Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg Belgie
blootstelling aan nitrosamines tijdens de vulkanisering van rubber
Meting van de blootstelling aan nitrosamines tijdens de vulkanisering van
rubber
* Wat zijn nitrosamines?
* Wat is vulkanisering?
* Voornaamste bevindingen
* Belangrijkste aanbevelingen
* Meer info
Het Laboratorium voor industriële toxicologie van de Algemene
Directie Toezicht op het Welzijn op het Werk heeft in 15 bedrijven
metingen verricht naar de blootstelling aan nitrosamines bij het
vulkaniseren van rubber. Het rapport bevat een overzicht van de
resultaten en enkele aanbevelingen.
Wat zijn nitrosamines?
Nitrosamines zijn reactieproducten van bepaalde stikstofhoudende
verbindingen met stikstofoxide en nitrieten.
Sommige nitrosamines zijn bij proefdieren krachtige kankerverwekkende
stoffen. Nitrosamines zijn verdacht kankerverwekkende stoffen bij
mensen.
Nitrosamines kunnen ontstaan tijdens de spijsvertering wanneer
bepaalde âvoorlopersâ of âprecursorenâ aanwezig zijn in de voeding.
Stikstofhoudende verbindingen zoals eiwitten en nitrieten zijn in dat
geval bijvoorbeeld de âvoorlopersâ.
Nitrosamines kunnen ook ontstaan bij sommige industriële processen,
zoals de vulkanisering van rubber. Deze activiteit staat in de
processenlijst die valt onder de bepalingen van de blootstelling aan
carcinogene agentia, tenzij de werkgever aantoont dat een bepaald
blootstellingsniveau niet overschreden wordt; zie bijlage II, punt 5,
1º van het koninklijk besluit van 2 december 1993 betreffende de
bescherming van de werknemers tegen de risico's van blootstelling aan
kankerverwekkende en mutagene agentia op het werk (PDF).
Wat is vulkanisering?
Vulkanisering is het proces waarbij kunst- of natuurrubber, gemengd
met een aantal hulpstoffen, wordt opgewarmd. In deze fase krijgt het
rubber de eigenschappen die men wil bekomen voor het eindproduct:
vorm, bepaalde soepelheid of stijfheid, weerstand tegen zonlicht,
weerstand tegen bepaalde stoffen â¦.
Sommige van deze hulpstoffen kunnen de voorlopers zijn van
nitrosamines. Er bestaan tabellen met alternatieve stoffen voor deze
voorlopers.
Voornaamste bevindingen
Zoals te verwachten zijn de blootstellingen zeer divers. Talrijke
bedrijven hebben hun mengsels aangepast om de vorming van nitrosamines
te voorkomen. Anderzijds komen er nog steeds belangrijke
blootstellingen voor.
Metingen van nitrosamines op initiatief van de bedrijven zijn uiterst
zeldzaam. Dit heeft het Laboratorium voor industriële toxicologie ook
vastgesteld bij haar vroegere campagnes over lasrook en styreen. Het
is onduidelijk hoe de werkgever kan aantonen dat hij de omstandigheden
van de blootstelling beheerst zonder metingen.
Belangrijkste aanbevelingen
Het doorlopen van de hiërarchie van de preventieve maatregelen blijft
belangrijk:
* vermijden van de âvoorlopersâ voor de vorming van nitrosamines
* isolatie van het risico
* beperking van het aantal blootgestelde werknemers.
Het beoordelen van de blootstelling door middel van metingen is een
cruciale stap die niet mag overgeslagen worden.
Meer info
Zie het rapport: Meting van de blootstelling aan N-nitrosamines
tijdens de vulkanisering van rubber - Een campagne (PDF)
Â
Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg -