Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie
NPCF
Noodzaak patiëntinformatie
25 januari 2008
De recente berichtgeving rond de probiotica-studie onderstreept
volgens de Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF) het
belang van goede en zorgvuldige patiëntinformatie bij medisch
onderzoek. Het schort niet aan de regelgeving, maar de getuigenissen
van diverse patiënten in de media wijzen erop dat betrokken patiënten
mogelijk onvoldoende zijn geïnformeerd over de risico's van de studie.
Het is nu aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) na te gaan of
dit inderdaad het geval is geweest. Daarnaast zal de NPCF er bij
minister Klink van Volksgezondheid op aandringen de betrokkenheid van
patiënten en patiëntenorganisaties te vergroten bij de opzet en
uitvoering van medisch-wetenschappelijk onderzoek.
Het doen van medisch-wetenschappelijk onderzoek met proefpersonen is
complex. Maar juist vanwege deze complexiteit is een zorgvuldige
communicatie tussen arts en patiënt van het grootste belang. Daarbij
komt dat het vermogen van patiënten om te beoordelen of zij al dan
niet willen deelnemen aan een dergelijk onderzoek sterk afhangt van
hun gezondheidssituatie.
In een acute situatie zal een patiënt, zijn partner of familie meestal
niet in staat zijn een juiste afweging te maken over de vraag of het
verstandig is wel of niet deel te nemen aan een onderzoek. Een grotere
betrokkenheid van patiëntenorganisaties bij de informatievoorziening
en de uitvoering van medisch-wetenschappelijk onderzoek is daarom
essentieel. Vrijwel alle patiëntenorganisaties in ons land informeren
hun leden weliswaar over de achtergronden en mogelijkheden voor
deelname aan medisch-wetenschappelijk onderzoek. Maar voor de meeste
proefpersonen aan medisch-wetenschappelijk onderzoek geldt dat zij
geen lid zijn van een patiëntenorganisatie. Veel proefpersonen
beschikken dan ook over weinig achtergrondkennis op het moment dat ze
ziek worden en hen gevraagd wordt mee te doen aan een onderzoek. Het
ligt in de lijn van de verwachting dat dit ook het geval was bij de
probiotica-studie.
Over de ervaringen van niet bij patiëntenorganisaties aangesloten
proefpersonen is weinig bekend. Er bestaat geen vereniging van
proefpersonen en ook zijn zij niet vertegenwoordigd in de
medisch-ethische toetsingscommissies (METC's) die de
onderzoeksvoorstellen beoordelen.
Voor deze categorie patiënten moeten meer mogelijkheden komen om bij
de opzet en uitvoering van medisch-wetenschappelijk onderzoek
betrokken te zijn. De NPCF zal hierop bij minster Klink aandringen.