Algemene Vereniging Van Beroepsjournalisten in België
VVJ doet dubbele oproep in verband met persembargo's
Voor journalisten is het geen goede zaak dat nieuwsbronnen hen
fnuikende embargo's opleggen, zoals het contract dat
platenmaatschappij Universal de Belgische muziekrecensenten begin
april heeft voorgelegd als voorwaarde voor het krijgen van een
interview met dEUS-frontman Tom Barman. In dat verband doet de Raad
van Bestuur van de VVJ een dubbele oproep.
1. Oproep aan de journalisten
Aan de journalisten vraagt de VVJ om in geen geval in te gaan op
contracten die hen fnuikende embargos opleggen op straffe van formele
sancties. Nog los van de principiële bezwaren hiertegen, binden
dergelijke overeenkomsten hen persoonlijk, en de gevolgen kunnen dan
ook catastrofaal zijn.
De VVJ vraagt journalisten die met dergelijke vragen te maken krijgen,
om zo snel mogelijk het nationaal secretariaat van de VVJ/AVBB te
verwittigen (info@journalist.be tel. 02/235.22.70). Dit kan in dat
geval vlug een algemene waarschuwing uitsturen, dit met het oog op een
collectieve weigering.
De VVJ herinnert anderzijds aan het principe door de Raad voor de
Journalistiek bevestigd dat embargos die voldoende verantwoord zijn en
behoorlijk werden afgesproken, door de journalist ook correct moeten
worden nageleefd.
2. Oproep aan de nieuwsbronnen
Aan de organisatoren van interviews en andere evenementen vraagt de
VVJ om zo weinig mogelijk met embargos te werken.
Het is een belangrijk journalistiek principe dat nieuws moet kunnen
vrijgegeven worden op het moment dat het ontstaat. Interviews met
bijvoorbeeld een krant moeten dan ook in principe de dag nadien kunnen
worden gepubliceerd. Nieuwsmedia werken met heel eigen tijdschemas, en
nieuwsbronnen moeten daar maximaal rekening mee houden door een
voldoende beschikbaarheid, veeleer dan hun eigen agendas en fnuikende
embargos op te leggen aan de media.
De VVJ vraagt ook dat uitsluitend met embargos wordt gewerkt wanneer
daar voldoende verantwoording voor bestaat: een algemeen belang, de
journalist de mogelijkheid geven zich voor te bereiden op de officiële
publicatie van een rapport ... Louter corporatistische, commerciële of
marketingmotieven mogen geen reden zijn om persembargos op te leggen.
De VVJ herinnert er nog aan dat volgens de journalistieke deontologie
een embargo vervalt van zodra het door een nieuwsmedium is geschonden.
Van de initiatiefnemers wordt verwacht dat ze dit principe aanvaarden,
en dan ook niet verder aandringen op de naleving in dit geval.
In zoverre met embargos wordt gewerkt, vraagt de VVJ de
initiatiefnemers hiervan ook om vooraf en duidelijk het akkoord
hierover te krijgen van alle betrokken media. In de lijn van de
beslissingen van de Raad voor de Journalistiek, heeft een embargo voor
journalisten slechts geldingskracht wanneer het berust op een heldere
afspraak tussen nieuwsbron en journalist.
De VVJ dringt er anderzijds op aan om embargos niet afdwingbaar te
willen maken met geformaliseerde contracten en financiële dwangsommen,
maar uit te gaan van een wederzijds vertrouwen als voldoende basis
voor de naleving. Journalisten die het geschonken vertrouwen schenden,
kunnen worden gesanctioneerd door een volgende keer niet meer te
worden gecontacteerd. Bij vermoede inbreuken, kan de initiatiefnemer
van een embargo ook steeds terecht bij de Raad voor de Journalistiek
(www.rvdj.be) voor een beoordeling van het incident.