Staatsbosbeheer

de eerste beek in flevoland, 16 mei 2008

Op 15 mei 2008 is de Strandgaperbeek feestelijk geopend door mevrouw A. Bliek, gedeputeerde van de provincie Flevoland en de heren P. Winterman, directeur Staatsbosbeheer Regio Oost en P. Lommerse, Accountmanager Dienst Landelijk Gebied en H. Tiesinga, dijkgraaf van Waterschap Zuiderzeeland. In opperbeste stemming trokken zij met vereende krachten een boomstam uit de beek. Daarmee is de eerste beek van Flevoland in het gebied tussen de boswachterij Spijk-Bremerberg en het Harderbos een feit.

Alle sprekers hadden grote waardering voor de goede samenwerking. Dankzij die samenwerking zijn in één gebied uiteenlopende wensen op het gebied van natuur, landschap, waterberging en economie op een fraaie manier gecombineerd. Het ingewikkelde project Strandgaperbeek heeft laten zien dat de belangen van een groot aantal partijen hand in hand kunnen gaan. Dat de schop dan na het bedenken van de beek niet meteen de grond in kon is dan ook niet zo verwonderlijk. Nu de beek er ligt lonkt de toekomst. Niels Blomberg, de eerste waterdichter van Nederland inspireerde de aanwezigen onder een stralende zon met een fraai gedicht over de weidebeekjuffer, een libellesoort die zich vast thuis gaat voelen bij de Strandgaperbeek.

Achtergrondinformatie
De kronkelende Strandgaperbeek is ca. 9 kilometer lang. Na een lange en ingewikkelde voorbereidingfase is het graafwerk uitgevoerd tussen augustus 2007 en mei 2008. Het brongebied van de beek ligt in het bos aan de Bijsselseweg. Medio dit jaar zal de beek op dit brongebied worden aangesloten. De beek nu al goed te zien wanneer men over de Harderdijk rijdt en vormt. De beek vormt een verrassende onderbreking in het strakke Flevolandse landschap. Hij is gegraven om beter gebruik te maken het kwelwater dat vanuit het Veluwemeer opborrelt in het gebied. Het water wordt net als voorheen uit het gebied afgevoerd, maar door het dempen van sloten in het stroomgebied van de beek wordt het langer vastgehouden en komt het tot in het maaiveld. Verwacht wordt dat de variatie in landschap, planten en dieren hierdoor toeneemt. Elders in het land zijn langzaam stromende laaglandbeken zeldzaam geworden. Door de aanleg van een nieuwe beek maakt Staatsbosbeheer nieuw leefgebied voor kenmerkende vogelsoorten als ijsvogel en libellesoorten zoals de weidebeekjuffer. Komende tijd wordt ook de beleefbaarheid voor de bezoekers aangepakt zodat de recreant nog meer dan nu kan genieten van dit nieuwe stukje landschap. De ontwikkeling van de beek is onderdeel van het landelijke- en provinciale beleid om de natte as door Nederland te versterken. De randmeren en aangrenzende gebieden zijn een onderdeel van de natte as in de Ecologische Hoofdstructuur (EHS).

Aanleiding
Eind 1993 heeft Staatsbosbeheer de koers voor de negentiger jaren uitgezet voor de natuurterreinen in Flevoland. Onderdeel van deze koers was het versterken van de Ecologische Hoofdstructuur. De concrete invulling betrof ondermeer het vergroten van de ecologische samenhang tussen twee grote natuurkernen langs de randmeren, de boswachterij Spijk Bremerberg en het Harderbos. De variatie in bodem en de aanwezigheid van kwel werd daarbij als kans gezien voor het verhogen van de natuurwaarde. Bovendien bleek uit berekeningen dat de combinatie van hoogteverschil en kweldruk voldoende was om een stromende beek te realiseren, kortom: het idee voor de Strandgaperbeek was geboren.

Betrokken partijen
De beek is aangelegd in opdracht van de provincie Flevoland en Staatsbosbeheer. Dienst Landelijk Gebied (DLG) heeft samen met Staatsbosbeheer het ontwerp gemaakt. DLG heeft ook de uitvoering van een deel van het werk begeleid. Staatsbosbeheer gaat het gebied rond de beek beheren. De monding van de beek zal worden beheerd door Natuurmonumenten.
Bij de planvoorbereiding zijn tevens Natuurmonumenten en het Waterschap betrokken geweest.