Persbericht van de Universiteit Utrecht
Faculteit Bètawetenschappen
28 januari 2008
Plant in continue staat van paraatheid
Bacterie beschermt plant tegen vijanden
Goedaardige bodembacteriën helpen de plant zandraket zich te verweren tegen ziekteverwekkende bacteriën en schimmels. Uit het promotieonderzoek van bioloog Sjoerd van der Ent blijkt dat de bodembacteriën die op de wortels van de plant leven, de zandraket in een continue verhoogde staat van paraatheid brengen. Wanneer de plant daadwerkelijk wordt aangevallen door een ziekteverwekkende bacterie of schimmel, komt de immuunreactie van de plant hierdoor sneller op gang. De schade aan de zandraket blijft dan beperkt. Van der Ent promoveert op 4 februari aan de Universiteit Utrecht.
Veel bacteriën en schimmels zijn voor hun energiebehoefte afhankelijk van suikers die door planten worden gevormd. Vandaar dat planten continu worden aangevallen door deze micro-organismen. Om zich te verweren tegen dit soort aanvallen wordt de zandraket geholpen door de goedaardige bodembacterie Pseudomonas fluorescens. Deze leven op het oppervlak van de plantenwortels, omdat daar voedingsstoffen lekken. Wanneer er voldoende van deze goedaardige bacteriën zijn, brengen ze in de plant de eerder genoemde staat van paraatheid.
Verhoogde staat van paraatheid
Deze verhoogde staat van paraatheid wordt 'priming' genoemd. Bij priming, zo ontdekte Van der Ent, spelen transcriptiefactoren een grote rol. Transcriptiefactoren regelen de activiteit van het afweersysteem. De goedaardige Pseudomonas-bacteriën laten de hoeveelheid van deze transcriptiefactoren toenemen. Zodra een plant wordt aangevallen, worden de transcriptiefactoren geactiveerd en beschikt de plant over een verhoogde afweercapaciteit. De plant is dan beter in staat om zich te verdedigen tegen belagers.
Earth and Sustainability
De Universiteit Utrecht heeft haar toponderzoek gebundeld in vijftien focusgebieden. Met deze focusgebieden wil de Universiteit Utrecht hoogwaardig onderzoek stimuleren en bijdragen aan het oplossen van grote maatschappelijke vraagstukken. Het hierboven beschreven onderzoek valt binnen het focusgebied 'Earth and Sustainability'. Hierin wordt onderzoek gedaan naar een groot aantal processen op en in de aarde in relatie tot de talloze risico's die het leven op aarde bedreigen. Onderzoek naar klimaat, energie en duurzaamheid en nanomaterialen valt hier ook onder. Meer informatie is te vinden op
Fotobijschrift
De Zandraket (foto: Hans van Pelt). De foto mag gebruikt worden met vermelding van de naam van de fotograaf. Voor een hoge-resolutiefoto kunt u contact opnemen met Peter van der Wilt (contactgegevens staan hieronder).
Promotie
Sjoerd van der Ent (Biologie) promoveert op 4 februari 2008 om 12.45 uur in het Academiegebouw, Domplein 29 te Utrecht. Proefschrift: 'Transcriptional regulators of rhizobacteria-induced systemic resistance'.
Meer informatie
Peter van der Wilt, persvoorlichter Universiteit Utrecht, (030) 253 3705,
Universiteit Utrecht