Gerechtelijke organisatie

Op 11 juli uitspraak Hoge Raad over bronbescherming van journalisten en bevoegdheden AIVD in het kader van bescherming van staatsgeheimen.

Den Haag, 10 juli 2008 - Twee journalisten die voor De Telegraaf werken hebben in januari 2006 van een (voor anderen anonieme) bron vertrouwelijke staatsgeheime informatie (in de vorm van documenten) verkregen. Deze informatie was direct of indirect afkomstig van de AIVD. De journalisten hebben de bron met betrekking tot zijn identiteit geheimhouding toegezegd.
De informatie heeft o.a. betrekking op BVD onderzoek dat in de tweede helft van de jaren negentig is gedaan naar de criminele organisatie rondom Mink K. en naar mogelijke corruptie binnen het justitiële opsporingsapparaat.
Op 20 januari 2006 heeft De Telegraaf een set kopieën van de ontvangen documenten aan de AIVD verstrekt. De Telegraaf heeft enkele artikelen gepubliceerd die gebaseerd zijn op de inhoud van de documenten.
Naar aanleiding van de publicaties is de AIVD met een onderzoek begonnen om de risico's, die het lekken zou meebrengen, in kaart te brengen. Tijdens dat onderzoek heeft de AIVD gebruik gemaakt van bijzondere bevoegdheden, waaronder het observeren, in het kader daarvan registreren, volgen, en het aftappen en afluisteren van telecommunicatie van de journalisten.
Op 26 januari 2006 heeft de rijksrecherche een bevel tot uitlevering ex. art. 96a Wetboek van Strafvordering aan De Telegraaf overhandigd, waarna de documenten in een verzegelde enveloppe zijn uitgeleverd ter inbeslagneming. De Telegraaf heeft een klaagschrift tot teruggave van de verzegelde enveloppe ingediend.
Dit verzoek is afgewezen (zie Hoge Raad 25.3.2008, LJN: BB2875).

Op basis van de stelling van beide journalisten dat zij sinds januari 2006 door de AIVD waren afgeluisterd en geobserveerd, hebben zij samen met De Telegraaf, de Nederlandse Vereniging van Journalisten en het Nederlands Genootschap van Hoofdredacteuren, in juni 2006 een kort geding tegen de Staat aangespannen bij de rechtbank 's-Gravenhage. Zij vorderden de Staat te gebieden:

- alle onderzoeken en het gebruik van bijzondere bevoegdheden door de AIVD die betrekking hebben op De Telegraaf en de twee journalisten, te staken en gestaakt te houden
- alle informatie, persoonsgegevens en andere gegevens te vernietigen, althans te wissen zonder dat daarvan een kopie zal worden behouden, voor zover verkregen in het onderzoek naar de beide journalisten;
Bij vonnis van de rechtbank 's-Gravenhage van 21 juni 2006 zijn deze vorderingen toegewezen (zie rechtspraak.nl, AX9008).

Op 31 augustus 2006 (zie rechtspraak.nl AY7004) heeft het hof 's-Gravenhage in het door de Staat ingestelde hoger beroep, het vonnis deels in stand gelaten en deels vernietigd.

Het bevel aan de Staat om alle onderzoeken en het gebruik van bijzondere bevoegdheden door de AIVD die betrekking hebben op De Telegraaf en de twee journalisten, te staken en gestaakt te houden is in stand gebleven.
Het hof heeft de Staat verboden om materiaal (en kopieën daarvan), verkregen met toepassing van bijzondere bevoegdheden, ter hand te stellen of mededeling daaromtrent te doen aan het openbaar ministerie, zolang de in de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2002 genoemde commissie van toezicht niet heeft geoordeeld dat de verkrijging daarvan rechtmatig was.

Procedure bij de Hoge Raad
De Telegraaf c.s. heeft cassatieberoep bij de Hoge Raad ingesteld tegen de uitspraak van het hof 's-Gravenhage. De Staat heeft incidenteel beroep ingesteld.
De zaak wordt voor De Telegraaf c.s. behandeld door mr F.E. Vermeulen en mr. M.G.M. de Bont, voor de Staat door mr. G. Snijders, allen advocaat in Den Haag.
Advocaat-generaal mr. Huydecoper heeft in zijn conclusie van 28 maart 2008 de Hoge Raad geadviseerd zowel het principale als het incidentele beroep te verwerpen.

De Hoge Raad doet op vrijdag 11 juli, 10.00 uur, uitspraak. Een samenvatting van de uitspraak zal op vrijdag 11 juli om 10.30 uur aan de pers worden verstuurd en met de volledige uitspraak op de website worden gepubliceerd.

Op vrijdag 11 juli is van 10.30 - 12.30 uur persraadsheer mr. W.A.M. van Schendel, via tel nr 070-3611236, bereikbaar voor het geven van een toelichting.

Den Haag, 10 juli 2008
mw. mr. E. Hartogs, griffier
Tel 070-3611236

Bron: Hoge Raad der Nederlanden Datum actualiteit: 10 juli 2008 Naar boven