Vilans
Meer bewustzijn voor eten & drinken in de gehandicaptenzorg!
Utrecht, 25 juli 2008 - Eenentwintig teams van elf organisaties in de
verstandelijke gehandicaptensector zijn erin geslaagd de zorg rond
eten en drinken voor hun cliënten sterk te verbeteren. Hoe ze dat
deden? Door meer in dialoog te gaan met hun verstandelijk beperkte
cliënten, hun verwanten, begeleiders en paramedici. De verbetering is
het resultaat van het Zorg voor Beter Verbetertraject Eten en Drinken
, dat speciaal is opgezet voor de verstandelijk gehandicaptensector
onder het motto Bijzonder Smakelijk!. Met behulp van ondersteuning
vanuit Vilans hebben de deelnemende teams een jaar lang aan dit
verbetertraject gewerkt.
Persoonlijke aandacht centraal
Voor cliënten van de deelnemende teams is er veel veranderd. Zo zijn
er meer keuzemogelijkheden tijdens de verschillende maaltijdmomenten.
Dit heeft tot een aantal heel verrassende resultaten geleid: We hadden
geen idee dat onze cliënten zo van olijven houden!, Als we eerst
groene groente aten, vloog dit door de kamer. Nu hij kan kiezen uit
twee soorten groenten, eet hij dit met smaak. Verder worden cliënten
meer betrokken bij eten en drinken door bijvoorbeeld mee te gaan
tijdens het boodschappen doen, de tafel te dekken of in de keuken te
helpen. Ook worden er gezamenlijk afspraken gemaakt over de sfeer
tijdens de maaltijden. Dit schept ruimte en rust voor zowel de
cliënten als de verzorgenden.
Goed eten en drinken niet vanzelfsprekend
De deelnemende instellingen aan Bijzonder Smakelijk! werkten ieder aan
drie doelen: het ontwikkelen van een visie op eten en drinken,
afspraken met betrekking tot eten en drinken vastleggen in het
ondersteuningsplan van de cliënt en het signaleren en omgaan met
risicos en problemen bij het eten (bijvoorbeeld verslikken). Werken
aan deze doelen had tot gevolg dat de teamleden kritisch naar het hele
proces rondom eten en drinken keken en de rol die de verschillende
betrokkenen daarbij hebben. Dit leverde het inzicht op dat eten en
drinken een complex geheel is, waarbij het de moeite waard is de
wensen en voorkeuren van cliënten voortdurend te observeren en daarop
te reageren. Het blijkt een kunst om dagelijks, in samenspraak met de
cliënt, de juiste balans te vinden tussen de cliënt vrij laten in
keuzes én de cliënt te beschermen tegen ongezonde of onveilige
situaties.
Verbeteringen
Aandacht schenken aan de individuele cliënt is kenmerkend voor dit
Verbetertraject. Veranderingen in eten en drinken werden dan ook
continu getoetst bij cliënten; hoe reageert de cliënt? Er zijn
individuele hulpmiddelen ontwikkeld om de voorkeuren van de cliënt te
achterhalen; van een individueel gesprek tot het invullen van
observatielijsten. Doordat eten en drinken een dagelijks proces is,
zijn heldere afspraken en afstemming cruciaal. Zo wordt van eten en
drinken weer een hoogtepunt van de dag gemaakt en de veiligheid meer
gegarandeerd!
Informatie
Voor inhoudelijke informatie over dit verbetertraject kunt u terecht
bij Henry Mostert, senior medewerker Vilans, projectleider Zorg voor
Beter Verbetertraject Eten en drinken, telefoon 030-7892487 of
H.Mostert@Vilans.nl . De Factsheet bij dit Verbetertraject is te
vinden op de website van Zorg voor Beter.
Over Zorg voor Beter
Het Verbetertraject Bijzonder Smakelijk! is een onderdeel van het
kwaliteitsprogramma Zorg voor Beter en wordt uitgevoerd door Vilans.
Zorg voor Beter stimuleert organisaties in de langdurende zorg om te
werken aan kwaliteitsverbetering en duurzaamheid van de zorg. Themas
die Zorg voor Beter aanpakt, zijn bijvoorbeeld eten en drinken,
medicatieveiligheid, zorg voor mensen met dementie en
gedragsproblemen. Voor organisaties die ook aan de slag willen om het
eten en drinken te verbeteren is er de mogelijkheid om deel te nemen
aan Verbetertraject Plus. Zorg voor Beter is een initiatief van het
ministerie van VWS. ZonMw heeft de regie.