Radboud Universiteit Nijmegen
Een klik tussen plastic en natuur
Zo handig als de natuur zijn polymeren zoals DNA programmeert, willen
chemici het ook kunnen. Maar biopolymeren zijn lastig te manipuleren.
Joost Opsteen onderzocht daarom of hij synthetische polymeren aan
biologische kon koppelen en zo specifieke eigenschappen kon koppelen
aan een handig nanocontainertje. Dat lukte toen hij de methode
toepaste die `clickchemie' wordt genoemd.
animatie.gif (81 Kb)
Clickchemie is precisiescheikunde. De te reageren stoffen worden zo
gekozen dat ze op één manier op elkaar passen. Het is een schone
techniek, waarbij geen bijproducten worden gevormd. Ook vindt de
reactie bij een lage temperatuur plaats, wat hem geschikt maakt om
reacties uit te voeren aan gevoelige biomoleculen als eiwitten. Deze
reactie is ontwikkeld in de groep van Nobelprijswinnaar Sharpless.
Voor Joost Opsteen betekende de kennismaking met deze techniek een
doorbraak in zijn promotietraject.
Een synthetisch nanobolletje werd opgetuigd met N3-groepen. Deze
figureerden als bevestigingspunt voor een fluorescent eiwit.
De bolstructuur blijft intact na het koppelen van het eiwit. Dat wordt
aangetoond met bovenstaande opname met een
transmissie-elektronenmicroscoop. Links voor, rechts na de reactie.
Rechts zijn de bolletjes iets groter. De bolletjes zitten overigens
niet aan elkaar vast.
Een opname met een fluorescentiemicroscoop (boven) laat zien dat de
bolletjes inderdaad gekoppeld zijn aan het lichtgevende eiwit. Het
principe werkt en kan herhaald worden met andere functionele eiwitten.
En dat is voorpaginanieuws:
Joost Opsteen promoveert maandag 25 februari om 15.30 uur. Titel
proefschrift: Modular synthesis of well-defined macromolecular
architectures. Employment of `click' reactions in polymer chemistry.
Zijn promotor is prof. dr. J.C.M. van Hest.
Opsteen (Veghel, 1976) studeerde aan de HLO en later scheikunde in
Nijmegen met specialisatie organische chemie. Momenteel is hij
post-doc bij het instituut waar hij ook zijn promotieonderzoek deed:
het Institute for Molecules and Materials van de Radboud Universiteit
Nijmegen.
Naar boven
Contact:
Joost Opsteen
E-mail: j.opsteen@science.ru.nl
Wetenschapsredactie
(024) 361 60 00
wetenschapsredactie@communicatie.ru.nl