BouwNed
Ondergronds bouwen helpt druk op ruimte te verlichten
13-02-2008
Ondergronds bouwen komt steeds meer in de belangstelling te staan als
instrument om de huidige forse druk op de ruimte in Nederland te
helpen verlichten. En terecht, vindt Bouwend Nederland. De voordelen
zijn legio en technisch zijn er nauwelijks nog grenzen aan de
mogelijkheden. De extra investeringen hoeven ook het probleem niet te
zijn. De functies die ondergronds worden gerealiseerd, brengen immers
ook geld op.
De laatste maanden zijn op initiatief van verschillende partijen
bijeenkomsten gehouden om de grotendeels nog onbenutte potentie van de
ondergrond onder de aandacht te brengen. Eind november 2007 vond
bijvoorbeeld het congres `Echte schatten vind je in de ondergrond'
plaats, van het ministerie van VROM. Daaruit bleek al dat de
ondergrond bij de rijksoverheid volop in de belangstelling staat.
De laatste week van januari van dit jaar werd in Amsterdam een
meerdaags congres gehouden over ondergronds ruimtegebruik:
`Enlightened Underground, A Festival of Underground Space'. Tijdens
dit evenement kwamen zo'n beetje alle uitdagingen en issues die spelen
op het gebied van het ondergronds ruimtegebruik aan bod, tijdens een
internationaal congres, bezoeken aan ondergrondse bouwprojecten in
Arnhem, Amsterdam en Den Haag, en de Nationale Dag van het Ondergronds
Bouwen.
Veel aandacht trok ook het ambitieuze, want naar schatting tien
miljard euro kostende, plan AMFORA (Alternatieve MultiFunctionele
Ondergrondse Ruimte Amsterdam). Een initiatief van Strukton,
architectonisch ingevuld door Architectenbureau Zwarts&Jansma uit
Amsterdam. Volgens het bouwbedrijf kan de leefomgeving van Amsterdam
worden verbeterd, zonder dat dit ten koste gaat van de bereikbaarheid
van de stad, door een nieuwe stad onder de hoofdstad te creëren. De
verantwoordelijk wethouder toonde zich enthousiast, tenminste voor
zover het parkeerfuncties betreft.
Potenties
Een typerende reactie, zo meent Bouwend Nederland. Senior
beleidsmedewerker bouwcondities Mathieu van Rooij: "Er wordt veel te
weinig rekening gehouden met de potentie van de ruimte die we onder
maaiveld nog tot onze beschikking hebben. Het zou echt een gemiste
kans zijn als van dit soort initiatieven uiteindelijk alleen een
veredelde ondergrondse parkeervoorziening zou overblijven. Er zijn tal
van andere functies die ondergronds kunnen worden geplaatst, waardoor
er bovengronds de nodige ruimte bespaard kan worden. Zeker in een vol
land als Nederland zijn de voordelen daarvan te groot om te laten
liggen. Alleen al op het gebied van de leefbaarheid is er nog een hele
wereld mee te winnen."
Volgens Bouwend Nederland is het onontkoombaar dat ondergronds
ruimtegebruik de komende jaren een steeds belangrijkere rol gaat
spelen bij de ruimtelijke ontwikkeling in Nederland. Omdat de druk op
de ruimte boven de grond toeneemt, verschuiven steeds meer functies
van de bovengrond naar de ondergrond (zoals parkeergarages,
bioscoopzalen, winkeltraverses, tunnels en stations). Er komen ook
steeds meer projecten met opslag voor warmte en koude. En er ligt
inmiddels 1,7 miljoen kilometer kabels en leidingen in de ondergrond.
Om een goed gebruik van de ondergrond te bevorderen en conflicten
tussen verschillende gebruiksfuncties te vermijden, is het wel
noodzakelijk dat op een nieuwe manier naar de inrichting van de
ondergrond wordt gekeken, vindt Bouwend Nederland. Temeer omdat het
optimaal benutten van de potentie van de ondergrond kan bijdragen aan
het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit boven de grond. Het is
daarom belangrijk om bij het maken van ruimtelijke plannen de onder-
en bovengrond in samenhang te bekijken.