UvA-hoogleraar Victor Lamme krijgt ruim 2 miljoen euro voor bewustzijnsonderzoek
Weet je zelf waar je je bewust van bent?
Prof. dr. Victor Lamme, hoogleraar Cognitieve Neurowetenschap, ontvangt een zogeheten ERC Advanced Grant van 2,3 miljoen euro voor zijn onderzoek naar het menselijk bewustzijn. Met zijn experimentele onderzoek wil Lamme komen tot een nieuwe, geheel neurobiologische definitie van bewustzijn waarin het mogelijk is bewustzijn te scheiden van cognitie. Het idee dat de mens zelf weet waar hij zich bewust van is, wordt hierin losgelaten.
Wat is nou eigenlijk bewustzijn? Dit is de kernvraag in het onderzoek dat Lamme zal uitvoeren met de ERC Adavanced Grant van de Europese Unie. Lamme verlaat de traditionele, zelfonderzoekende of psychologische visie op bewustzijn. Hij zal laten zien hoe alleen een nieuwe, geheel neurobiologische definitie van bewustzijn het mogelijk maakt om bewustzijn te scheiden van andere cognitieve functies, zoals aandacht, geheugen of taal. Ook kunnen met deze nieuwe definitie de belangrijkste kenmerken van het ervaren van bewustzijn verklaard worden. Op die manier wordt het mogelijk om bewustzijn op een veel fundamenteler niveau te begrijpen dan tot op heden mogelijk was.
Lamme laat in zijn benadering het 'eerstepersoonsperspectief' op bewustzijn, waarin men zelf bepaalt of men zich bewust van iets is, los. Het zou in de toekomst de neurowetenschap kunnen zijn die definieert wat bewustzijn is en die laat zien wie een bewustzijn heeft, wanneer en waarover. Dit idee heeft een flinke discussie opgeleverd tussen wetenschappers onderling en in de media. Maar het is niet Lamme's voornaamste doel om controverse te veroorzaken; zijn streven is om uiteindelijk het bewustzijn te begrijpen en wetenschappelijke vooruitgang te boeken in de bestudering van dit zeer gecompliceerde onderwerp.
In zijn onderzoek maakt Lamme gebruik van experimenten met technieken als fMRI, EEG en Transcraniële Magnetische Stimulatie (TMS). Met TMS kan de hersenactiviteit door middel van een magnetische puls zeer korte tijd worden stilgezet. Het gaat hierbij om een korte laesie, een uitschakeling, van een bepaald gebied in de hersenen. Met deze techniek kan Lamme vaststellen of een bepaald deel van de hersenen ook echt nodig is voor het bewustzijn. Met behulp van farmacologische interventieproeven hoopt Lamme ook vast te kunnen stellen of er een verband bestaat tussen bewustzijn en leren. Als er sprake is van bewustzijn, leert het brein ook iets. En andersom zou leren dan leiden tot bewustzijn. Naar verwachting publiceert Lamme over een à twee jaar de eerste resultaten van dit onderzoek.
Foto: Bob Bronshoff
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met UvA Persvoorlichting, telefoon: 020-525 2695 of e-mail: persvoorlichting@uva.nl.
Bron: UvA Persvoorlichting
persvoorlichting@uva.nl
Universiteit van Amsterdam