Universiteit van Tilburg

24 januari 2008

E. du Perronprijs 2007 uitgereikt aan Guus Kuijer

Wegens bijdrage aan agnostisch, literair en interreligieus Nederland

Burgemeester Ruud Vreeman van Tilburg heeft op 23 januari de 18e E. du Perronprijs uitgereikt aan de schrijver Guus Kuijer. Kuijer ontving de prijs vanwege zijn oorspronkelijke en rijk geschakeerde bijdrage aan agnostisch, interreligieus en literair Nederland. De E. du Perronprijs is een initiatief van de Gemeente Tilburg en de Faculteit Geesteswetenschappen van de Universiteit van Tilburg.

De E. du Perronprijs is ingesteld ter bekroning van mensen of instellingen die zich door hun actieve bijdrage aan de cultuur verdienstelijk hebben gemaakt voor wederzijds begrip en een goede verstandhouding van verschillende bevolkingsgroepen in Nederland.

De winnaar van 2007, Guus Kuijer, laat in zijn werk haarscherp de overeenkomst zien tussen het dogmatisme van zowel de nieuwkomers als de gevestigden in het hedendaagse en ooit verzuilde Nederland. Tegelijkertijd heeft hij oog voor wat er authentiek is in de geloofspraktijk in zowel heden en verleden als binnen en buiten kerken en moskeeën, aldus het juryrapport. Guus Kuijer prijst 'de zeven werken van barmhartigheid' als een buitengewoon humane godsdienstpraktijk. Maar tegelijkertijd wijst hij op de spookachtige rol die de eeuwige marteling vervult in de stelregel van zowel christendom als islam: wie daarnaar leeft, gaat naar de hemel, wie dat niet doet naar de hel.

Kuijer heeft na enkele romans voor volwassenen en een rijk kinderboekenoeuvre opnieuw twee boeken voor volwassenen geschreven. In Hoe een klein rotgodje God vermoordde verwijst de term 'rotgodje' naar de god uit wiens naam Mohammed B. Theo van Gogh vermoordde. Het woord 'God' staat voor de barmhartige Allah uit wiens naam de verpleger en praktiserende moslim Abdelaziz Gouazi uit het boek op stel en sprong Algerije verlaat om de gewonden van de treinaanslag in Madrid hulp te bieden. In Het doden van een mens is het de protestantse kerkvader Calvijn die de tolerante medicus en vrijdenker Michel Servet liet vermoorden.

Voor de E. du Perronprijs 2007 waren er vier nominaties: Adriaan van Dis, Guus Kuijer, Omar Nahas en Paul Scheffer. Wat de vier auteurs onderling bindt, is hun DuPerronesk verzet tegen dogma's en ideologieën vanuit autonome, persoonlijke waarden en normen, aldus de jury. Alle vier de auteurs wijzen de grote Jihad van het geweld af. Ze zijn eensgezind in hun keuze voor de godsdienstvrede van de innerlijke Jihad, die ze met literair-morele, politieke of religieuze middelen aan de orde stellen. Dat zijn literair-morele verbeelding, politieke dialoog, persoonlijke bezinning, meditatie of gebed. Adriaan van Dis excelleert in literair-morele verbeelding, Paul Scheffer is een meester in de politieke dialoog, Omar Nahas gaat voor in persoonlijke bezinning en Guus Kuijer gebruikt al deze middelen. De literaire verbeelding door middel van de onvergetelijke hoofdfiguren van zijn seriekinderboeken: Madelief en Polleke. De politieke dialoog door middel van de dogma's die het leven van zijn vader vergalden, te herkennen in die van nieuwkomers in onze hedendaagse, moderne samenleving. En de persoonlijke bezinning door meditatie en gebed.

De jury bestond uit prof. dr. Guus Extra (UvT), dr. Karen Ghonem-Woets (UvT), drs. Wilbert van Herwijnen (Gemeente Tilburg), dr. Piet Mooren (UvT), prof. dr. Kees Snoek (Sorbonne) en drs. Geno Spoormans (UvT). Eerder werd de E. du Perronprijs uitgereikt aan Halil Gür (1986), Noni Lichtveld en Gerda Havertong (1988), de leesmethode Horizon (1989), Marion Bloem (1993), Max Velthuijs (1994), Hugo Pos (1995), Hafid Bouazza (1996), Anil Ramdas (1997), Karlijn Stoffels (1998), Heleen Volman (1999), Kader Abdolah (2000), Nilgün Yerli (2001), Fouad Laroui (2002), Carl Friedman (2003), Kees Beekmans (2004), Nicolaas Matsier (2005) en de broers Karim en Hakim Traïdia (2006).