Financieel akkoord gemeenten en corporaties over 31 van de 40 aandachtswijken

In 12 van de 18 steden met aandachtswijken is er tussen de gemeenten en de corporaties een inhoudelijk en financieel akkoord gesloten over de verbetering van de leefbaarheid in de wijken. Het gaat om de gemeenten Alkmaar, Amsterdam, Arnhem, Deventer, Eindhoven, Enschede, Groningen, Heerlen, Maastricht, Rotterdam, Utrecht en Zaanstad. Daarin liggen 31 van de 40 aandachtswijken. Met 9 van deze 12 gemeenten is op basis van de vastgestelde wijkactieplannen het charter met het Rijk getekend of klaar voor ondertekening tijdens een wijkbezoek. In Rotterdam, Amsterdam en Utrecht wordt het hoofdlijnenakkoord op wijk- en buurtniveau verder uitgewerkt. Dat schrijft minister Vogelaar (Wonen, Wijken en Integratie) in een brief aan de Tweede Kamer.

In 6 gemeenten is nog overleg over in totaal 9 wijkactieplannen, al zijn voor de 4 wijken in Den Haag de onderhandelingen met de corporaties zo goed als afgerond. Amersfoort gaat opnieuw overleggen na een eerdere afwijzing van het akkoord door de gemeenteraad. Leeuwarden en Dordrecht verwachten vóór 1 april over het wijkactieplan een financieel akkoord te sluiten met de corporaties. Nijmegen en Schiedam gaan er van uit dat ze in april klaar zijn. Daarmee is de planvorming en de financiering van de wijkenaanpak 'op een oor na gevild,' zo stelt minister Vogelaar.

Bij de beoordeling van de wijkactieplannen let de minister erop of de thema's uit haar Actieplan Krachtwijken -- wonen, werken, leren en opgroeien, integratie en veiligheid - voldoende uit de verf komen en welke inzet de gemeenten van het Rijk verwachten. De minister bekijkt verder hoe de bewoners betrokken zijn bij het vaststellen van het wijkactieplan en het budget dat zij krijgen voor eigen initiatieven. Minister Vogelaar stelt dat de bij haar ingediende wijkactieplannen hoge ambities hebben. Naast voorstellen voor de aanpak 'achter de voordeur', het bestrijden van overlast, het aan de slag helpen van meer mensen en het stimuleren van ondernemerschap, komt de inzet op brede scholen en Centra voor Jeugd en Gezin in vrijwel alle plannen voor.

In de gemeenten die nog geen financieel akkoord hebben over het wijkactieplan spitst de discussie zich toe op de vraag of de investeringen bovenop de bestaande plannen komen en voor welke sociale activiteiten de corporaties betalen. Minister Vogelaar maakte eerder al bekend dat het bij de investeringen van de corporaties -- jaarlijks 250 miljoen euro in de komende 10 jaar -- moet gaan om extra investeringen ten opzichte van plannen die er voor 16 juli 2007 waren. De lokale overheid heeft hierin een primaire verantwoordelijkheid. Voordat de minister namens het Rijk het charter met de gemeente ondertekent vraagt zij de gemeente om de extra inzet van de corporaties te onderbouwen. De minister meldt de Kamer verder dat de Algemene Rekenkamer gaat rapporteren over de doelmatigheid en effectiviteit van de wijkenaanpak.

De minister geeft in haar brief nadere details over de eerder aangekondigde projectsteun voor de corporaties die in de aandachtswijken investeren. Nadat diverse plannen van corporatiekoepel Aedes voor een investeringsfonds te weinig opleverden, besloot zij in februari de extra financiële ruimte zelf te regelen. In totaal dragen de corporaties die niet of nauwelijks in de aandachtswijken bezit hebben, daar vanaf 2008 jaarlijks maximaal 75 miljoen euro aan bij.

Minister Vogelaar maakte vorige maand bekend dat zij in 2008 de financiële ondersteuning via het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting (CFV) wil laten lopen. Hoewel deze toezichthouder op de corporatiesector al de bevoegdheid heeft bijdragen voor projectsteun te heffen, komt er voor de wijkenaanpak een meer gerichte en vereenvoudigde regeling. Daarbij geldt dat de aanvraag voor projectsteun zo laagdrempelig mogelijk is en dat het CFV meer rekening kan houden met de financiële vermogens van de corporaties. Door een kwijtscheldingsregeling moet voorkomen worden dat corporaties die zowel binnen als buiten de aandachtswijken bezit hebben, meer geld kwijt zijn aan de heffing dan zij aan projectsteun kunnen krijgen.

De minister bericht de Kamer voor de zomer over de plannen na 2008. Uitgangspunt is dat tot en met 2017 voor de corporatis in de wijken jaarlijks 75 miljoen euro aan extra financiële ruimte beschikbaar is voor activiteiten uit wijkactieplan.

Noot voor redacties (