Kosten ziekenhuiszorg met vrije prijzen groeien met 12%

03/03/2008 07:30

The Boston Consulting Group

Amsterdam/Zeist, 3 maart 2008. De kosten van de ziekenhuiszorg waarvoor vrije prijsvorming geldt (het zg. B-segment, per 2008 zo'n 20% van de ziekenhuiszorg) blijken in 2006 zeer snel gegroeid te zijn. Berekeningen van Vektis, het onderzoeksbureau van de zorgverzekeraars, in samenwerking met The Boston Consulting Group (BCG) wijzen op een groeipercentage van bijna 12%. Van de 12% kostengroei wordt slechts 2% verklaard door hogere prijzen en maar liefst 10% door een sterke verhoging van het volume (het aantal behandelingen). Weliswaar zijn prijsverhogingen dus beperkt gebleven (een belangrijke doelstelling van het nieuwe zorgstelsel) maar de volume-ontwikkeling is onverwacht en ronduit zorgelijk te noemen.

"De rem is eraf" zegt Anne de Boo van Vektis. "De budgetten voor de ziekenhuiszorg worden geleidelijk vervangen door vrije onderhandelingen met zorgverzekeraars over de prijs per behandeling, vaak zonder volumebeperkingen. Daardoor geeft het systeem geen tegendruk op de vraag naar steeds meer en betere zorg van patiënten".

Dat de groei gaat doorzetten is op zich logisch. Dat komt doordat de consument van de zorg (de patiënt) een andere is dan degene die betaalt (de verzekerden via de verzekeraar). Daarom spelen in de geliberaliseerde zorgmarkt - in tegenstelling tot in andere markten - de kosten van zorg nauwelijks een rol in het aankoopproces; op het moment dat de verzekerde een patiënt is geworden zijn de kosten van de zorg nauwelijks meer relevant voor hem. Hoge kosten zijn dan dus geen reden om de behandeling niet te doen. In het oude zorgsysteem zorgen vastgestelde ziekenhuisbudgetten voor een 'plafond' op de totale zorgkosten en daarmee op het volume.

Hoe serieus is dit nu en vraagt dit om een interventie? "Het is een forse stijging, en zeer relevant met het oog op de aankomende besluitvorming over verdere liberalisering en vergroting van het segment met vrije prijzen.", aldus Jan Willem Kuenen van BCG. "Het is cruciaal om eerst de oorzaken achter de huidige sterke groei goed te doorgronden voordat we de liberalisering in de huidige vorm voortzetten. Nieuwe getallen in de zomer van dit jaar gaan ons inzicht geven in de groei over 2007 en leveren daarmee nieuwe informatie. Maar als deze groei inderdaad doorzet" zegt Kuenen, "dan vraagt dat wel om een heroverweging: willen we het kostenniveau in de hand houden en de groei beperken, of zijn we als samenleving bereid om die extra kosten te betalen omdat we meer zorg een goede zaak vinden?"

Volgens Kuenen en de Boo betekent een besluit om de kosten te beheersen overigens niet dat de liberalisatie moet worden stopgezet of teruggedraaid, maar wel dat liberalisatie pas mag worden uitgebouwd als de volumebeperkende systemen hun werk goed doen. Dat kan bijvoorbeeld door de verzekeraars ingevuld worden, maar dan moeten we wel als maatschappij accepteren dat zij die sturende rol ook echt oppakken en bijvoorbeeld bepalen wanneer wel en niet behandeld wordt in een bepaald ziekenhuis.

Vektis
Vektis is hét centrum voor informatie en standaardisatie voor de zorgverzekeraars. De gegevens over kosten van de gezondheidszorg in Nederland worden door Vektis verzameld en geanalyseerd. Deze informatie van Vektis is voor zorgverzekeraars van belang voor het vernieuwen van hun beleid, het maken van strategische keuzes, het verbeteren van operationele processen en voor de elektronische uitwisseling van berichten en informatie tussen zorgverzekeraars en anderen. Vektis beschikt over omvangrijke databestanden, bijvoorbeeld over de kosten van het medicijngebruik in Nederland, de kosten van en uitgaven aan medische hulpmiddelen en de kosten van ziekenhuiszorg. Deze gegevens worden aangeleverd door alle Nederlandse zorgverzekeraars. Dit betekent dat Vektis beschikt over databestanden die vrijwel de gehele Nederlandse populatie betreffen. Meer informatie vindt u op de website www.vektis.nl.

The Boston Consulting Group
The Boston Consulting Group (BCG) is een wereldwijd opererende management consultant en is toonaangevend op het gebied van strategie. Samen met onze klanten onderzoeken we mogelijkheden tot waardecreatie, adresseren we cruciale uitdagingen en transformeren we ondernemingen. Dit doen we in alle bedrijfstakken en op alle functionele gebieden. Onze bedrijfsspecifieke aanpak combineert diepgaand inzicht in de dynamiek van bedrijven en markten met vergaande samenwerking op alle niveaus van de klantorganisatie. Dit zorgt ervoor dat onze klanten duurzaam concurrentievoordeel realiseren, betere organisaties bouwen en verzekerd zijn van blijvende resultaten. BCG is opgericht in 1963 en heeft 66 kantoren in 38 landen. Meer informatie vindt u op de website www.bcg.com.