PH.Nieuwsbrief 287.10

Wekelijkse nieuwsbrief van de Disciplinegroep Public Health van het Julius Centrum, Utrecht


CVA ZORG KAN VEEL BETER


Van de jaarlijkse bijna 40.000 patiënten met een herseninfarct krijgt slechts vijf procent op tijd bloedverdunnende middelen ofwel een trombolyse toegediend. De nationale kwaliteitsnorm is dat alle patiënten die ontvangen binnen drie uur. Binnen goed lopende zorgketens bedraagt dit percentage bijna 20%. Aan het woord is Tonnie van der Laar, spreker op het congres Recente ontwikkelingen in zorgpaden en zorgprogramma's, dat op 25 januari plaats vond op het UMC Utrecht onder leiding van Juliusdocent en arts dr. Henk van der Steeg. Van der Laar is als gezondheidswetenschapper verbonden aan het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven en ontwikkelt transmurale projecten. Vanuit haar werk is zij voorzitter van het landelijk expertisecentrum Cerebraal Vasculaire Aandoeningen (CVA). Hierbij zijn circa dertig zorgketens voor CVA patiënten aangesloten. Tijdens het congres en in de wandelgangen kwamen tal van suggesties naar voren om dat lage percentage te verhogen. Ik noem er enkele. 1. Een TIA gaat vaak vooraf aan een beroerte. Het loont om TIA patiënten en hun partners te alertiseren op symptomen van een naderend CVA en een specifiek crisisplan op te stellen over hoe te handelen. 2. Het loont ook om aan de bevolking duidelijk te maken dat men onmiddellijk 112 belt en NIET de huisartsenpost. Anders red je het niet binnen drie uur met de trombolyse. 3. In dichtbevolkte gebieden is het verstandig dat slechts één ziekenhuis klaar staat met de CT scan om vast te stellen of er sprake is van een bloeding dan wel een infarct. In dat ziekenhuis zijn dan neuroloog en spoedarts sneller paraat en volstaat men niet met onervaren specialisten in opleiding. 4. Ambulancebemanningen zouden altijd afspraken moeten hebben met de afdelingen neurologie om prehospitale trombolyse toe te dienen. 5. Digitale stroomlijning van informatiestromen van meldkamer ambulancezorg, ambulancebemanning, SEH en CT kamer biedt ook tijdwinst voor de trombolyse. Graag nodig ik PH.Nieuwsbrieflezers uit om deze lijst van suggesties van congresdeelnemers te verlengen of te nuanceren. De schema's bij het gastcollege van Tonnie van der Laar met alle cijfers staan op www.integratedcare.nl doorklikken op presentatie gehouden congressen. Zij heeft als emailadres tonnie.vd.laar@cze.nl Surf ook eens naar www.kennisnetwerkcva.nl


DIANA MONISSEN VAN AGIS OPVOLGER OP VWS VAN MARTIN VAN RIJN


Op dit moment is Diana Monissen lid van de Raad van Bestuur van AGIS ZORGVERZEKERINGEN. Daar heeft zij de portefeuille zorg. Binnenkort vertrekt zij daar. Dan wordt zij Directeur Generaal Gezondheidszorg op VWS. Zij is dan de opvolger van Martin van Rijn. Marcelis Boerenboom wordt directeur generaal chronische zorg op het departement. Boerenboom was al topambtenaar op het departement. Dit bericht verscheen op vrijdagmiddag 25 januari op de website www.minvws.nl


ALTRECHT HEEFT PSYCHIATRISCHE PATIËNTEN IN LOONDIENST


Zes patiënten staan op de loonlijst van Altrecht, de geestelijke gezondheidszorg instelling voor stad Utrecht en ommelanden. Zij adviseren professionals in het omgaan met cliënten, helpen andere cliënten er weer bovenop te komen en geven feedback op nieuwe richtlijnen. En bovendien, zij geven aan hun eigen leven weer inhoud. Ze maken van hun eigen nood een deugd. Deze informatie kregen Kaiser Permanente directeur geestelijke volksgezondheid, psychiater Robin Dea en ondergetekende tijdens een werkbezoek aan de 550 jaar oude vestiging van Altrecht, het Willem Arntz Huis in het centrum van de stad Utrecht. Tijdens het bezoek vielen drie dingen op. Ten eerste die patiënten op de loonlijst. Ten tweede de patiënten zijn al eeuwen dezelfde. De wezenloze blikken van psychiatrische patiënten op oude schilderijen verschillen niet van die van moderne foto's die Jan Walburg presenteerde tijdens zijn lezing op de kennisdag (zie ook berichten hierboven). Ten derde: Altrecht loopt inhoudelijk niet echt achter ten opzichte van Kaiser Permanente: Altrecht begint met een nieuw evidence based programma voor families met een schizofreen kind waarmee Kaiser Permanente in 2007 is begonnen.


SPOEDZORG OP WADDENEILANDEN WANKELT


Het wordt steeds moeilijker om ambulancezorg en huisartsenzorg op de eilanden Ameland, Vlieland, Terschelling en Schiermonnikoog op het kwaliteitsniveau te houden dat geldt voor de rest van Nederland. Ten eerste duurt de zogeheten estafettezorg (ambulance-boot-ambulance -SEH) te lang. Ten tweede is het voor huisartsen op de eilanden met een kleine bevolking in de winter niet vol te houden om 24 uur per dag klaar te staan. Daarom is een herinrichting van de spoedzorg op de eilanden wenselijk. Dan zou de helikopter ambulance net zoals bij de Duitse waddeneilanden ook 's nachts inzetbaar en overdag beter inzetbaar moeten worden. Dan zou op de eilanden de ambulancezorg en de eerstelijnszorg verweven moeten worden met nieuwe beroepen als Nurse Practitioners. Verder loont het om een winterdienst en een zomerdienst te onderscheiden. Want 's zomers zijn de waddeneilanden overvol met gevaarlijk sportende en drinkende toeristen. Al deze gedachten kwamen naar voren bij de afsluiting van de Masterclass Spoedzorg die tien dagdelen duurde: van juni 2007 tot woensdag 23 januari. Deelnemers deden als afstudeerproject een voorstel voor herinrichting van spoedzorg. Een van hun deed bovengenoemde voorstellen voor de eilanden. In juni 2008 gaat de tweede editie van de Masterclass Spoedzorg van start. Je kunt je nu al aanmelden bij organisator Margriet Hageman op G.M.C.Hageman@umcutrecht.nl


LESMATERIAAL GEZONDHEIDSONDERWIJS PER SCHOOLTYPE BESCHIKBAAR


Het is een team van Utrechtse verslavingszorg medewerkers, docenten en preventie experts gelukt om lesmateriaal te ontwikkelen dat afgestemd is op schooltype (Mavo, havo en vwo) en leeftijd van leerlingen. Voor menige docent en middelbare school was het tot nu toe improviseren om de op zich goede inhoud van brochures aan te passen. Die oorspronkelijke brochures staan dan op websites van instanties tegen roken, alcoholmisbruik, drugsmisbruik en voor goede voeding en meer bewegen., bij GGD Nederland en bij het NIGZ project Gezonde School. De plek waar dat is gelukt, is de Werkplaats Kindergemeenschap Kees Boeke te Bilthoven. Aan het ontwikkelen ging tal van brainstorm- en scholingsessies vooraf. De school heeft thans met het lesmateriaal proefgedraaid sinds september 2007. Op 8 april 2008 presenteert zij in workshops dit lesmateriaal. Zij doet dat tijdens het congres Recente ontwikkelingen in het gezondheidsonderwijs dat in de school plaatsvindt. Het Julius Centrum, het RIVM, het NIGZ en het Prisma College te Breda brengen ook hun laatste bevindingen en ervaringen in. Wil je kennisnemen van dat lesmateriaal? Wil je naar dat congres? Surf dan naar www.integratedcare.nl klik door op nascholing en meld je aan. Wij hebben moeite om middelbare scholen te informeren over dit gezondheidsonderwijs. Het Julius Centrum heeft alleen adressen en contacten in de gezondheidszorg. Heb jij kinderen op de middelbare school? Heb je wel eens contact met die school? Wil je de leiding dan attenderen op dit congres op 8 april?


KERSTVAKANTIE IS DRUKSTE PERIODE VOOR SPOEDZORG


Voor Australische SEH's is de Kerstvakantie de drukste periode van het jaar. Dan zijn er 9% meer bezoeken dan gemiddeld in de andere weken van het jaar. De toename omvat vooral de lichtere klachten. Deze bevindingen publiceerden de Australische onderzoekers Zheng, Muscatello en Chan in december 2007 in het Medical Journal of Australia (MJA). Zij baseren hun onderzoek op onderzoek over de periode 2001 tot 2006 in de staat New South Wales. Tot zover hun gegevens. Het vermoeden bestaat dat ook in Nederland de kerstperiode bijzonder druk is voor SEH's en Huisartsenposten. Maar betrouwbare getallen dat dit inderdaad zo is, zijn nog niet beschikbaar.


NIEUWE EDITIE VERSCHENEN VAN BOEK OVER BEROEPSWETGEVING


In vele zorgvernieuwingsprojecten is taakherschikking aan de orde van de dag. Ook ontstaan er nieuwe beroepen zoals Nurse Practioner, case manager en Physician's Assistant. En met nieuwe elektronische dossiers ligt het medisch beroepsgeheim toch weer anders dan vroeger. Wie zorgvernieuwing juridisch goed wil onderbouwen, moet de bestaande beroepswetgeving kennen. Daarvoor is de nieuwe editie Beroepswetgeving gezondheidszorg 2008/2009 uitermate geschikt. Het boek behandelt eerst alle aspecten van de Wet Beroepen individuele Gezondheidszorg (Wet BIG). Voor dat deel tekent juliusdocente en juriste Monique Biesaart. Daarna volgen bespreken van acht beroepen: arts, tandarts, apotheker, psycholoog, psychotherapeut, fysiotherapeut, verloskundige en verpleegkundige. Het boek telt 671 pagina's, staat onder redactie van onder meer de hoogleraren gezondheidsrecht Johan Legemaate en Willemien Kastelein. Het kwam dezer dagen uit bij Uitgeverij Boom Stafleu en Van Lochum, die bereikbaar is via www.bsl.nl . Van harte aanbevolen: in elk zorgvernieuwingsproject moet het onder handbereik staan.


TRIMBOS INSTITUUT GAAT VOOR DISEASE MANAGEMENT


Disease management is een proces van voortdurende verbetering van meetbare resultaten in het totale behandelingscontinuüm (preventie, behandeling en management) rond een patiënt met een bepaalde aandoening. Deze definitie uit 1997 van de Stuurgroep Toekomst Scenario's hanteerde Trimbos RvB voorzitter Jan Walburg in zijn toespraak tot het 600 koppige publiek van de kennisdag van het Trimbos Insituut, Julius Centrum en andere partijen. Zijn lezing was een samenvatting van het bijzonder goed leesbare jaarverslag over 2007, dat het Trimbos Instituut uitbracht 17 (!)dagen na het verstrijken van dat kalenderjaar. Veel Trimbos aandacht gaat uit naar preventie, vroegtijdige interventies en e-health toepassingen. Een nieuw webbased preventie programma Mentaal Vitaal werd door Minister Klink geopend bij het begin van de studiedag op 17 januari. Het jaarverslag 2007 is te downloaden via www.trimbos.nl


UTRECHTSE JEUGDARTSEN ACADEMISEREN OP 11 FEBRUARI 2008


Wat is de betekenis van Evidence Based medicine voor de jeugdartsen en hun organisaties? Hoe moet jij omgaan met die nieuwe kennis? En leiden nieuwe ervaringen van jeugdartsen tot opstarten van wetenschappelijk onderzoek? Deze vragen komen aan de orde tijdens de jaarlijkse Van Geunsconferentie voor jeugdartsen die Utrechtse co-assistenten begeleiden of dat willen gaan doen. De bijeenkomst vindt plaats op maandag 15 februari, 1600 -2000 uur in het Matthias van Geunsgebouw, zalencentrum Bologna, zaal 0.02 De bijeenkomst is geaccrediteerd en wordt onderbroken door een prima maaltijd. Juliusdocenten Reinier Haneveld, sociaal geneeskundige. dr. Henk van Stel, epidemioloog, Ingrid Swaans jeugdarts en ondergetekende gaan graag in discussie met de deelnemers. Kom je ook? Meld je dan aan via assistent onderwijs coördinator Marijke van Straaten op M.C.vanStraaten@umcutrecht.nl


ONDERZOEKER GEZOCHT VOOR EVALUATIE METHADONVERSTREKKING


Centrum Maliebaan, centrum voor verslavingspsychiatrie in Utrecht, heeft sinds 2004 de methadonverstrekking gemoderniseerd. Voor die tijd kwamen patiënten naar het pand aan de Biltstraat, of de methadonbus. Tegenwoordig wordt de methadon bij veel patiënten aan huis bezorgd door een verpleegkundige. Dit heeft onder meer gevolgen voor het aantal incidenten, voor de kwaliteit van leven van patiënten, voor het bijgebruik door patiënten, maar ook voor het ziekteverzuim onder methadonverpleegkundigen. Centrum Maliebaan heeft aan het Julius Centrum gevraagd deze modernisering te evalueren. Voor dit onderzoek zoeken wij een junior onderzoeker die deze studie wil uitvoeren in een 0,5 aanstelling voor een periode van 6 maanden. Ben je geïnteresseerd in GGz en/of verslavingszorg, mail dan een korte sollicitatiebrief, voorzien van een cv, aan dr. Gerdien de Weert op g.h.deweert@umcutrecht.nl.


VERANTWOORDING Hierbij ontving je de wekelijkse Nieuwsbrief van de Disciplinegroep Public Health. Wil je meer weten over een bericht? Neem dan contact op. Wil je delen van de nieuwsbrief verspreiden onder collega's, doe dat. Je collega's kunnen zich ook aanmelden voor rechtstreekse toezending. Je meldt je aan en af door een mail te sturen naar PH.Nieuwsbrief@planet.nl Bij afmelding of wijziging graag vermelden welke versie (bv 243.1, 243.2, etc) je ontving.

De nieuwsbrief is gericht aan een aantal relaties van de Disciplinegroep: collega's binnen en buiten het Julius Centrum, pao- en keuzeblok studenten, gastdocenten, stage-verleners aan co assistenten Sociale Geneeskunde, onderzoeksrelaties, subsidiënten en overigen die geïnteresseerd zijn in Utrechts Volksgezondheids onderwijs en in onderzoek naar zorginnovaties, ketenzorg en transmurale zorg. De Nieuwsbrief verschijnt wekelijks op zondag of maandag. Eerdere edities tref je aan vanaf nr 65 op de internetsite www.integratedcare.nl

Heb je belangstelling voor nieuws over ketenzorg en zorginnovaties in het buitenland? Surf dan naar de website van het international Network of integrated Care: www.intergratedcarenetwork.org Wil je wetenschappelijke artikelen lezen over deze onderwerpen? Lees dan het peer reviewed internettijdschrift International Journal of Integrated Care op www.ijic.org Dit is een gratis tijdschrift, dat online publiceert en is opgenomen in Pubmed. Ook submissions van concept artikelen zijn welkom.
Opsteller van deze nieuwsbrief is:

Guus Schrijvers
Hoogleraar Public health in het bijzonder Structuur en functioneren van de
Gezondheidszorg
Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen
en Eerstelijnsgeneeskunde
Universitair Medisch Centrum Utrecht
email: a.j.p.schrijvers@umcutrecht.nl
tel: 088 755 9356