1.2

COM Nov 2007

0.7


1.2


1.0


1.4

n.a.

SP Nov 2006


-1.5


-0.9


-0.4

0.1

n.a.

Primary balance
(% of GDP)

SP Nov 2007

0.9


1.2


1.1


1.2


1.5

COM Nov 2007

0.9


1.3


1.2


1.5

n.a.

SP Nov 2006


-1.3


-0.8


-0.2

0.3

n.a.

Cyclically-adjusted balance^1 (% of GDP)

SP Nov 2007

0.9

0.7

0.8

0.9


1.6

COM Nov 2007

0.8


1.2


1.2


1.7

n.a.

SP Nov 2006


-1.3


-0.5


-0.1

0.9

n.a.

Structural balance^3
(% of GDP)

SP Nov 2007

0.6

0.7

0.8

0.9


1.6

COM Nov 2007

0.8


1.2


1.2


1.7

n.a.

SP Nov 2006


-1.3


-0.5


-0.1

0.9

n.a.

Government gross debt
(% of GDP)

SP Nov 2007


6.6


6.9


7.1


7.2


7.0

COM Nov 2007


6.6


6.6


6.0


5.4

n.a.

SP Nov 2006


7.5


8.2


8.5


8.5

n.a.

Notes:


1Output gaps and cyclically-adjusted balances according to the programmes as recalculated by Commission services on the basis of the information in the programmes.

2Based on estimated potential growth of 4.8%, 5.0%, 5.0% and 4.9% respectively in the period 2006-2009.

3Cyclically-adjusted balance excluding one-off and other temporary measures. There are no one-off or other temporary measures for the period 2007-2010 in the most recent programme and in the Commission services' autumn forecast.
Source:
Stability programme (SP); Commission services' autumn 2007 economic forecasts (COM); Commission services' calculations

THE NETHERLANDS

Comparison of key macroeconomic and budgetary projections


2006


2007


2008


2009


2010

Real GDP
(% change)

SP Nov 2007


3.0


2¾


2½


1¾


1¾

COM Nov 2007


3.0


2.7


2.6


2.5

n.a.

SP Nov 2006


3¼


3


1¾


1¾

n.a.

HICP inflation
(%)

SP Nov 2007


1.7


1½


2¼


2


2

COM Nov 2007


1.7


1.6


2.3


2.7

n.a.

SP Nov 2006


1½


1¾


1¾


1¾

n.a.

Output gap1
(% of potential GDP)

SP Nov 2007


-0.6

0.0

0.4

0.1


-0.4

COM Nov 2007^2


-1.0


-0.4

0.0

0.3

n.a.

SP Nov 2006


-0.5

0.6

0.6

0.3

n.a.

Net lending/borrowing vis-à-vis the rest of the world (% of GDP)

SP Nov 2007


7.7


6.6


6.5


7.2


7.5

COM Nov 2007


7.3


6.6


7.2


7.9

n.a.

SP Nov 2006


6.9


6.7


7.1


7.5

n.a.

General government balance (% of GDP)

SP Nov 2007

0.6


-0.4

0.5

0.6

0.7

COM Nov 2007

0.6


-0.4

0.5


1.3

n.a.

SP Nov 2006

0.1

0.2

0.3

0.9

n.a.

Primary balance
(% of GDP)

SP Nov 2007


2.8


1.8


2.7


2.7


2.7

COM Nov 2007


2.8


1.8


2.7


3.3

n.a.

SP Nov 2006


2.4


2.4


2.4


2.9

n.a.

Cyclically-adjusted balance^1 (% of GDP)

SP Nov 2007


1.0


-0.4

0.3

0.5

0.9

COM Nov 2007


1.1


-0.2

0.5


1.1

n.a.

SP Nov 2006

0.4


-0.1

0.0

0.7

n.a.

Structural balance^3
(% of GDP)

SP Nov 2007


1.0


-0.4

0.3

0.2

0.9

COM Nov 2007


1.1


-0.2

0.5

0.7

n.a.

SP Nov 2006

0.4


-0.1

0.0

0.4

n.a.

Government gross debt
(% of GDP)

SP Nov 2007


47.9


46.8


45


43


41.2

COM Nov 2007


47.9


46.8


44.8


41.7

n.a.

SP Nov 2006


50.2


47.9


46.3


44.2

n.a.

Notes:


1Output gaps and cyclically-adjusted balances according to the programmes as recalculated by Commission services on the basis of the information in the programmes.

2Based on estimated potential growth of 2.1%, 2.2%, 2.2% and 2.2% respectively in the period 2006-2009.

3Cyclically-adjusted balance excluding one-off and other temporary measures. According to the most recent programme and the Commission services' autumn forecast, one-off and other temporary measures are 0.3% of GDP in 2009; deficit-reducing.

Source:

Stability programme (SP); Commission services' autumn 2007 economic forecasts (COM); Commission services' calculations

FINLAND

Comparison of key macroeconomic and budgetary projections


2006


2007


2008


2009


2010


2011

Real GDP
(% change)

SP Nov 2007


5.0


4.4


3.3


3.0


2.5


2.1

COM Nov 2007


5.0


4.3


3.4


2.8

n.a.

n.a.

SP Dec 2006


4.5


3.0


2.9


2.6


2.1

n.a.

HICP inflation4
(%)

SP Nov 2007


1.6


2.4


2.4


2.2


2.0


2.0

COM Nov 2007


1.3


1.5


2.4


2.1

n.a.

n.a.

SP Dec 2006


1.5


1.3


1.7


1.7


1.7

n.a.

Output gap1
(% of potential GDP)

SP Nov 2007


-0.3

0.6

0.7

0.5


-0.1


-0.7

COM Nov 2007^2


-0.4

0.4

0.5

0.1

n.a.

n.a.

SP Dec 2006

0.1

0.2

0.1


-0.2


-0.8

n.a.

Net lending/borrowing vis-à-vis the rest of the world (% of GDP)

SP Nov 2007


4.8


4.9


4.6


5.0


5.0


4.8

COM Nov 2007


5.9


5.3


5.2


5.1

n.a.

n.a.

SP Dec 2006


5.4


4.8


4.6


4.4


4.1

n.a.

General government balance (% of GDP)

SP Nov 2007


3.8


4.5


3.7


3.6


2.8


2.4

COM Nov 2007


3.8


4.6


4.2


4.0

n.a.

n.a.

SP Dec 2006


2.9


2.8


2.7


2.7


2.4

n.a.

Primary balance
(% of GDP)

SP Nov 2007


5.3


6.0


5.2


5.0


4.1


3.6

COM Nov 2007


5.3


6.0


5.6


5.3

n.a.

n.a.

SP Dec 2006


4.5


4.3


4.2


4.1


3.7

n.a.

Cyclically-adjusted balance^1 (% of GDP)

SP Nov 2007


4.0


4.2


3.3


3.3


2.8


2.8

COM Nov 2007


4.1


4.4


3.9


4.0

n.a.

n.a.

SP Dec 2006


2.9


2.7


2.7


2.8


2.8

n.a.

Structural balance^3
(% of GDP)

SP Nov 2007


4.0


4.2


3.3


3.3


2.8


2.8

COM Nov 2007


4.1


4.4


3.9


4.0

n.a.

n.a.

SP Dec 2006


2.9


2.7


2.7


2.8


2.8

n.a.

Government gross debt
(% of GDP)

SP Nov 2007


39.2


35.3


32.8


30.4


29.0


27.9

COM Nov 2007


39.2


35.7


32.4


29.8

n.a.

n.a.

SP Dec 2006


39.1


37.7


36.2


35.0


33.7

n.a.

Notes:

1Output gaps and cyclically-adjusted balances from the programmes as recalculated by Commission services on the basis of the information in the programmes.

2Based on estimated potential growth of 3.4%, 3.4%, 3.2% and 3.2% respectively in the period 2006-2009.

3Cyclically-adjusted balance excluding one-off and other temporary measures. No one-offs have been identified in the most recent programme or in the Commission services' autumn forecast.
4 The most recent programme provides inflation projections on the basis of the national CPI rather than the HICP. CPI inflation was markedly higher than HICP inflation in 2007. The Finnish authorities have indicated that the corresponding HICP inflation projections are 1.3%, 1.6%, and 2.3% for 2006-2008 respectively and that there would be no difference between both series in the remaining years. Source:
Stability programme (SP); Commission services' autumn 2007 economic forecasts (COM); Commission services' calculations
---

Op grond van Verordening (EG) nr. 1466/97 van de Raad over versterking van het toezicht op begrotingssituaties en het toezicht op en de coördinatie van het economisch beleid (gewijzigd bij Verordening (EG) nr. 1055/2005) moeten de lidstaten elk jaar komen met geactualiseerde macro-economische en budgettaire prognoses. Dergelijke actualiseringen worden stabiliteitsprogramma´s genoemd in het geval van de landen die de euro al hebben ingevoerd, en convergentieprogramma´s in het geval van de landen die dat nog niet hebben gedaan. Genoemde verordening wordt ook wel het preventieve deel van het stabiliteits- en groeipact genoemd.

Om te kunnen uitmaken of overheidsfinanciën op lange termijn houdbaar blijven, wordt gekeken naar de huidige schuld, het lopende begrotingstekort of -overschot en de verwachte kosten van de vergrijzing bij ongewijzigd pensioenbeleid.

Zie het meest recente persbericht van Eurostat (nr. 141/2007) van
22 oktober 2007 over de tekorten en schulden.