Radboud Universiteit Nijmegen


Nederlands leren spreken met hulp van de computer

Zou het niet handig zijn als buitenlanders die Nederlands willen leren spreken, dat kunnen doen met behulp van een computer die hen corrigeert als ze fouten maken? Inderdaad, dat zou erg handig zijn. En daarom werd eerder deze maand een subsidie van 500.000 euro toegekend aan een onderzoeksproject waarin de Radboud Universiteit Nijmegen samen met andere partijen de technologie gaat ontwikkelen die NT2-studenten feedback geeft over hun uitspraak, woordvolgorde en woordvormen.

Helmer Strik, docent spraaktechnologie aan de Radboud Universiteit, is coördinator van het project DISCO, een afkorting die staat voor 'Development and Integration of Speech technology into COurseware for language learning'. Het project, dat drie jaar duurt, is een voortzetting van eerder promotieonderzoek, waarin al gewerkt is aan een computerprogramma dat feedback geeft op de uitspraak van het Nederlands. Nieuw aan dit vervolgonderzoek is dat er nu technologie ontwikkeld wordt die ook fouten in de woordvolgorde corrigeert en in de morfologie of woordvormen. Want daar hebben buitenlanders ook moeite mee, weet Strik: `Een zin als 'Ik gaan naar huis' moet straks door de computer herkend worden als fout en gecorrigeerd worden naar: 'Ik ga naar huis'.'

Minder afhankelijk van docent
Een groot voordeel van een computerprogramma dat feedback geeft aan iemand die Nederlands als tweede taal leert (een NT2-student), is dat die daardoor niet afhankelijk is van de aanwezigheid van een docent. Studenten kunnen dus langer oefenen, wanneer en waar ze zelf willen. Bovendien moeten veel buitenlanders die in Nederland willen komen wonen tegenwoordig in hun eigen land al een taaltoets doen. Voor de voorbereiding daarop biedt dergelijke technologie ook een uitkomst. Op langere termijn ziet Strik ook mogelijkheden voor het ontwikkelen van vergelijkbare technologie voor mensen met een spraakhandicap.

STEVIN-subsidie
De subsidie die dit vervolgonderzoek mogelijk maakt, komt van STEVIN, een Vlaams-Nederlands stimuleringsprogramma voor taal- en spraaktechnologie voor het Nederlands, dat gefinancierd wordt door de Vlaamse (EWI, IWT en FWO) en Nederlandse overheid (OC&W, NWO en EZ) en dat door de Nederlandse Taalunie wordt gecoördineerd.

Samenwerkingsverband
Helmer Strik en zijn collega-onderzoekers van het Centre for Language and Speech Technology (CLST) van de Radboud Universiteit voeren het project uit samen met het Universitair Taal- en Communicatiecentrum Nijmegen (UTN), Linguapolis van de Universiteit Antwerpen en Polderland Language & Speech Technology.

UTN en Linguapolis hebben beide veel ervaring met het verzorgen van NT2-cursussen. Linguapolis heeft bovendien ervaring in het ontwikkelen van computerondersteund lesmateriaal. Polderland, een spin-offbedrijf van de Radboud Universiteit, heeft veel ervaring met het ontwikkelen en integreren van taalapplicaties: het bedrijf ontwikkelde onder meer de Nederlandse spelling- en grammaticachecker voor Microsoft.