Rathenau Instituut


Publiek debat over het lichaam als handelswaar

Uw lichaam, uw bezit?

Vindt u dat uw lichaam van u is? Mag u daarom een nier verkopen om de studie van uw kind te kunnen betalen? En mogen anderen geld verdienen met lichaamsmateriaal dat u vrijwillig hebt afgestaan? Over deze en andere controversiële vragen organiseren het Rathenau Instituut en de Rode Hoed maandag 19 mei 2008 een debat.

Gingen mensen vroeger naar het ziekenhuis om weefsel weg te laten halen, dan ging het meestal om kwaadaardig weefsel. Ze waren ziek en dus blij van het `restafval' verlost te zijn. De arts bewaarde het weefsel eventueel voor onderzoek, maar de mogelijkheden daartoe waren nog beperkt.

Nu is dat anders. Lichaamsmateriaal kan door de steeds verder gaande technologische mogelijkheden voor steeds meer doeleinden worden gebruikt, zowel voor onderzoek als voor therapieën. Ook gezonde mensen kunnen nu donor zijn van weefsel, bloed of organen.

De status van lichaamsmateriaal is hiermee veranderd. Er is een proces van `commodificatie' van het lichaam gaande: het lichaam wordt daarbij als `eigendom' gezien, waaraan bepaalde rechten kunnen worden ontleend, en het komt in aanmerking voor handel en commerciële doeleinden. Maar aan lichaamsmateriaal kunnen geen eigendomsrechten worden toegekend; omdat het lichaam geen `object' is in de klassieke economische betekenis van het woord.

Toch heeft lichaamsmateriaal een economische waarde gekregen. Er zijn inmiddels verschillende `markten' voor. Denk aan biobanken waarin stamcellen, bloed en weefsels worden opgeslagen voor eigen gebruik of gebruik door anderen. Ook zijn praktijken bekend waarin rechtstreeks geld wordt geboden aan mensen die weefsel of organen afstaan, en wordt er internationaal gehandeld in bloed.

Moeten we lichaamsmateriaal echt als eigendom gaan zien? Welke vormen van zeggenschap over lichaamsmateriaal zijn denkbaar? En is `commodificatie' van het lichaam een goede ontwikkeling? Of juist niet? Debatteer mee op 19 mei 2008.

Debat `Het lichaam als handelswaar: uw lichaam, uw bezit?'

Maandag 19 mei 2008

Aanvang: 20:00 uur

De Rode Hoed

Keizersgracht 102 - Amsterdam

Kaartverkoop vanaf april via www.rodehoed.nl