Datum
30-1-2008
Onderwerp
Ondergronds tracé Zuidtangent via Houtplein kansrijk
Nieuwsredactie
Een ondergrondse verbinding voor de Zuidtangent in Haarlem is
maatschappelijk, ruimtelijk, vervoerskundig en technisch haalbaar. Een
tracé vanaf de Schipholweg via het Houtplein en het centrum naar het
NS-station, zou het meest doelmatig en kansrijk zijn. Dit is de
conclusie van de eindrapportage van de Tunnelstudie, waartoe de
gemeente Haarlem en de provincie Noord-Holland opdracht gaven. In het
onderzoek is nauw samengewerkt met marktpartijen,
belangengroeperingen, ondernemers en bewoners uit de stad. Het college
van Gedeputeerde Staten en het college van B&W hebben ingestemd met de
conclusie en stellen Provinciale Staten en de gemeenteraad voor de
voorkeursvariant nader uit te werken. Met deze conclusie wordt door
provincie en gemeente gezamenlijk een ambitie voor de toekomst
uitgesproken. Het voorstel betreft geen besluit tot aanleg maar een
besluit tot verder onderzoek van de voorkeursvariant (vervolgstap).
Met andere woorden, het betreft hier géén go / no-go beslissing voor
een tunnel.
Aanleiding voor de studie is de onder druk staande bereikbaarheid van
de stad en de regio. Haarlem wil de functie die het vervult als dé
regionale hoofdstad van Zuid-Kennemerland behouden en versterken. Een
goede bereikbaarheid is vanwege de verbondenheid met de regio
essentieel. Haarlem wil daarom alert reageren op bijvoorbeeld
teruglopende bezoekersaantallen in de binnenstad en een relatief
geringe economische groei. Tegelijkertijd werken veel Haarlemmers in
de economische centra buiten Haarlem als de IJmond, Schiphol en de
Zuidas. Tevens is het van belang een adequaat antwoord te formuleren
op de groei van het aantal woningen in Haarlem en, meer nog, in de
regiogemeenten. In toenemende mate zijn deze nieuwe bewoners
afhankelijk van de bereikbaarheid en ontsluiting van Haarlem.
Investeren in bereikbaarheid is veiligstellen van de toekomst van
Haarlem. Met de Zuidtangent beschikt Haarlem weliswaar over een
hoogwaardige openbaar-vervoerverbinding, maar zodra deze de stad
binnenrijdt, loopt de lijn vast en is er van snelheid en
betrouwbaarheid geen sprake meer.
De provincie ziet de ondergrondse verbinding daarom ook als een
belangrijke schakel in het regionale netwerk hoogwaardig openbaar
vervoer, waar de Zuidtangent onderdeel van uitmaakt. Samen met andere
overheden wil de provincie hiermee een goed alternatief te bieden voor
de auto, door bussen vaker te laten rijden en zo veel mogelijk vrije
doorgang te bieden (bijvoorbeeld door vrijliggende busbanen). De
provincie heeft een bedrag van 100 miljoen beschikbaar gereserveerd.
Een ondergrondse verbinding: wat levert het op?
Een ondergrondse verbinding levert een forse verbetering op van de
kwaliteit van het (hoogwaardig) openbaar vervoer: de reistijd binnen
de gemeente Haarlem wordt aanzienlijk bekort, terwijl betrouwbaarheid
en comfort sterk verbeteren. Daarnaast kan het aantal busritten door
de stad fors afnemen. Voor het milieu en de leefbaarheid in de
binnenstad is dat grote winst. Met een ondergrondse Zuidtangent en een
vloeiende overstapmogelijkheid op (onder) het Houtplein zullen minder
regionale bussen nodig zijn. Dit betekent dagelijks honderden
busritten minder door de stad. Stadslijnen voor de lokale
vervoerbehoefte blijven uiteraard in stand en worden waar nodig
aangevuld.
De aanleg leidt tot een aanzienlijke versterking van de economische
structuur van Haarlem. De stad en de regio worden beter bereikbaar.
Een ondergrondse verbinding schept bovengronds ruimte voor andere
functies en biedt daarmee kansen voor een kwalitatief hoogwaardiger
inrichting van de openbare ruimte en (her)ontwikkeling bij de
haltelocaties.
Met een ondergrondse verbinding komen bovendien o.a. een snelle
OV-verbinding van Haarlem naar de IJmond en naar de Amsterdamse Zuidas
(via de mogelijk toekomstige 2e terminal van Schiphol) binnen bereik.
Vervolgstappen
Om de ondergrondse verbinding voor hoogwaardig openbaar vervoer in
Haarlem te realiseren, moet in een vervolgstap een aantal
randvoorwaarden worden ingevuld. Voor draagvlak en met het oog op
financiering is steun van publieke partijen landelijk en regionaal
onontbeerlijk. In dit stadium zijn de kosten voor de voorkeursvariant
slechts heel globaal te bepalen. De huidige inschatting varieert van
500 tot 800 miljoen euro. In dit stadium is nog niet in een
gemeentelijke bijdrage voorzien. Of en hoe dat mogelijk wordt, zal
onderdeel moeten gaan worden van het onderzoek naar een haalbare
business case.
Daarnaast zal de voorkeursvariant nader uitgewerkt moeten worden. Bij
een uiteindelijke keuze voor de variant, weegt de economische potentie
van de variant zeer zwaar. Daarnaast moet een keuze worden gemaakt
voor gebruik van de tunnel door bus of tram of beide. De locatie van
de centrumhalte moet worden bepaald en de haltelocaties (Schipholweg,
Houtplein, centrum en stationsomgeving) nader uitgewerkt. Pas als deze
vervolgstappen zijn uitgezocht, is er inzicht in de termijn waarop een
eventuele aanleg wordt gerealiseerd. Een eventuele bouw zal op zijn
vroegst in 2012 van start gaan. Met een bouwtijd van zon vijf jaar zou
dit betekenen dat de tunnel in 2017 operationeel is.
Alvorens deze vervolgstappen te kunnen nemen zullen Provinciale Staten
en de gemeenteraad goedkeuring moeten verlenen. Naar verwachting
zullen deze in maart het voorstel bespreken.
Provincie Noord-Holland