Calciumtablet voor sterke botten kan kans op hartaanval verdubbelen
OUD-BEIJERLAND, 20080125 -- Een online publicatie van het British Medical Journal van deze maand geeft aan dat de inname van calciumtabletten ter preventie van botontkalking het risico op een hartaanval kan verdubbelen. Veel vrouwen nemen extra calcium, omdat calcium botdichtheidverlies zou kunnen vertragen en daarmee het risico op botbreuken verkleinen. Sinds 2000 is het gebruik van calciumhoudende middelen meer dan verdrievoudigd. In oktober vorig jaar rapporteerde de Stichting Farmaceutische Kengetallen dat er in de 1e helft van 2007 ruim 430.000 calciumsupplementen werden voorgeschreven 1).
Een onderzoeksteam van de Universiteit in Auckland 2) in Nieuw-Zeeland selecteerde 1.471 gezonde, postmenopauzale vrouwen met een gemiddelde leeftijd van 74 jaar. Één groep kreeg een calciumsupplement en de andere groep een placebo. In de calciumgroep traden 45 hartaanvallen op tegenover 19 in de placebogroep.
De kans op een hartaanval was dus meer dan verdubbeld. De resultaten van deze vijf jaar durende studie suggereren echter dat deze voordelen afgewogen moeten worden tegen een grotere kans op een hartkwaal. Echter, door de grootte van het onderzoek was de statistische significantie beperkt.
De onderzoekers concludeerden dat een juiste afweging gemaakt moet worden om calcium breed aan te bevelen. De mogelijke oorzaak van het verhoogde risico op een hartaanval kwam volgens de onderzoekers doordat extra inname van calcium het calciumniveau in het bloed verhoogt. Dit kan mogelijk de vorming van calciumafzetting (plaquevorming) in de slagaderen versnellen, waardoor de kans op een hartaanval verhoogd wordt.
Dr. Cees Vermeer en Leon Schurgers, van de Universiteit in Maastricht, wijzen op een ander mechanisme. Er zijn twee vitamines bekend die betrokken zijn bij het calciummetabolisme: vitamine D en vitamine K. Een verhoogde inname van calcium, vooral samen met vitamine D, resulteert in een verhoogde opname van calcium. Echter, vitamine K - waarvan vitamine K2 de meest actieve vorm 3) - is nodig voor het activeren van de vasculaire proteïne MGP, welke verkalking kan voorkomen 4). Uit wetenschappelijk onderzoek 5) hebben de onderzoekers van de Universiteit van Maastricht aangetoond dat de vitamine K inname van volwassenen over het algemeen onvoldoende is om het MGP-proteïne volledig te activeren (hoogstens 70% wordt geactiveerd). Dit betekent dat gezonde volwassenen niet optimaal worden beschermd tegen aderverkalking, zelfs bij het ontbreken van extra inname van calcium.
Gepubliceerd wetenschappelijk onderzoek op het gebied van de beschermende rol van vitamine K2 op de hartfunctie bij verhoogde inname van calcium ontbreekt. Echter alle beschikbare data en resultaten wijzen erop dat een supplement - dat calcium en vitamine D bevat - zonder vitamine K2 incompleet is en mogelijk daardoor onverwachte negatieve gevolgen kan hebben voor de hartfunctie.'
Als het risico op een hartaanval door nog meer studies wordt bevestigd, moeten vrouwen de voordelen van sterkere botten afwegen tegen het mogelijk vergrootte risico op een hartaanval. Daarnaast zou verder onderzoek de positieve rol van vitamine K2 moeten meenemen om zo het werkingsproces van zowel calcium als vitamine K2 in kaart te brengen.
REFERENTIES:
1) www.sfk.nl/publicaties/farmacie_in_cijfers/2007/2007-42.html
2) Bolland, M.J. et al (2008) `Vascular events in healthy older women receiving calcium supplementation: randomised controlled trail', British Medical Journal online.
3) Leon J. Schurgers et al. Vitamin K containing dietary supplements: comparison of synthetic vitamin K1 and natto-derived menaquinone-7 The American Hematology Society: Blood, April 15 2007 Volume 109, Number 8, pages 3279-3283
4) Braam LA, Hoeks AP, Brouns F et al. Beneficial effects of vitamins D and K on the elastic properties of the vessel wall in postmenopausal women: a follow-up study. Thromb Haemost. 2004 Feb;91(2):373-80.
5) Geleijnse JM, Vermeer C, Grobbee DE et al. Dietary intake of menaquinone is associated with a reduced risk of coronary heart disease: the Rotterdam Study. J Nutr. 2004 Nov;134(11):3100-5.