GroenLinks

China brengt vlekkeloze Olympische Spelen in gevaar

28 maart 2008

Het Europees Parlement besprak woensdag de gebeurtenissen in Tibet. Een meerderheid is zeer kritisch over het optreden van China. China lokt acties uit tijdens de Olympische Spelen, meent europarlementariër Joost Lagendijk (GroenLinks).

Op 10 en 11 maart liepen vreedzame demonstraties uit op bloederige confrontaties tussen Chinezen en Tibetanen. Sindsdien heeft China met politie en leger zijn greep op de regio versterkt en het gebied hermetisch afgesloten. De Chinese overheid is geobsedeerd met het wegmoffelen van de Tibetaanse onvrede. Wat er precies is gebeurd, is dankzij de Chinese censuur onduidelijk.

Doodslaan en doodzwijgen
Volgens Lagendijk moeten de protesten van de Tibetanen serieus worden genomen. "Het afsluiten van het gebied doet vrezen dat het Chinese leger nu in het geheim wraakacties aan het uitvoeren is. Eén duidelijke boodschap die Europa zendt, is dat doodslaan en doodzwijgen niet de oplossing is. De Chinese regering moet in gesprek gaan met de Tibetanen."
"Het grote achterliggende probleem is het gebrek aan respect voor vrijheden en mensenrechten in China," vervolgt Lagendijk. Volgens Lagendijk brengt China met zijn optreden het vlekkeloze verloop van de Olympische Spelen in gevaar. "Hoe kunnen we het Olympische feest vieren op een plaats waar tegelijkertijd mensen worden vastgehouden en gemarteld vanwege hun afwijkende mening? Hoe kunnen we geloven dat China de rechten van minderheden dat Tibetanen en Oejgoeren respecteert, als journalisten uit binnen- en buitenland hun werk niet kunnen doen?"

Geschonden belofte
China heeft voor het binnenhalen van de Olympische Spelen de belofte gedaan meer openheid te betrachten. Buitenlandse journalisten zouden vrije toegang hebben tot heel China. Die belofte wordt geschonden nu media uit Tibet worden geweerd. Ook heeft de Chinese regering de verwachting gewekt dat de mensenrechten in China er op vooruit zouden gaan. Maar verschillende organisaties rapporteren juist een verslechtering van de situatie. Vrije journalisten en activisten verdwijnen in de gevangenis.

"De militaire en economische macht van China mag geen reden zijn om te zwijgen," vindt Lagendijk. "Verregaande democratische hervormingen waren helaas niet te verwachten, maar de huidige ontwikkeling is niet te accepteren. De milieu- en aidsactivist Hu Jia is gearresteerd, de populaire onafhankelijke blogger Zeng Jinyang is monddood gemaakt en vele andere dissidenten worden hard aangepakt vanwege hun redelijke kritiek. China ziet deze mensen als gevaar voor de Olympische Spelen. We moeten China duidelijk maken dat we het niet eens zijn met deze manier van "wegpoetsen" van kritiek."

Actie
Verschillende politici, zoals parlementsvoorzitter Gert Pöttering en fractievoorzitter van de Groenen Daniel Cohn-Bendit, hebben al gezegd de openingsceremonie te willen boycotten. Als China geen snelle verbetering doorvoert, zoals het vrijlaten van alle gewetensgevangenen, vindt Lagendijk dat staatshoofden en regeringsleiders bij dit prestigieuze feestje moeten wegblijven. Ook zouden sporters en toeschouwers de aandacht kunnen vestigen op misstanden in China. Eén idee is om een oranje band om de arm te dragen als symbool tegen mensenrechtenschendingen. Dit lijkt bescheiden, maar is in feite een grote uitdaging voor de Chinese censuur.

Lagendijk: "Het grote voordeel van de Olympische Spelen in Peking is dat Chinezen massaal met mensen uit andere landen in contact komen. Maar het ziet er naar uit dat de staat een open dialoog zal verhinderen en vooral de media streng zal controleren. Daarom moeten we aan slimme acties denken om de censuur te omzeilen. Het t-shirt met de Olympische ringen in handboeien is een duidelijk statement, maar ik ben bang dat die niet wordt toegestaan in China." Op de foto draagt Lagendijk (zittend naast zijn Britse collega Caroline Lucas en zijn Catalaanse collega Raul Romeva) dit t-shirt, waarmee de organisatie Reporters without borders actie voert tegen Chinese mensenrechtenschendingen.