Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut

Nieuws - Persbericht

Vrijdag lancering satelliet Jason-2

Vooral voor zeespiegelstijging en weers- en seizoensverwachtingen

19 juni 2008 - De nieuwe Jason-2 satelliet wordt a.s. vrijdag om 9u46 MET gelanceerd. De satelliet brengt de zeespiegelstijging voor bijna elke plaats op aarde in kaart. Het KNMI gaat gebruik maken van de gegevens ook voor weers- en seizoensvoorspellingen.

Altimetrie, zeer preciese radartechniek
De lancering, die live via internet is te volgen (zie onder Externe links- Eumetsat), vindt plaats vanaf de Vandenberg Luchtmacht Basis in Californië.

Zeespiegelstijging zorgelijk
De stijgende zeespiegel is zeker voor ons land één van de meest zorgelijke ontwikkelingen door de veranderingen van het klimaat. In de 20e eeuw is de zeespiegel wereldwijd ongeveer 17 cm gestegen. Het IPCC, het gezaghebbende klimaatorgaan van de Verenigde Naties, verwacht dat de zeespiegel in de 21e eeuw gemiddeld over de hele aarde met 18 tot 59 cm zal stijgen. Het KNMI gaat er op basis van de IPCC-cijfers vanuit dat de zeespiegel in ons land nog sterker stijgt dan het wereldgemiddelde en berekent voor deze eeuw een verhoging van 35 tot 85 cm ten opzichte van het niveau van 1990. Verschillende factoren zijn verantwoordelijk voor de stijgende zee: de uitzetting van het warmere zeewater, het smelten van gletsjers en kleine ijskappen en het gestaag slinken van de grote ijskappen op Groenland en Antarctica. Als die afkalving van de ijskappen doorzet kan de zeespiegel zelfs nog eens 10 tot 20 cm extra stijgen dan het IPCC wereldwijd verwacht.

Altimetrie, zeer preciese radartechniek
Dat de zeespiegel stijgt en nog verder zal stijgen is boven elke twijfel verheven maar wetenschappers zouden nog exacter willen aangeven hoe groot die stijging in alle delen van de wereld precies wordt. De nieuwe Jason satelliet blijft - net als zijn voorgangers - de veranderingen van de zeespiegel zeer nauwkeurig en misschien zelfs nauwkeuriger volgen. Daarbij wordt gebruik gemaakt van een zeer preciese radartechniek, zogenaamde altimetrie waarmee ongelijkheden in het zeer dynamische oppervlak van de! zee met een nauwkeurigheid van millimeters gemeten wordt. Dergelijke oceanografische gegevens, die ook informatie opleveren over de wisselwerking tussen de zee en de atmosfeer en stromingen in de oceaan, zijn niet alleen voor klimaatonderzoek van grote betekenis maar ook voor weers- en seizoensvoorspellingen en het waarnemen van verschijnselen zoals El Nino. Ook onderzoekers en meteorologen van het KNMI in De Bilt gaan volop gebruik maken van de gegevens die deze satelliet oplevert. De Jason-satellieten leveren lange meetreeksen op van een constante kwaliteit die het mogelijk maken de trend in de zeespiegel zo goed mogelijk te bepalen.

Tandem
De aardobservatiesatelliet Jason-2 is de opvolger van TOPEX/Poseidon en Jason-1. TOPEX/Poseidon heeft meetdata geleverd 1992 tot en met 2005. Jason-1 die een aantal jaren in tandem heeft gevlogen met TOPEX/Poseidon is nu aan vervanging toe. Jason-2 gaat eerst een aantal maanden precies achter Jason-1 vliegen opdat de instrumenten aan boord van de nieuwe satelliet optimaal kunnen worden afgeregeld en de metingen zo nauwkeurig mogelijk worden gedaan. Daarna komt Jason-2 in de uiteindelijke baan om samen met Jason-1 een zo groot mogelijk oppervlak van de oceanen te beslaan.

Eumetsat
De Europese organisatie EUMETSAT, verantwoordelijk voor de operatie en exploitatie van de Europese weersatellieten, is voor het eerst betrokken bij het Jason programma en zal in nauwe samenwerking met het Franse CNES en de Amerikaaanse NOAA de Jason-2 satelliet in operatie brengen en houden.

Meer informatie
Onder Verder lezen vindt u een brochure met achtergrondinformatie van de Jason-2. De website van EUMETSAT volgt de voorbereidingen en de lancering van de Jason-2 op de voet. De lancering op 15 juni is via deze site live te volgen.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Harry Geurts of Janine Leunessen, persvoorlichting KNMI, telefoon 06 53214364 of 030 2206317 of 030 2206386. E-mail: Persvoorlichting.

Persbericht: KS 08/14

Eerste uitgave: 04-06-08