Verbond ziet mogelijkheden voor verbetering vangnetverzekering

26/03/2008 11:34

Verbond Van Verzekeraars

Zelfstandig ondernemer gaat rationeel met arbeidsongeschiktheidsrisico om

De ene helft van alle zelfstandige ondernemers kiest ervoor om zich te verzekeren tegen inkomstenderving door arbeidsongeschiktheid, de andere helft neemt dit risico voor eigen rekening. Dat blijkt uit onderzoek van het Verbond van Verzekeraars. De keuze blijkt in hoge mate gestuurd te worden door rationele argumenten. De branche waarin men actief is, de hoogte en de afhankelijkheid van het inkomen en de risicoperceptie zijn belangrijke factoren om al dan niet voor een verzekering te kiezen. Verder blijkt dat veel zelfstandige ondernemers een alternatief hebben voor een arbeidsongeschiktheidsverzekering in de vorm van eigen vermogen, het inkomen van de partner of een WIA-uitkering uit loondienst (bij parttime ondernemerschap).

Anders dan soms wordt verondersteld, blijkt de omvang van de verzekeringsproblematiek van zelfstandigen met gezondheidsproblemen beperkt. Zo sluiten zelfstandige ondernemers met gezondheidsproblemen met 66% significant vaker een verzekering af dan zelfstandige ondernemers zonder gezondheidsproblemen (43%). Het komt zelden voor dat zelfstandigen met gezondheidsproblemen problemen ondervinden om zich tegen arbeidsongeschiktheid te verzekeren. Toch onderkent het Verbond van Verzekeraars het maatschappelijke belang dat de markt ook voor deze groep een passende verzekeringsoplossing biedt door het verbeteren van de vangnetverzekering voor niet of moeilijk verzekerbare zelfstandigen. "Daarmee ontstaat een win-win-situatie", aldus directeur Richard Weurding van het Verbond van Verzekeraars. "Alle zelfstandigen kùnnen een passende verzekering afsluiten, maar zijn er niet toe gedwongen, zoals vroeger het geval was. Het opereren voor eigen rekening en risico behoort tot de kern van het ondernemerschap. Verzekeraars bieden een breed palet aan mogelijkheden om de risico's van inkomstenverlies door arbeidsongeschiktheid desgewenst in te dekken. Maar het blijft aan de ondernemer om daarin een zelfstandige beslissing te nemen.

Een verplichte, collectieve arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen, zoals vroeger in de WAZ bestond, lijkt Weurding niet nodig. "Collectieve verplichte arrangementen beknellen de ruimte voor ondernemerschap en dat moeten we mijns inziens niet willen."

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Jan-Willem Wits, Verbond van Verzekeraars, tel. 070 - 3338707

ACHTERGROND

In het kader van het bevorderen van het zelfstandig ondernemerschap staat de verzekerbaarheid van zelfstandigen en ZZP'ers hoog op de maatschappelijke en politieke agenda. Sinds de afschaffing van de WAZ in 2004 is er, behoudens de vrijwillige WIA-verzekering van het UWV, geen publieke voorziening meer tegen arbeidsongeschiktheid voor zelfstandigen en is de rol van verzekeraars op dit terrein verder toegenomen.

Onderzoek

Om meer inzicht te verkrijgen in de verzekeringssituatie van zelfstandigen heeft het Verbond van Verzekeraars medio 2007 een onderzoek laten uitvoeren naar de verzekeringsgraad (de mate waarin en de redenen waarom zelfstandigen zich al dan niet wensen te verzekeren) en naar de verzekeringsmogelijkheden van zelfstandigen met gezondheidsproblemen.

Conclusie 1: de helft van de zelfstandigen verzekert zich tegen arbeidsongeschiktheid.

De onderzoeksresultaten bevestigen het beeld dat ongeveer de helft van de groep zelfstandigen (47%) zich tegen het risico van arbeidsongeschiktheid verzekert.

Conclusie 2: de beslissing om zich al dan niet te verzekeren is gebaseerd op rationele overwegingen.

De beslissing of men zich al dan niet verzekert, blijkt te zijn gegrond op rationele overwegingen. Belangrijke overwegingen zijn de branche waarin men werkzaam is, de hoogte van het inkomen en de afhankelijkheid van dat inkomen, de omvang van de onderneming en de risicoperceptie. Verder blijkt dat veel zelfstandige ondernemers een alternatief hebben voor een arbeidsongeschiktheidsverzekering in de vorm van eigen vermogen, het inkomen van de partner of een WIA-uitkering uit loondienst (bij part time ondernemerschap).

Conclusie 3: de omvang van de groep zelfstandigen, die zich door gezondheidsproblemen niet tegen redelijke condities kan verzekeren, is zeer beperkt.

Anders dan soms wordt verondersteld, blijkt de omvang van de verzekerbaarheidsproblematiek van zelfstandigen met gezondheidsproblemen beperkt. Binnen de totale populatie ondernemers (506) die heeft meegewerkt aan het onderdeel over AOV-verzekeringen, geeft ongeveer 14% aan gezondheidsproblemen te hebben, die kunnen leiden of hebben geleid tot medische uitsluitingen of een opslag op de premie. Van deze groep heeft 9% zich verzekerd, 3% heeft na aanvraag van een verzekering afgezien van de verzekering en 2% heeft geen aanvraag ingediend in verband met de aanwezigheid van gezondheidsproblemen. Er was één persoon die niet werd geaccepteerd in verband met gezondheidsproblemen (0,4%). Verder blijkt dat van de ondernemers met gezondheidsproblemen 66% een AOV-verzekering heeft gesloten. Bij ondernemers zonder gezondheidsproblemen is dit 43%.

Vangnetverzekering

Waarom?
Hoewel het om een beperkte groep zelfstandigen gaat, die geconfronteerd wordt met verzekerbaarheidsproblemen, vinden verzekeraars het van belang om de toegankelijkheid voor zelfstandigen tot de arbeidsongeschiktheidsverzekeringen te verbeteren.

Hoe?
Ten tijde van de afschaffing van de WAZ heeft het Verbond van Verzekeraars in samenwerking met MKB-Nederland een vangnetverzekering ontwikkeld om een verzekeringsoplossing te bieden voor moeilijk verzekerbare zelfstandigen met een beperkte dekking. De vangnetverzekering kent een maximaal verzekerd bedrag van 11.500 euro, een wachttijd van twee jaar en komt alleen tot uitkering in het geval van volledige arbeidsongeschiktheid. Het arbeidsongeschiktheidscriterium is gangbare arbeid.

Gedacht wordt aan de volgende verbeteringen:

- schrappen van de voorwaarde: 'indien arbeidsongeschiktheid optreedt in de eerste vijf jaar na afsluiting is de dekking beperkt tot maximaal 5 jaar';
- wachttijd aanpassen van twee jaar naar één jaar;

- naast volledige arbeidsongeschiktheid ook een dekking voor gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid toevoegen. Met deze verbeteringen ontstaat een op hoofdlijnen vergelijkbare dekking met de voormalige WAZ voor zelfstandige ondernemers, die zich niet of moeilijk krachtens reguliere producten kunnen verzekeren.

Deze verbeteringen kunnen ook worden toegepast voor zelfstandigen, die al een vangnetverzekering hebben afgesloten (tenzij de uitkering inmiddels is ingegaan).