Platform Biologica
Gentech geen oplossing voor voedseltekort
5 februari 2008
In januari plaatsten NRC Handelsblad en NRC-Next een opiniestuk van
Raoul Bino, hoogleraar in Wageningen, waarin deze beweert dat
gentechnologie de oplossing is voor het wereldvoedselvraagstuk. Maaike
Raaijmakers van Biologica maakt duidelijk waarom zijn betoog niet
klopt. Onderstaande tekst verscheen op 4 februari in NRC-Next,
enigszins ingekort, onder de kop "DNA is geen lego".
Hoogleraar metabolomica Raoul Bino (NRC 17 jan en NRC-Next 28 jan)
slaat de plank mis met zijn pleidooi voor versoepeling van de regels
voor genetische modificatie om daarmee een mondiale voedselcrisis af
te wenden.
De oplossing voor het probleem van de stijgende voedselprijzen is zeer
complex en vraagt om ingrijpende politieke en maatschappelijke
maatregelen. Zo moeten de subsidies voor het verbouwen van
voedselgewassen als biobrandstof worden stopgezet. Daarnaast moeten we
minder vlees gaan eten om het gebruik van landbouwgrond voor veevoeder
terug te dringen.
DNA is geen lego
Bino ziet het simpel: versoepel de GGO-regels en we kunnen de
voedselproductie drastisch verhogen, door met gentechnologie rassen te
ontwikkelen die met minder water toekunnen en snel groeien onder
marginale omstandigheden. Hij gaat daarmee voorbij aan het feit dat
complexe eigenschappen als een diep en breed worstelstelsel of
droogteresistentie niet zijn terug te brengen tot enkele genen die je
vrij direct kunt inbouwen. DNA is geen lego.
Juist als het gaat om complexe eigenschappen waarvan de genetische
basis nog grotendeels onbekend is, is het nodig om de plant in zijn
geheel en in relatie tot zijn omgeving te bekijken. Daarvoor is de
moderne klassieke veredeling bij uitstek geschikt.
Bovendien is er op dit moment niet zozeer behoefte aan een hogere
productie als wel aan een duurzame voedselproductie die bestaande
landbouwgronden niet verder uitput en voldoende oogstzekerheid biedt,
ook onder extreme weersomstandigheden en in marginale gebieden.
Onderzoek van de FAO laat zien dat de biologische landbouw onder deze
omstandigheden goed scoort, onder andere door het robuuste
landbouwsysteem en een groter waterbergend vermogen van de bodem.
Tot slot is het een feit dat de transgene voedselgewassen die nu op de
nominatie voor Europese toelating staan, geen van de door Bino
genoemde eigenschappen bezitten. Het gaat nog steeds om herbicide
tolerante of gifproducerende gewassen. Deze gewassen vormen eerder een
bedreiging voor de voedselzekerheid doordat ze in de praktijk leiden
tot grootschalige monoculturen en veel kunstmest en
bestrijdingsmiddelen nodig hebben.
Maaike Raaijmakers
Beleidsmedewerker gentechnologie bij Biologica.
Download: ArtikelNRCNext29-1-2008.pdf (402 Kb)