Ministerie van Buitenlandse Zaken

Mededeling Microkrediet

Voorstel: Een Europees initiatief voor de ontwikkeling van microkrediet ter ondersteuning van groei en werkgelegenheid Datum Commissiedocument: 13 november 2007
Nr. Commissiedocument: COM(2007)708 definitief
Pre-lex: http://ec.europa.eu/prelex/detail_dossier_real.cfm?CL=nl &DosId=196379
Nr. impact-assessment Commissie en Opinie Impact-assessment Board: (http://ec.europa.eu/governance/impact/practice) Behandelingstraject Raad: Het behandelingstraject in de Raad is nog niet bekend
Eerst verantwoordelijk ministerie: ministerie van Economische Zaken
* Essentie voorstel

* Proportionaliteit en subsidiariteit

* Nederlandse positie

Essentie voorstel

Microkredieten dragen bij aan groei van zelfstandig ondernemerschap en de ontwikkeling van micro-ondernemingen, ze kunnen helpen bij de overgang van werkloosheid naar ondernemerschap en bij de bevordering van sociale integratie via deelname in de economie en economische zelfstandigheid.

De groei van de microkrediet sector kan bevorderd worden door:

nationale institutionele, wettelijke en commerciële kaders aan te passen, bijv. door belemmeringen voor niet bancaire microfinancieringsinstellingen of om vanuit een uitkering een eigen onderneming te starten weg te nemen, ondernemerschap te bevorderen en een betere opleiding en begeleiding voor micro-ondernemingen. De Commissie wil de lidstaten ondersteunen, onder meer door een overzicht te geven van goede nationale initiatieven.
een kleine unit binnen het Europees Investeringsfonds op te zetten die microfinancieringsinstellingen ondersteund door het verlenen van technische bijstand aan microkredietinstellingen en om de toegang tot bestaande financieringsmogelijkheden vanuit de verschillende EU programma's voor die instellingen te vergemakkelijken.

Proportionaliteit en subsidiariteit

In de mededeling stelt de Commissie enkel acties voor :
- vraagt lidstaten om hun regelgeving en institutionele kaders t.a.v. microkredieten en micro-ondernemerschap aan te passen en wil dit ondersteunen door inzicht te geven in best practices;
- wil een afdeling binnen het Europees Investeringsfonds oprichten die microkredietinstellingen technisch ondersteunt en helpt bij het vinden van financiering uit bestaande Europese programma's.

Er is een goede verdeling tussen de bevoegdheden van de EU en die van de lidstaten. De Commissie beperkt zich tot een faciliterende rol, waarbij het vooral de lidstaten zelf zijn die microkredietbeleid vorm moeten geven. Uitwisseling van `best practices' op EU niveau kan dan ook meerwaarde bieden. Subsidiariteit is derhalve positief. Zeker wanneer de Commissie zoveel mogelijk gebruik maakt van bestaande kanalen zoals m.n. het European Microfinance Network (EMN) en nationale organisaties, zoals de in Nederland op te richten uitvoeringsorganisatie voor microfinanciering, lijken dit zinvolle acties, die niet verder gaan dan noodzakelijk om het nationale beleid te ondersteunen. De financiële gevolgen zijn beperkt en moeten binnen de bestaande begroting op te vangen zijn. De proportionaliteit is hierdoor ook positief.

Nederlandse positie

De mededeling sluit uitstekend aan bij het advies van de Raad voor Microfinanciering dat op 12 oktober aan de staatssecretaris van Economische Zaken en de Tweede Kamer is aangeboden De staatssecretaris heeft aangegeven zich in het advies te kunnen vinden . Dit advies gaat net als de Commissie mededeling uit van de notie dat microfinanciering kan bijdragen aan de groei van ondernemersschap, participatie (starten vanuit een uitkering) en integratie (bijv. voor mensen in aandachtswijken).
Ook m.b.t. de voorgestelde maatregelen sluit de mededeling van de Commissie goed aan bij het advies van de Raad voor Microfinanciering en het standpunt van het kabinet hierover.

i. Een beter juridisch en institutioneel kader in de lidstaten. De Commissie komt met een aantal suggesties om voor niet bancaire microkredietinstellingen het leven te vereenvoudigen. Genoemd wordt het wegnemen van belemmeringen uit hoofde van financieel toezicht, maximum rentes, toegang tot kredietinformatie, boekhoudregels, belastingregels, interne markt. Daarnaast wordt gepleit voor meer garanties. De Raad voor Microfinanciering pleit voor een garantiefonds en zal in een vervolgadvies ingaan op de belemmerende regels. Het kabinet heeft middelen beschikbaar voor het stimuleren van microkredieten. Wat betreft de belemmerende regels zal het kabinet het nadere advies van de Raad afwachten voor zover deze regels al niet aangepakt worden in het kader van de acties van het kabinet t.a.v. regeldruk.

ii. Een beter ondernemingsklimaat
De Commissie pleit voor het bevorderen van ondernemerschap via opleiding, promotie, verlaging fiscale, administratieve en wettelijke drempels (zoals ten aanzien van starten vanuit een uitkering) en via begeleiding en bedrijfsontwikkelingdiensten
Dit zijn alle punten die of reeds onderdeel zijn van het ondernemerschapbeleid van het kabinet of in het advies van de Raad voor Microfinanciering aanbevolen worden en door het kabinet zullen worden uitgewerkt.

iii. Een betere verspreiding van beste praktijken en de beschikbaarheid van Europese fondsen
De Commissie stelt voor om binnen het Europees Investeringsfonds een afdeling te creëren waar mensen uit de praktijk van de microfinanciering terecht kunnen met hun vragen en om behulpzaam te zijn met het vinden van financiering uit Europese programma's zoals de structuurfondsen. In Nederland kennen we daarvoor al het Kenniscentrum Microfinanciering en de Raad stelt voor om dat op te laten gaan in Microfinanciering Nederland, dat lokale microfinancieringsinstellingen adviseert en ondersteunt. Bezien moet worden hoe beide initiatieven elkaar kunnen ondersteunen. Daarbij zou overwogen moeten worden welke rol het Europese Microfinancieringnetwerk (EMN) kan spelen. Bij dit netwerk is nu veel kennis over microfinanciering in Europa gebundeld. Het kabinet zal hiervoor aandacht vragen van de Europese Commissie. Daarnaast noemt de Commissie een label voor microkrediet t.b.v. beleggers en een gedragscode voor microfinancieringsinstellingen. Ook dit sluit aan bij het advies van de Raad voor Microfinanciering, dat door het kabinet zal worden uitgewerkt.

iv. Communicatie en evaluatie
De Commissie acht communicatie van groot belang om microfinanciering te stimuleren, zonder daarvoor concrete voorstellen te doen. Dit is volgens de Raad voor Microfinanciering ook van groot belang en zal ook door het kabinet uitgewerkt worden. Verder stelt de Commissie een evaluatie scorebord voor, aan de hand waarvan lidstaten hun beleid op het gebied van microkredieten kunnen benchmarken. Indien dit op een praktische wijze vorm wordt gegeven kan dit door het kabinet worden onderschreven.

* Ministerie van Buitenlandse Zaken

* Bezuidenhoutseweg 67

* Postbus 20061

* 2500 EB Den Haag

* Tel.: 070-3 486 486

* Fax: 070-3 484 848

* Internet: www.minbuza.nl