Naast waardering voor rapport Meijerink ook behoefte aan maatregelen
voor korte termijn
Nieuw onderzoek hbo bevestigt urgentie van beter taal- en
rekenonderwijs 23-01-2008
De HBO-raad ziet in het advies van de commissie Meijerink een
belangrijke onderbouwing van de noodzaak tot versterking van het
reken- en taalonderwijs. De analyse van de commissie sluit aan bij de
ervaringen van hogescholen. Vandaag werden ook de resultaten bekend
van een onderzoek dat de vereniging van hogescholen uitvoerde onder
ruim 2000 studenten die in september 2007 begonnen aan uiteenlopende
studierichtingen.
Doekle Terpstra: âDe uitkomsten van dit onderzoek vormen een serieuze
aanwijzing dat niet alleen de paboâs, maar het gehele hoger
beroepsonderwijs te maken heeft met nieuwe eerstejaars die belangrijke
basisvaardigheden onvoldoende onder de knie hebben. Uit ons onderzoek
en uit het rapport van de commissie Meijerink blijkt dat ook op korte
termijn maatregelen noodzakelijk zijn. Ik roep de minister op om samen
met de HBO-raad, de MBO-raad en de VO-raad vóór 1 april een pakket
maatregelen te nemen waarmee wij de problemen met ingang van het
eerstvolgende studiejaar te lijf gaan.â
Advies Meijerink: positief, maar pas op langere termijn
De commissie Meijerink adviseert doorlopende leerlijnen te laten
ontstaan door het vastleggen van de noodzakelijke kennis van taal en
rekenen voor primair onderwijs, vmbo, mbo, havo en vwo. De HBO-raad
beoordeelt deze voorstellen positief. In haar analyse wijst de
commissie er bijvoorbeeld op dat in het mbo en een deel van het havo
het rekenonderwijs nauwelijks wordt onderhouden of verdiept. De
effecten daarvan zijn zichtbaar in de resultaten van de pabo-toetsen
en in het recente onderzoek van de HBO-raad.
De analyse en adviezen van de commissie zijn ingrijpend en de
uitvoering hiervan zal vele jaren in beslag nemen. Daar kan het hoger
beroepsonderwijs niet op wachten. De sector staat voor de uitdaging om
de studie-uitval terug te dringen het eindniveau van de opleidingen te
garanderen of zelfs te verhogen. Dat kan alleen als de eerstejaars die
zich aanmelden over voldoende kwaliteiten beschikken. Dat blijkt voor
een aanzienlijk deel van hen niet het geval te zijn.
In de afgelopen jaren hebben hogescholen veel eerstejaars studenten
bijgespijkerd op het gebied van taal en rekenen. Met de MBO-raad zijn
afspraken gemaakt over versterking van de taal- en rekenvaardigheid
van studenten die vanuit die richting doorstromen naar het hoger
onderwijs. Het onderwijs als geheel is daarmee op de goede weg. Maar
daar kan niet mee worden volstaan. Daarom roept de HBO-raad minister
Plasterk op om vóór 1 april samen met het hbo, mbo en voortgezet
onderwijs concrete overgangsmaatregelen te nemen die met ingang van
september 2008 worden uitgevoerd.
Taal- en rekenonderzoek bij uiteenlopende opleidingen hbo
Aanleiding tot het onderzoek vormden de resultaten die startende
pabo-studenten behalen bij de taal- en rekentoetsen die zij verplicht
afleggen in het eerste jaar. Om vast te kunnen stellen of nieuwe
studenten van andere opleidingen vergelijkbare deficiënties hebben,
voerde de HBO-raad in november 2007 een onderzoek uit onder ruim 2000
eerstejaars studenten. Zij volgen allemaal één van de opleidingen
bedrijfseconomie; bouwkunde; recht/juridisch; management, economie en
recht (MER); sociaal juridische dienstverlening (SJD) en
verpleegkunde. De toets die zij maakten bestond uit een selectie van
opgaven uit de taal- en rekentoets voor pabo-studenten.
Taal
De taaltoets die studenten maakten bestond uit 75 meerkeuze opgaven,
verdeeld over vier domeinen: spelling toepassen, formuleren,
interpunctie en grammatica. De moeilijkheidsgraad van de vragen sluit
aan bij het niveau van goed presterende scholieren in havo-4.
Gemiddeld beantwoordden de studenten in het hbo-onderzoek 51 opgaven
van de 75 opgaven goed. Eerstejaars die van het vwo komen maakten
gemiddeld 57 vragen goed, havisten 52 en mboâers 48.
Rekenen
De rekentoets bestond uit 33 meerkeuze opgaven, verdeeld over drie
domeinen: basisvaardigheden; meten en meetkunde en het domein
tabellen, grafieken en informatieverwerking. De moeilijkheidsgraad van
de vragen sluit aan bij het niveau van goed presterende scholieren in
groep 8 van het basisonderwijs. Gemiddeld beantwoordden de studenten
in het hbo-onderzoek 18 van de 33 opgaven goed. Eerstejaars die van
het vwo komen hadden gemiddeld 22 vragen goed, havisten 18 en mboâers
15.
Pabo-studenten scoorden iets beter
Pabo-studenten behaalden in de afgelopen maanden iets betere
resultaten voor de taal- en rekentoets dan de studenten die meededen
aan het recente onderzoek bij andere opleidingen. Ongeveer de helft
van de eerstejaars pabo-studenten slaagde voor de eerste taaltoets en
58 % slaagde voor de rekentoets. Zoals bekend heeft een pabo-student
in het eerste jaar van studie drie mogelijkheden om de toets af te
leggen. Aan het einde van het huidige studiejaar zal het uiteindelijke
slagingspercentage hoger zijn.
De resultaten van de pabo-toetsen en het bredere onderzoek zijn niet
zonder meer vergelijkbaar. Pabo-studenten maken de toetsen verplicht
en de uitkomsten zijn voor hen bindend. Dit geldt niet voor studenten
die deelnamen aan het bredere onderzoek. Enige voorzichtigheid met de
vergelijking van de resultaten is daarom op zijn plaats. Wél zijn in
beide onderzoeken vergelijkbare verschillen waarneembaar tussen de
scores van mboâers, havisten en vwoâers. Bovendien maken de uitslagen
duidelijk dat het beeld bij de andere onderzochte opleidingen niet
fundamenteel anders is dan bij beginnende pabo-studenten.
Eindrapportage commissie Meijerink downloaden
De eindrapportage van de Expertgroep Doorlopende Leerlijnen Taal en
Rekenen (commissie Meijerink) bestaat uit drie documenten: âOver de
drempels met taal en rekenenâ (het hoofdrapport), âOver de drempels
met rekenenâ en âOver de drempels met taalâ.
Cao-hbo
2007-2010
Innovatie-
projecten hbo
Strategische agenda hbo
Investeren in talent, praktijkonderzoek en personeel. Dat is de
ambitie van de hogescholen. In âInvesteren in participatie, innovatie
en personeelâ, o...
Doorstroomagenda
De MBO Raad en de HBO-raad hebben samen een bestuurlijke ag...
HBO-raad
Prinsessegracht 21
Postbus 123
2501 CC Den Haag
Tel 070 - 312 21 21
Fax 070 - 312 21 00
HBO-Raad