SGP
28 - 02 - 08 | SGP wil nóg meer investeren in binnenvaart
De SGP wil dat het kabinet nog meer inzet op goederenvervoer over
water. Weliswaar neemt het binnenvaartvervoer toe, zeker als dat
afgezet wordt tegen het vervoer over de weg en het spoor, maar er is
nog een wereld te winnen.
________________________________________
Binnenvaart
28 februari 2008
Van der Staaij
Erkenning
Voorzitter. Van ongeveer 1980 tot 1995 speelde de binnenvaart geen
grote rol bij het opvangen van de groei van het goederentransport in
Europa. Deze groei werd geheel opgeslokt door het wegtrans-port;
spoor- en binnenvaartvervoer daalden zelfs licht. Aan-dacht vanuit de
politiek voor deze branche was dan ook niet noemens-waard. Er heeft
daarna echter een duide-lijke kente-ring plaatsgevonden. De
binnen-vaarsector werd volwassen en profileerde zich met suc-ces.
Ook de politiek heeft steeds meer oog voor de mogelijk-heden van de
binnen-vaart gekregen. De toene-mende con-gestie op de wegen dwingt
om naar alter-na-tieve ver-voerswij-zen te kijken.
De binnenvaart staat stevig op de politieke agenda. Dat blijkt ook uit
de nu voorliggende Binnenvaartnota. In die zin vormt deze nota een
heldere erkenning van de stormachtige ontwikkeling die de binnenvaart
heeft doorgemaakt. De nota beschouwt de binnenvaart als een zeer
serieuze transportmodaliteit. Mijn fractie is content met deze nota en
onderschrijft deze op veel onderdelen. Ook de serieuze aandacht die
wordt geschonken aan de kleinere vaarwegen â als haarvaten van het
systeem â waardeert mijn fractie positief, evenals het optimaal
aansluiten van natte bedrijfsterreinen op de binnenvaart.
Ik voeg hier een specifieke noot aan toe. Aandacht voor de kleinere
vaarwegen betekent ook aandacht voor het kleinere binnenschip. Voor de
SGP-fractie is van belang, dat de be-drijfstak van de binnen-vaart -
behalve dat ze economisch rende-rend moet zijn - ook in sociaal
opzicht de nodige garan-ties voor haar voortbestaan moet heb-ben. Zo
is het van belang dat er ruimte blijft voor het vrije ondernemerschap
dat de binnen-vaart altijd heeft gekenmerkt: zelfstandige schippers
voor wie het schip ook de gezinswoning is. Ook in dit verband bepleit
ik dat er ruimte zal blijven voor het kleine binnen-vaartschip en
niet alles wordt opgeof-ferd aan schaalvergro-ting en liberalisering.
In de nota ontdekte ik niet veel aandacht voor het gezinsbedrijf als
zodanig, maar is dit ook de insteek van de staatssecretaris?
Een algemeen punt van kritiek. Juist nu de wegen uitpuilen en de
filedruk records breekt, moet er veel meer vervoer van de weg
verschuiven naar het water. Mijn fractie is dan ook een warm
voorstander van een actief modal shift beleid, zodat actief
gestimuleerd kan worden om wegtransport te verplaatsen naar
binnenvaart en spoor. Hierover is vaker gediscussieerd, maar het
kabinet heeft op dit punt nooit thuis willen geven. Is dit geen gemis?
Is het juist, dat Europa wel ruimte biedt voor een actief modal shift
beleid?
Investeringen
De laatste jaren is een inhaalslag gepleegd ten aanzien van
achterstallig onderhoud. Dat was meer dan noodzakelijk. De keerzijde
van deze grote inspanning is echter wel, dat het opheffen van
knelpunten beduidend minder prioriteit heeft gekregen. Dat zien we ook
in de statistieken. Op dit moment wordt zoân 4% van de
V&W-investeringsmiddelen ingezet voor de vaarwegen, terwijl dit in
1998 nog 12% was. Hier moet echt meer evenwicht worden betracht.
Het COV heeft een lijst kansrijke vaarwegprojecten opgesteld. De
uitvoering hiervan vergt zoân 1,7 mrd. euro extra, waarbij het
mogelijk is om in 2020 enkele tientallen procenten méér over water
te vervoeren. Veel geld, maar als we deze investering mede beschouwen
als een belangrijke maatregel van filebestrijding, wel degelijk
verdedigbaar. Ik wil voor deze extra investering graag een lans voor
breken.
Nu ben ik niet op de hoogte van de voorbereiding door de ambtenaren,
maar ik kan mij indenken dat de staatssecretaris straks gaat
antwoorden, dat een deel van die 1,7 mld.
Al gereserveerd is in de Nota Mobiliteit tussen 2010 en 2020. Dat zou
inderdaad kunnen, maar daar is naar mijn weten geen zekerheid over. Er
is toch geen sprake van een harde reservering? Wat ik wel weet, is dat
er op dit moment hard wordt gezocht naar extra geld voor het spoor. Om
te voorkomen dat deze zoektocht bij voorbaat ten koste gaat van de
binnenvaart én gelet op de grote belangen die zijn gediend met het
versnellen van vaarwegprojecten zou ik graag nu de toezegging willen
hebben van de staatssecretaris dat er méér wordt geïnvesteerd in de
vaarwegen.
Mijn fractie zou graag een inhoudelijke reactie van de
staatssecretaris willen hebben op de voorstellen van het COV. Snijden
deze voorstellen hout en welke extra budgettaire ruimte is er? Welke
projecten hebben in het bijzonder de belangstelling van de
staatssecretaris?
Nog even terug naar het onderhoud. Het zou de binnenvaart enorm
helpen, indien het achterstallig onderhoud éérder zou zijn
weggewerkt. Nu is de planning om in 2018 de achterstand te hebben
ingelopen en het kabinet beziet of dit nog één of twee jaren sneller
kan. Het is helder dat grote achterstanden niet in een handomdraai
kunnen worden weggewerkt. Maar het is tegelijkertijd goed om te
beseffen, dat het achterstallig onderhoud voor wegen en spoor in 2012
moet zijn weggewerkt en de binnenvaart in die zin een nakomertje is.
Gelijke monniken, gelijke kappen. In die zin heeft de binnenvaart
eenvoudigweg recht op een extra impuls op dit terrein.
Voorzitter. Een belangrijk punt betreft de problematische
personeelsvoorziening in de binnenvaart. Tijdens de
begrotingsbehandeling heb ik erop gewezen, dat het personeelstekort
zou kunnen worden opgevangen door met name Filippijnen. Het verkrijgen
van tewerkstellingsvergunningen voor hen duurt echter tergend lang. Ik
verwees toen naar bestaande regelingen die zijn toegespitst op een
soepele arbeidsvoorziening in de zeevaart en stelde de vraag of dit
ook voor de binnenvaart geregeld kon worden. De staatssecretaris heeft
toegezegd om dit â met Soza â serieus te bezien. Wat heeft dit
opgeleverd?
Decentraal
Voorzitter. Mijn fractie vindt het belangrijk, dat ook op decentraal
niveau aandacht voor de binnenvaart groeit. Dat erkent ook de nota.
Maar hoe wordt dat concreet gestimuleerd en begeleid? Concrete casus:
de provincie Gelderland heeft vorige week helder uitgesproken, dat zij
meer goederen over water wil vervoeren. Op welke wijze kan het Rijk
dergelijke initiatieven stimuleren en coachen? Kennis ter beschikking
stellen? Kunnen provincies hiervoor bepaalde Rijkssubsidies aanboren,
etc.?
Apaches
Concreet âluchtigerâ puntje. Apaches en binnenvaartschepen komen
elkaar doorgaans niet tegen. Het blijkt echter dat Apaches regelmatig
binnenvaartschippers de stuipen op het lijf jagen door zeer laag over
de Waal te vliegen. Het zou zelfs gebeuren, dat schepen als
oefenobjecten dienen. Dit klinkt onverantwoord; zeker als we denken
aan het recente incident dat we in de Bommelerwaard hebben gehad.
Worden hiermee geen stevige risicoâs gelopen? Ik begreep dat deze week
schriftelijk door de binnenvaartbranche is geklaagd en ik roep de
staatssecretaris op om richting haar collega van Defensie (de lijntjes
zijn kort) dit te steunen.
Overigens zijn onlangs ook baggeraars op het IJsselmeer bijna geraakt
door granaten van de Landmacht tijdens een oefening (RD, 24-1-2008).
Dit mag natuurlijk nooit voorkomen. Hoe kan dit? Wil de
staatssecretaris dit onderdeel opnemen met de minister van Defensie?
SGP wil nóg meer investeren in binnenvaart