Sociaal-Economische Raad

20 juni 2008
Vanochtend heeft de SER een advies vastgesteld over de Strategische agenda hoger onderwijs, onderzoek en wetenschapsbeleid. Een ambitieuze studiecultuur en een excellent onderzoeksklimaat zijn noodzakelijk voor een verdere versterking van de kenniseconomie en voor de arbeidsparticipatie op de middellange termijn. De middelen en de instrumenten die het kabinet hiervoor wil inzetten, zijn echter ontoereikend, volgens het advies.

Michael van Straalen van MKB-Nederland schaarde zich namens de drie ondernemerscentrales achter het advies. Hij onderstreepte de noodzaak het evenwicht te bewaren tussen de inspanningen op het terrein van excellentie en de participatieagenda. Zoveel mogelijk mensen betrekken bij de arbeidsmarkt is even belangrijk als het stimuleren van excellentie.
Verder vroeg hij aandacht voor het bachelor-masterstelsel. Hij benadrukte dat een wo-bachelor in de ogen van de werkgevers geen kwalificatie is die toegang geeft tot de arbeidsmarkt. Een wo-master is dus noodzakelijk. Een hbo-bachelor is daarentegen een prima eindkwalificatie.
Ook pleitte hij namens de bedrijven voor meer stimulansen voor internationalisering. Het hoger onderwijs moet beter toegankelijk worden voor buitenlandse studenten. Studenten en docenten moeten fysiek mobieler worden en het onderwijs moet virtueel mobieler worden in het kader van internationale samenwerking.

AbvaKabo-voorzitter Edith Snoey, sprekend namens de drie vakcentrales, vond het jammer dat het kabinet de SER hierover niet om advies had gevraagd. Gelukkig heeft de SER dit nu uit eigen beweging gedaan. Zij deelde de zorg over de absoluut ontoereikende middelen en instrumenten die het kabinet wil inzetten. Daarnaast kampen we ook nog met een tekort aan leerkrachten. Het onderwijs moet weer een aantrekkelijke werkplek worden, vond ze.
Zij was blij dat het advies terughoudend is ten aanzien van differentiatie in collegegeld en selectie aan de poort. Ook onderstreepte zij het belang van verhoging van het rendement in het HBO. Er is ook hier te veel uitval en de doorstroming van bachelor naar master kan beter. Ze pleitte met name voor een betere aansluiting tussen HBO-bachelor en WO-master. Haar voorstel voor financiering van een schakeltraject hiertussen was helaas gesneuveld in de voorbereidingscommissie.

Ook het kroonlid Theo Bovens beklemtoonde dat de financiële middelengroei voor het hoger onderwijs en onderzoek domweg veel te laag is. "Het komt niet eens in de buurt van de door de SER voorgestelde kennis- en investeringsagenda." Er zit volgens hem een diepe kloof tussen middelen en doelen en tussen idee en uitvoering als het om de Lissabon-agenda gaat. Hij bepleitte de instelling van een commissie die razendsnel gaat adviseren over de invoering van een leven lang leren.

De voorzitter van de voorbereidingscommissie, Marco Wilke, deed ten slotte een oproep aan het kabinet om voortaan de SER actiever en tijdig te betrekken bij de advisering over onderwijsvraagstukken, omdat deze immers zeer belangrijk zijn voor het sociaal-economisch beleid.

---