Ingezonden persbericht
RABOBANK: PAS OP VOOR HOLLANDSE ZIEKTE
Ook Nederland ontkomt niet aan de wereldwijde economische neergang. Toch staat onze economie er beter voor dan bij de vorige groeivertraging. Wel is het zaak dat het kabinet én de vakbonden deze weelde kunnen dragen. Het kabinet moet blijven koersen op een structureel begrotingsoverschot en niet in de verleiding komen tijdelijke meevallers uit de aardgasbaten in te zetten voor structurele uitgaven of te verkwisten, de zogenaamde Hollandse ziekte. Vakbonden dienen geen buitenproportionele looneisen te stellen, anders wordt de Nederlandse concurrentiepositie ondergraven. Dit en meer staat in het vandaag verschenen Economisch Kwartaalbericht van Rabobank.
Collectieve sector: Herintroductie van de Hollandse ziekte?
Gezien de huidige inflatieontwikkelingen hebben de Rabo-economen er begrip voor dat het kabinet afziet van de voorgenomen BTW-verhoging met 1%. Wel becijferden zij dat als de verhoging van de WW-premie op zichzelf doorgaat wat door de regering afhankelijk is gemaakt van het gedrag van de sociale partners een structureel gat van 1,4 mld euro op de rijksbegroting ontstaat. Samen met de andere tegenvallers (voornamelijk tekorten bij de kinderopvang) vragen de Rabo-economen zich af hoe de regering dit gat gaat dichten. Wij vrezen dat het kabinet de verleiding van de oplopende aardgasbaten moeilijk kan weerstaan , zo schrijven zij. In 2009 liggen de aardgasbaten naar verwachting ongeveer 5 mld euro hoger dan in 2004. In tijden van onenigheid over het vullen van gaten in de begroting is het erg verleidelijk om dit geld, dat meteen beschikbaar is, te gebruiken. Want zelfs als het kabinet dit doet, blijft er nog steeds een overschot op de begroting bestaan van ongeveer 1% BBP. Maar voor de houdbaarheid van de overheidsfinanciën is dit geen goede zaak.
Economie vertraagt
De huidige economische situatie in ons land vormt een groot verschil met de vorige neergang van begin deze eeuw. De overheidsfinanciën zijn nu redelijk op orde, zodat de huidige neergang niet gepaard hoeft te gaan met grote bezuinigingen die procyclisch kunnen werken. Ook voor massawerkloosheid hoeven we op dit moment niet te vrezen. Maar met een groei van 2¼% dit jaar en 1¼% volgend jaar doen we het in 2009 voor het eerst sinds 2003 niet beter dan de rest van Europa, aldus de Rabo-economen.
Na de hoge groei van vorig jaar (3,5%) verwachten zij voor 2008 een milde neergang. Een steeds maar voortslepende kredietcrisis, hoge voedsel- en energieprijzen, een sterke euro en een normale conjuncturele neergang blijken toch iets te veel voor de veerkracht van de Nederlandse economie, zo schrijven zij. In hun ramingen gaan zij er vanuit dat de groei in Nederland de komende kwartalen stagneert. Ook een klein minnetje valt niet uit te sluiten, zodat de kans op een technische recessie (twee kwartalen op rij met een krimpende economie) aanwezig is. De economen verwachten dat de consumptiegroei, analoog aan de koopbereidheid, de komende tijd zal inzakken. Consumenten zullen in toenemende mate hun geld nodig hebben om de hogere energierekening te betalen.
Inflatie fors gestegen
Hoge voedselprijzen en dure olie stuwden de wereldwijde inflatie de afgelopen tijd stevig op. Aanvankelijk bleef Nederland hierin achter, maar in juli maakten we een inhaalslag; de gastarieven werden stevig opgetrokken en liggen nu ruim 8% hoger dan vorig jaar. In deze maand nam het tempo van de Nederlandse consumentenprijsinflatie toe tot 3,2% (2,6% in juni). De volledige olieprijsontwikkeling van het afgelopen jaar in euro s zo n 50% stijging ten opzichte van de eerste zes maanden van 2007 is echter ook in de huidige tarieven nog lang niet verwerkt. De Rabobank-economen verwachten dan ook dat de gastarieven in januari nog eens met een soortgelijk percentage worden verhoogd. Volgend jaar zal de Nederlandse inflatie daarom nogmaals een sprong maken om in de loop van 2009 geleidelijk af te nemen.