Zilveren Kruis Achmea blijft geboortezorg verbeteren

09/09/2008 10:03

Achmea Divisie Zorg

De Verenigde Naties, die zich onder meer inzetten voor mensenrechten en gezondheid in de wereld, hebben de maand september uitgeroepen tot Pregnancy Health Month. Nog altijd sterven wereldwijd jaarlijks meer dan een half miljoen vrouwen aan complicaties bij zwangerschap en bevallingen. Het is dus niet voor niets dat twee van de acht doelstellingen uit de Millenniumverklaring van de VN zich richten op het tegengaan van moeder- en kindersterfte. In Nederland is de zorg rond zwangerschap en bevalling goed geregeld, maar door de relatief hoge leeftijd waarop de Nederlandse vrouw haar eerste kind krijgt, komen complicaties bij het zwanger raken, de zwangerschap en de bevalling geregeld voor. Zilveren Kruis Achmea draagt bij aan de verbetering van geboortezorg.

Bevallen vrouwen in ontwikkelingslanden nog geregeld zonder professionele begeleiding, zwanger raken, zwangerschap en de bevalling zijn in Nederland het afgelopen decennium behoorlijk gemedicaliseerd. Dit hangt voor een belangrijk deel samen met de relatief hoge leeftijd van stellen met een kinderwens, of stellen die in verwachting zijn. Van de vrouwen die in Nederland bevallen is volgens het RIVM inmiddels 9 procent 39 jaar of ouder. Met het stijgen van de leeftijd neemt de kans op vruchtbaarheidsproblemen toe, evenals complicaties tijdens zwangerschap en bevalling. Vruchtbaarheidsbevorderende behandelingen worden vanuit de basisverzekering vergoed, wat betekent dat de overheid deze behandelingen als een algemeen recht ziet waar iedereen via de premie aan meebetaalt.

Vruchtbaarheidsbehandelingen en het stijgen van de leeftijd doen de kans op meerlingzwangerschappen toenemen. Meerlingzwangerschappen zorgen vaker voor complicaties, keizersneden en vroeggeboorten en daarmee opnamen in het ziekenhuis. Wat eveneens bijdraagt aan de medicalisering, is dat veruit de meeste vrouwen de voorkeur geven aan een bevalling in een ziekenhuis, zonder dat hier een medische noodzaak voor hoeft te zijn. Slechts 23 procent kiest voor een thuisbevalling, met name omdat in het ziekenhuis pijnbestrijding beschikbaar is. Al met al zijn de afgelopen jaren kosten van geboortezorg voor zorgverzekeraars en de maatschappij als geheel gestegen. Zilveren Kruis Achmea speelt op deze trends in door pijnbestrijding aan te bieden in de 'eerstelijn' en actief mogelijkheden te onderzoeken zodat vrouwen onder goede begeleiding ook buiten een ziekenhuis kunnen bevallen. Preconceptiezorg en kraamzorg hebben ook de aandacht van de zorgverzekeraar.

Pijnbestrijding in de eerstelijn

Millicent Willems, manager Geboortezorg bij Zilveren Kruis Achmea, bevestigt dat de zorgverzekeraar waar mogelijk onnodige medicalisering wil voorkomen. 'Vrouwen zouden in principe vaker thuis kunnen bevallen. Veel vrouwen willen pijnbestrijding bij de bevalling en dat leidt automatisch tot een verwijzing naar de gynaecoloog. Wij spelen op de wens van de zwangere in door in de aanvullende verzekering de GeboorteTENS te vergoeden, een vorm van pijnbestrijding die thuis onder begeleiding van een verloskundige of arts kan worden gegeven.' Zilveren Kruis Achmea onderzoekt op dit moment ook het gebruik van Entonox (lachgas) als middel voor pijnbestrijding tijdens de bevalling thuis en de inzet van de zogeheten 'mantelzorgdoula' (doula is 'dienende' in het Grieks), een bevallingscoach.

Een coach die tijdens de bevalling extra steun geeft en af en toe masseert, verkort de bevalling en kan complicaties en medische interventies voorkomen, zo blijkt uit Amerikaans onderzoek. Zilveren Kruis Achmea start in samenwerking met het Leids Universitair Medisch Centrum een eigen onderzoek, waarbij de effectiviteit van de zogeheten 'mantelzorgdoula' wordt getoetst. 'Als de effecten ook in Nederland positief zijn, is de kans groot dat we de mantelzorgdoula in de nabije toekomst voor al onze verzekerden gaan vergoeden.'

Ontwikkeling van geboortecentra

Zilveren Kruis Achmea komt vrouwen die om bepaalde redenen niet thuis kunnen of willen bevallen ook tegemoet. De verzekeraar heeft een contract gesloten met het Erasmus Medisch Centrum voor de ontwikkeling van een geboortecentrum. Hier kunnen vrouwen in een huiselijke omgeving bevallen onder begeleiding van een verloskundige. De zwangere kan in het geboortecentrum terecht zodra de weeën beginnen en er is continu een verloskundige of kraamverzorgende aanwezig. Willems: 'Uit onderzoek blijkt dat continue aanwezigheid van een professional het aantal verwijzingen naar het ziekenhuis vanwege een niet vorderende bevalling vermindert. Dat is de winst van een geboortecentrum: voor de klant en voor ons.' Ook in andere regio's wil Zilveren Kruis Achmea geboortecentra gaan contracteren.

Preconceptiezorg

Goede voorlichting en begeleiding van stellen met een kinderwens is één van de belangrijke pijlers van de geboortezorg bij Achmea. 'Wie goed voorbereid is, heeft minder kans op complicaties en weet wat er te wachten staat', aldus de manager Geboortezorg. In Rotterdam gaat Zilveren Kruis Achmea met name in achterstandswijken starten met preconceptiezorg. Vorig jaar heeft er een project gedraaid met de nadruk op het interesseren van de doelgroep. Tijdens de spreekuren krijgen stellen bijvoorbeeld te horen dat het verstandig is om ongezonde leefgewoonten zoals roken en drinken al voor de conceptie te staken. Ook met het slikken van foliumzuur moet liefst 4 weken voor een mogelijke conceptie al worden begonnen. Dit vermindert het risico's op een open ruggetje of zwaar gehandicapt kind. 'Wat verder niet iedereen weet, is dat wanneer zwanger raken niet lukt, het de moeite kan lonen om te proberen een gezonder gewicht te krijgen', adviseert Willems. 'De vruchtbaarheid van stellen met een ideaal BMI tussen de 19 en 25 is het grootste.'

Inzet van lactatiekundigen en Achmea Kraamzorglijn

Ook na de bevalling moet de zorg in orde zijn. Deze zomer waren er in bepaalde regio's in het land tekorten aan kraamverzorgenden. Tot 1 oktober dit jaar kunnen verzekerden van Achmea die met deze tekorten te maken krijgen, nog aanspraak maken op een uitbreiding van uren huishoudelijke hulp, extra lactatiekundigen en een beroep doen op de Achmea Kraamzorglijn. Wie inhoudelijke vragen heeft voor een kraamverzorgende of verloskundige kan de Kraamzorglijn bellen om raad. 'We proberen met de politiek een structurele oplossing te vinden voor het tekort aan kraamverzorgenden. Mocht het weer nodig zijn, zetten we ook volgend jaar extra kraamzorgondersteuning in', aldus Willems.

HealthNet TPO: opleiding van vroedvrouwen in Afghanistan

Zilveren Kruis Achmea zet zich niet alleen in voor goede gezondheidszorg in Nederland, maar ook over de grenzen. Dit via steun aan Health Net TPO, een organisatie die zich hard maakt voor duurzame ontwikkeling van gezondheidszorg in conflictgebieden. Eén van hun projecten is het opleiden van vroedvrouwen in Afghanistan. Het sterftecijfer van vrouwen die in Afghanistan bevallen is door het gebrek aan professionele begeleiding één van de hoogste ter wereld. Op dit moment is er in 23 procent van de bevallingen in Afghanistan een vroedvrouw aanwezig, tegen 10 procent in 2002. Een opmerkelijke prestatie, maar in het gehele land zijn nog 5000 vroedvrouwen nodig. De Eureko Achmea Foundation ondersteunt de activiteiten van HealthNet TPO.

Noordwijk, 9 september 2008