Kaaskoppen & Waterlanders
Sociale zekerheid en riante buitenhuizen
Woensdag 26 maart 2008
19.25 uur, Nederland 2
In het 13-delige NCRV-programma Kaaskoppen & Waterlanders gaat Ernst
Daniël Smid op zoek naar de idealen en drijfveren van mannen en
vrouwen die Nederland hebben gemaakt tot wat het nu is. Vandaag staan
Sociale Wetgeving na de 2e Wereldoorlog en riante buitenhuizen in de
Gouden Eeuw centraal.
400 jaar geleden was de Amsterdamse nouveau riche op zoek naar een
tweede huis. Dit werd gezocht aan de Vecht, slechts 7 uur met de
trekschuit. De Vecht werd het verlengde van de Amsterdamse
Grachtengordel. Een van de eersten met een buitenhuis was Johan
Huydecoper. Rijk geworden met de handel in peper liet hij de
boerenhofstede van zijn vader verbouwen tot een riant buitenhuis:
Goudensteijn. Bekende kunstenaars werden aangetrokken om Goudensteijn
te vereeuwigen op schilderijen en te bezingen in gedichten en
liederen. Huydecoper werd rijker en rijker, als gewiekst zakenman wist
hij grond te verkrijgen en weer door te verkopen. De Utrechtse adel
baalde van die Amsterdammers die landje-pik kwamen spelen maar
Huydecoper wist iedereen te overtuigen van zijn goede bedoelingen en
hield er zelfs een titel aan over: Heer van Maarsseveen. Ook politiek
werd hij een machtig man: 6 maal werd hij burgemeester van Amsterdam.
Goudensteijn bleef tot ver in de 20e eeuw in het bezit van de familie
Huydecoper, en doet nu dienst als gemeentehuis van Maarssen.
Vadertje Drees werd hij liefkozend genoemd. Misschien wel de meest
populaire politicus van na de Tweede Wereldoorlog. Hij zorgde ervoor
dat iedere Nederlander vanaf zân 65e een AOW-uitkering kreeg. Willem
Drees had een groot sociaal hart. Waar kwam dat vandaan? Als kind had
hij thuis armoede gekend. Hij zag de verschillen tussen de rijken in
hun dure grachtenpanden en de armen in kelder- en krotwoningen. Hij
zag de ellende die de drank aanrichtte en besloot nooit een fles aan
te raken. Al vroeg voelde hij zich aangetrokken tot het gedachtegoed
van de SDAP, de voorloper van de PvdA. In de oorlog maakte hij de
verschrikkingen mee in het kamp Buchenwald. Al deze ervaringen zorgden
ervoor dat hij zich zijn hele leven lang inzette voor de zwakkeren in
de samenleving. Na de oorlog als Nederland in puin ligt werd hij
minister van Sociale Zaken en later minister president. Hij maakte het
land een stuk socialer met een aantal belangrijke wetten voor ouderen,
werklozen, zieken, weduwen en wezen. Zijn 65e verjaardag werd groots
gevierd, hij kreeg ook AOW, maar bleef premier tot zijn 72e. Toen ging
hij eindelijk met pensioen.
De serie is gebaseerd op de Canon van Nederland: een selectie van de
vijftig belangrijkste personen en gebeurtenissen die de loop van de
vaderlandse geschiedenis in belangrijke mate hebben bepaald.
Hoe groot de daden van deze illustere voorouders ook zijn en hoe
belangrijk hun betekenis voor onze vaderlandse geschiedenis ook is, ze
blijven één van ons. En uiteindelijk zijn we allemaal Kaaskoppen &
Waterlanders.
NCRV