Veranderde activiteit van de hersenen in rust mogelijk indicatie voor ziekte
van Alzheimer
19 mei 2008
Voor het eerst is het mogelijk om de activiteit van hersenen in rust
duidelijk te meten en zichtbaar te maken. Uit onderzoek blijkt dat in
rust bij iedereen dezelfde gebieden in de hersenen actief zijn en dat
dit netwerk - ook als er geen taak wordt uitgevoerd - zeer actief is.
Opvallend is dat bij de ziekte van Alzheimer de activiteit van de
hersenen in rust juist afneemt; de hersencellen communiceren minder
coherent. Dit geeft belangrijke aanknopingspunten voor een vroege
diagnose van de ziekte van Alzheimer, omdat een veranderde
hersenfunctie vooraf gaat aan veranderingen in de structuur van de
hersenen. Dit blijkt uit het onderzoek van Jeske Damoiseaux, die op 20
mei aan VU medisch centrum promoveert.
Al een aantal jaren is het mogelijk met functionele MRI (fMRI) de
activiteit in de hersenen zichtbaar te maken als er opdrachten
uitgevoerd worden. Horen, zien, bewegen en geheugen hebben allemaal
hun eigen plek in de hersenen. Wat er gebeurt in de hersenen als er
geen taken uitgevoerd worden en welke delen dan actief zijn, was niet
bekend. Damoiseaux past in haar onderzoek een nieuwe analysetechniek
toe, waarmee de rustactiviteit van hersenen in beeld gebracht kan
worden.
Het belang van het onderzoek is vooral gelegen in het feit dat zowel
bij normale veroudering als bij de ziekte van Alzheimer de ruststand
van hersenen minder actief wordt. Bij patiënten met de ziekte van
Alzheimer is de vermindering van de activiteit echter in andere delen
van de hersenen te zien. De onderzoekster concludeert dan ook dat de
ziekte van Alzheimer en normale veroudering twee verschillende
effecten hebben op de hersenen. De ziekte van Alzheimer is niet een
versnelde vorm van ouder worden. Met deze conclusie kan wellicht in
vroeg stadium onderscheid gemaakt worden tussen normale veroudering en
beginnende ziekte van Alzheimer.
Vrije Universiteit Amsterdam